Қазақстан республикасы ауыл шаруашылығы министрлігі
Көрсеткіш Аналық сүт
жүктеу/скачать 6.32 Mb.
|
Прополис - күшті бактерицидтік әсері бар жабысқақ шайырлы зат. Аралар отбасы прополисті ұяшық жасушаларын дезинфекциялау, ұядағы саңылауларды жабу, төбелер мен кенептерді желімдеу, рамаларды бекіту және т. б. үшін қолданылады. Медицинада кеңінен қолданылады, өйткені ол саңырауқұлаққа қарсы, вирусқа қарсы, қабынуға қарсы, жараларды емдейтін белсенділікке ие; тіндердің регенерациясын арттырады; иммунитетті күшейтеді. Прополисті клиникалық сау адамдарға да ұсынуға болады, өйткені оны тұтыну шаршауды жеңілдетеді және өнімділікті арттырады. Прополис - балауыз, өсімдік шайыры, бальзамдар мен эфир майларының қоспасы. Прополис балауызы әдетте жұмсақ, ашық түсті. Прополистегі балауыздың мөлшері оның ұяда жиналатын орнына байланысты. Балауыздың көп бөлігі ұяның қабырғаларындағы саңылауларға жиналған, ал аз мөлшері ағаш бөліктерден, төбелерден және кенептерден алынады. Өсімдік шайырлары негізінен органикалық қышқылдардан түзіледі. Көктемде, әдетте, аралар өсімдік шайырын қатты ағаштардан, ал жазда қылқан жапырақты ағаштардан жинайды. Бальзамдар - эфир майларының, таниндердің, терпеноидтардың, хош иісті альдегидтердің қоспасы. Эфир майлары - күшті ерекше хош иісі мен ащы дәмі бар ашық сары түсті жартылай қатты консистенциялы заттар. Прополисте фенолдық қосылыстардың көп мөлшері бар, қышқылдар; күл элементтері (мырыш марганец, калий, кальций, фосфор және басқалар); витаминдер (В1, В2, В6, А, Е, никотин, пантотен қышқылдары және т.б.); азотты заттар бар. Прополисті жинау әдетте шілде-тамыз айларында жоғарғы жолақтар мен жолақтардан рамаларын, ұяның қабырғаларын, шұңқырларды, ағаш төбелерді және прополис алу үшін арнайы рамаларды қырып алу арқылы жүзеге асырылады. Прополис ара қашауымен, сондай-ақ прополис кенептерінен алу арқылы тазартылады. Полиспен қапталған кенептер күзде қыста ұяларды жинамас бұрын алынып тасталады, жаңаларын ауыстырады. Прополисті құрғақ таза қораптарда, жақсы желдетілетін, қараңғы бөлмелерде 250С жоғары емес температурада сақтайды. Табиғи прополистің ащы-жанғыш дәмі және терек бүршіктерінің, балдың және балауыздың өте тұрақты жағымды иісі бар. Прополисті жағу кезінде хош иісті зат пайда болады. Прополистің түсі қою жасыл, сары-қоңыр және қоңыр болуы мүмкін. Жылы болған кезде (жазда ұяда) прополис жұмсақ консистенцияға және жоғары жабысқақтыққа ие. Прополистің сапасын бақылау күрделі құрамға байланысты қиын. Прополистің тазалығы мен сапасы сыртқы түрімен, түсімен, иісімен, дәмімен, құрылымымен анықталады. Зертханада прополистің сапасы тотығу, механикалық қоспалар, фенолдық қосылыстар, йод саны, флавоидты қосылыстарға сапалық реакциялар сияқты физика-химиялық қасиеттері бойынша анықталады (кесте 9). 9 кесте - Прополистің органолептикалық және физика-химиялық көрсеткіштері (ГОСТ 28888-90)
жүктеу/скачать 6.32 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|