Қазақстан халқы ассамблеясы қарағанды облысының Әкімдігі
жүктеу/скачать 7.5 Mb. Pdf көрінісі
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Жүргенов Темірбек Қараұлы
- Камалов Темір
- Қайырбеков Емберген
| ҚУҒЫН-СҮРГІН ҚҰРБАНДАРЫН
АРХИВ ҚҰЖАТТАРЫ АЙҒАҚТАЙДЫ Г.Т. Ахметова, Қызылорда облысының қоғамдық-саяси тарихының мемлекеттік архивінің басшысы Қызылорда қ., Қазақстан Кеңес үкіметінің қолдан жасаған саяси қуғын-сүргін мен ашаршылығы қазақ халқының басына өшпес қасірет әкелгені тарихтан белгілі. Саяси репрессия толқыны 1930 жылдардың басында басталғанымен 1937-1938 жылдары белес алып, күшейіп, қазақ халқының ең таңдаулы ұлдарын, элитасын халық жауы ретінде аяусыз жазалағаны белгілі. Бұл жылдары қазақ халқының зиялы қауымына, яғни көптеген партия, кеңес, комсомол, кәсіподақ қайраткерлері, ақын-жазушылар мен әртістерге, жұмысшы-шаруаларға әр түрлі айыптар тағылды, олар атылды, қуғынға ұшыратылды. «Халық жауларымен байланыста болған» деген желеумен көптеген адал коммунистерге нақақтан жала жабылып қудаланғанын Қызылорда облысының қоғамдық-саяси тарихының мемлекеттік архивіндегі құжаттармен таныса отырып, көз жеткізуге болады. Мысалы, 1898 жылы туылған, 1920 жылдан ВКП(б) мүшесі Жүргенов Темірбек Қараұлы 1937 жылдың 2 тамызына дейін Қазақ КСР-ның Халық ағарту комиссары болған, сонымен қатар ҚазКСР Халық комиссарлар кеңесінің өнер жұмысы бойынша комитетінің төрағасы қызметін атқарған, Қазақстан Коммунистік партиясы Орталық Комитетінің бюро мүшесі, КСРО Орталық атқару комитетінің мүшесі, ҚазКСР Орталық атқару комитетінің мүшесі.1937 жылы 2 тамызда халық жауы деп тұтқынға алынып,1938 жылдың наурызында ату жазасына кесілген. Темірбек «Тарихтан тағылым – өткенге тағзым» 109 Жүргеновтің КСРО Жоғарғы сотының әскери коллегиясының шешімімен 1957 жылы 24 сәуірде қылмыс құрамының болмағанына байланысты ісі тоқтатылып, заң жүзінде толық ақталады. [854 қор, 2 тіз. 3-4, 7-8 істер] Камалов Темір 1989 жылы туылған, 1937 жылы 14 тамызда тұтқындалғанға дейін Қостанай облысының партия комитетінде Кеңестік сауда бөлімінде меңгеруші болып қызмет атқарған, жазықсыз жаламен тұтқындалып, саяси қуғын-сүргін құрбаны болды. 1958 жылы 3 сәуірде КСРО Жоғарғы Әскери сот алқасының шешімімен ақталды [854 қор, 1 тіз. 1-2 істер] 1904 жылы туылған, жоғары білімді, 1932 жылдан партия мүшесі, Қызылорда облыстық атқару комитеті төрағасының орынбасары қызметінде болған Қайырбеков Емберген 1938 жылы 16 мамырда Қазақстан КП(б) Орталық Комитетінің Қызылорда облысы бойынша ұйымдастыру бюросының қаулысымен, 31 мамырда Қызылорда қалалық партия комитетінің қаулысымен «халық жауы» деп танылып, ісі сотқа жіберілген. Қызылорда облыстық халық соты да, өзінің 1939 жылы 1 маусымдағы үкімімен 15 жылға бас бостандығынан айырылған. Қаз.КСР Жоғарғы соты Е.Қайырбековтың кассациялық арызын қанағаттандырып, 1939 жылы 10 желтоқсандағы үкімімен қылмысы дәлелденбегендіктен істі қарауды тоқтатып, облыстық сот үкімінің күшін жойған. 1940 жылы 10 сәуірдегі Қызылорда облыстық партия комитеті бюро мәжілісінің 27 қаулысымен 1938 жылғы 31 мамырдағы қаулысы өзгертіліп, партиялылығы қалпына келтірілген. [268 қор, 1 ж. тіз. 11184 іс] Жаңақорған аудандық партия комитетінің қаулысымен 1937 жылдың 28 қазан күні 1907 жылы туылған, Жанақорған аудандық халық ағарту бөлімінің меңгерушісі Жайлыбаев жүктеу/скачать 7.5 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|