Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрлігі.

Пайдаланған әдебиеттер

1. 
   Бинас А.В. , Маш Р.Д., Никишов А.И. и др. Биологический эксперименты в школе М. , Просвещения, 1990.
   
2. 
   Верзилин Н.М., Корсунская В.М. Общая методика преподавания биологии: Учебник для студентов биологических специальностей. М., Просвещение, 1983.
   
3. 
   Зверев И.Д., Мягкова А.Н. Общая методика преподавание биологии. М: Просвещение 1985.
   
4. 
   Хрестоматия по методике препордавания биологии сост. И.Д. Карцева, Л.С. Шубкина. Учебное пособие для студентов педагогических вузов по биологическим специальностям. М. Просвешение , 1984.
   
5. 
   Школьные программы и учебники по биологии.
   
6. 
   Журналы Биология в школе
   
7. 
   Колченко А.К., Энциклопедия педагогических технологий, Изд. КАРО, 2002.
   

8. 
   Анастасова Л.П. Сомастоятельные работы учащихся по общей биологии: Пособие для учителя. М: Просвещение, 1989.
   
9. 
   Бруновт Е.Т. Малахова Г. Я. Сакалова Е. Л. Уроки анатомии и физиологии , гигиены человека. М. Просвещение, 1984.
   
10. 
    Всесвятскии Б.В. Системный подход к биологическому образованию. М. Просвешение 1985.
    
11. 
    Зверев И.Д., Мягкова А.Н. Бруновт Е.Т. Воспитания учащихся в процессе обучения биологии. М. Просвещение 1984.
    
12. 
    Калинова Г. С. Мягкова А. Н. Методика обучения биологии 6-7 классов: Растения. Бактерии. Грибы. Лишайники. Пособия для учителя. М. Просвешение 1989.
    
13. 
    Кейран Л.Ф. Структура методике обучения как науки. М. Просвешение 1979.
    
14. 
    Конюшко В. С. Как подготовить урок биологии: Пособия для учителя. Минск, Нарадная асвета, 1988.
    
15. 
    Максимова В.Н., Груздева Н. В. Межпредметные связи в обучении биологии. М. Просвешение 1987.
    
16. 
    Методика обучения в школьных курсах биологии ред. Д. И. Трайтак. М. Просвешение 1980.
    
17. 
    Методика обучения ботанике ред. Н.В. Падалко., В.Н. Федоровой. М. Просвешение 1982.
    
18. 
    Молис С. С. Молис С. А. Активные формы и методы обучения биологии: Животные . Книги для учителя. М. Просвешение 1988.
    
19. 
    Муртазин Г. М. Активные формы и методы обучения биологии: Человек и его здоровье. М. Просвешение 1989.
    
20. 
    Пономорева И.Н: Изучение экологии в школе : Экология растений основами биогеоценологии М. Просвешение 1978.
    
21. 
    Пономорева И.Н:Экологические питания, их система и развития в курсе биологии Л. 1979.
    

1.Көрнекіліктерді таңдай білу

2.Пайдалана білу
ОБСӨЖ мақсаты: Көрнекіліктерді сабақта қолданудың, таңдай білудің және пайдалана білудің түрлерін үйрету.
ОБСӨЖ мәтіні: Көрнекілік әдіс.

Көрнекілік әдісін педагогиканың көрнекілік принмптерімен шатастырмау керек. Бұл екі түрлі түсінік, бірақ бір – бірімен тығыз байланыста.

Көрнекіліктер биология сабақтарының барлығында қолданылады, бірақ бұл сабақтарды көрнекілік әдісімен өткізу деген түсі нік емес.

Сөздік әдістерін қолдануда алуан түрлі суреттерді, таблицаларды көрсету арқылы мұғалімнің сөзін дәлелдеу үшін қолданады. Мысалы: өсімдіктер мен жануарлар туралы әңгімелеуде, табиғи обеътілерді қолдануға, суреттерін көрсетуге болады. Сондайақ ғалымдардың өмір жолын, ашқан жаңалықтарын баяндаукезінде суреттер, таблицалар т.б. қолданады. Бұл кезеңдерде оқушылардың білім алу көзі, мұғалімнің сөзі, баяндауы, лекциясы немесе түсіндіруі. Ал қолданылған көрнекілігі қосымша материял ретінде сабақтың мазмұнын әсерлеу үшін қажет.

Ал сабақты көрнекілік әдіспен өткен кезде, пайдаланылған көрнекіліктің сипаты өзгереді жасчалған тәжрибелер, көрсетілген тірі обеъктілер, кинофилмдер, таблицалар, бейнетаспалар – оқушылардың білім алу көзі мұғалімнің сөзі екінші ретте көмекші құрал ретінде көрініс алады.

Көрнекіліктер мен обеътілерді демонстрациялау барысында оқушылар өз бетінше бақылап немесе мұғалімнің жетекшілігімен қортындылар мен тұжырымдар жасап, жаңа білім алады.

Көрнекілік әдәсін қолдану, оқушылардың хаңа мазмұнды қабылдау және ойлау қабілетін дамытады.

Биология сабақтарында қолданылатын көрнекіліктер 2 топқа бөлінеді.

1. Табиғи түріндегі (Табиғи тірі объектілер және препраттар)

2. Бейнелеу құралдары ( таблицалар сызбанұсқалар, мульяждар, бейнефилмдер т.б.)

Әсіресе табиғи объектілерді демонстрациялау пәнді оқытуды тиімділігі өте жоғары. Оқушылар өсімдіктер мен жануарлар жайында нақты ұғымдар қалыптастырады. Өсімдіктер тіршіліктану пәндерін оқытуда өсімдіктерді демонстрациялауға мүмкіншіліктері мол өсімдіктері алдын-ала табиғаттан тірі табиғат жүйесінен, т.б. дайындауға болады.

Өсімдіктану пәнінен жапырақтардың түр өзгерісі “тақырыбында, суды аз мөлшерде буландыру үшін жапырақтардың экологиялық ортаға беймделуін олардың түк қабаттары мен шаңданған қабаттарын, жапырақ тақталарының көлемінің кішірейун бөлме өсімдіктерінен көруге болады, оқушылар тірі обеъктілерден беймделуді көреді, мысалы: Монстера (Бразиляның ылғалды тропик ормандары), Камелия (Оңтүстік қытай) Алое (Оңтүстік африканың Калахари тахыры), Кактустар (Мексика шөлейті), шыршаның иелерінен, сексеуілдің жапырақтарынан, жантақтың теңге жапырақтарынан, т..б. көрсетуге болады.

Жануартану адам физиологиясы сабақтарында тірі жануарларды демонстрациялайды. Сүт қоректілердің, құстардың орташа көлемді түрлерін торда ұстап немесе арнайы жасалған ұяларда көрсету үшін мұғалімнің үстеліне қояды. Ұсақ жануарларды құрбақа кесірткі, шаян сияқты шыны ыдыстарға салып бетін дәкемен жауып көрсетеді. Пробиркада өте ұсақ жануарларды, бунақденелілерді, өрмекші тәрізділерді, қуыршақтарының дамуының әртүрлі сатысында демонстрациялайды. Үлкен жануарладың қаңқасын, модельдерін мульяждарында контрасты экран жарық сәулелерін қолдану арқылы арнайы үстелдерде көрсетеді. Тәжрибелерді демонстрациялау биология пәндерінің барлық сабақтарында қолданлады. Тәжрибелерді бірнеше оқушыларға бөліп береді. Оқушылар жұмыс дәптерлеріне тәжрибені қою Тәртібінің суретін салып, қортынды нәтижелерін жазады. Мысалы: жасыл өсімдіктердің жарықта оттегінбөлуі, өніп келе жатқантұқымның көмірқышқылгазынбөлу туралы. Көпшілік микроскоптық объектілер биология сабақтарының барлығында қолданылуы мүмкін. Сондықтан оқушылар микроскоппен жұмыс істеу икем дағдыларын қалыптастырады. Көрнекілік әдісін Қолдану сынып жоғарылаған сайын күрделеніп, нағыз білім алу көзіне айналады. Қандайда болмасын әдістің негізгі мақсаты оқушылардың өз бетінше білім алуын көздейді. Олардың сана сезімін дамытып, логикалық ойлауын, шығармашылығын, өз бетінше білімін іс - әрекетте, практикада білуін дамытады.