1. Бұқтырма өзені бойындағы соңғы палеолиттік үңгір тұрағы Шығыс Қазақстан. - Мезолит дәуірінің ең маңызды өнертабысы- садақ. Ол 10 мың жылдан астам уақыт бойы ең тез атылатын қару болды.
- Аңшылық үшін неғұрлым жетілдірілген қару түрлері қажет бола бастағандықтан жебелі садақ пен бумеранг ойлап тапты. Садақтың доғал және домалақ ұштары терісі бағалы аңдардың терісін бүлдірмей үшін қолданылды. Осымен қатар уланған немесе өртегіш жебелер де кең пайдаланылды. Тас өңдеу әдісі жетілдіріп, пышақ тілгіштерге ағаштан сап орнату шықты. Балық аулау кең тарап, қайықты ойлап тапты.
- Мезолит дәуірінде адам көптеген жерлерді игерді: Еуропа мен Азия, Сібір, бірте- бірте Америка материгі. Қазақстанда бұл дәуірдің ескерткіштері негізінен солтүстік және орталық аймақтарда кездеседі. Алғашқы аңшылар солтүстікке Ертіс, Есіл, Тобыл, Торғай, Орал өзендерінің бойына қоныс аударды.
| - Мичурин, Боголюбово, Явленка,Тельман, Виноградовка, Дачная, Евгеньевка, Дүзбай, Селетин, Ерейментау, Екібастұз.
| | | - Мезолит дәуірінің ескерткіштері
Неолит дәуірі 5-3 мыңжылдықтар - Неолит дәуірінің басты ерекшелігі өнімді еңбектің пайда болуы. Бұл кезең тас өңдеу техникасының әбден жетілген кезі. Адамдар тасты кесуді, жонуды, жылтыра тегістеуді меңгерді. Еңбек құралдарын дайындаудағы ірі жаңалық тас сыналар жасау. Тастың тұтқыр түрлеріне балта, кетпен, келі-келсап, ал граниттен дән үккіштер жасады. Қазақстан жерінде 600-ден астам неолиттік және энолиттік ескерткіштер бар. Неолит тұрақтары орналасу сипатына қарай 4 түрге бөлінеді:
- 1. Бұлақ бойындағы тұрақтар.
- 2. Өзен жағасындағы тұрақтар,
- 3. Көл жиегіндегі тұрақтар.
- 4. Үңгірдегі тұрақтар.
| | | - Қараүңгір, Қарақұдық, Бүркітті, Үшбұлақ
| | | | | | - Тоқсанбай, Сам, Көктөбе,Темір, Шатпақкөл, Құлсары, Шаңдыауыл, Сарықамыс
| | - Қосқұдық, Ырғыз, Қаратоғай, Батпақ
| - Солтүстік – батыс Қазақстан
| - Явленка, Карлуга, Боголюбово, Тельман, Мақанжар, Тұздыкөл, Дүзбай, Бестамақ, Амангелді
| - Неолит дәуірінің ескерткіштері
Достарыңызбен бөлісу: |