Ќазаќстан республикасы білім жєне ѓылым министрлігі
Тақырып 10. Өндіріс шығындары және табыстар
жүктеу/скачать 0.65 Mb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Айқын шығындар
- Айқын емес шығындар
- Тұрақты шығындар
- Өзгермелі шығындар (VC)
| Тақырып 10. Өндіріс шығындары және табыстар
Шығынның маркстік тұжырымдамасы екі маңызды нәрседен басталады: өндіріс және айналым шығыны. Өндіріс шығыны тауарларды өндірудегі шығындарды көрсетеді. Олар айқын және айқын емес болады. Айқын шығындар – басқа жақтан алынған, (жалдамалы жұмысшылардың еңбекақысы, шикізат, материадарға және транспорттық, қаржылық, заңдық және басқа да қызметтерге төлем) ресурстар үшін ақшалай төлем. Осы шығындар бухгалтерлік шығындар деп аталады. Айқын емес шығындар – бұл фирманың өзінің меншікті ресурстарын пайдалануға байланысты шығындар. Айқын емес шығындардың ерекшелігі олар төленбейді және бухгалтердің есебінде көрсетілмейді. Айқын және айқын емес өндіріс шығындарын экономикалық шығындар деп атайды. Өндірістің жалпы шығындарын (ТС) анықтағанда, оның тұрақты (FC) және өзгермелі (VC) шығындарын ажыратады. Тұрақты шығындар (FC) – бұл шығарылатын өнімдердің санына байланысты емес, ол сондай – ақ, өндірістің көлемі болмағанда да орын алады. Бұл – жабдықтардың құны, кәсіпорынның бұрынғы міндеттемелері, өтелім аударымы, күзетке төлем, басқару қызметкерлерінің еңбекақысы және т.б. Өзгермелі шығындар (VC) - бұл шығарылған өнімдердің санына байланысты, шикізат шығындарынан, материалдардан және жұмысшыларға төленетін еңбекақыдан құралады. Тұрақты және өзгермелі шығындардың сомасы кәсіпорынның жалпы шығынын құрайды: Ө ндіріс шығындарының шамадан тыс өсуіне жол бермейтін мүмкін өндіріс көлемін анықтау үшін орташа шығындар динамикасы зерттеледі. Өндірістің орташа шығындары (АС) шығарылған өнімдердің көлеміне жалпы шығындарының қатынасы ретінде анықталады: Өз кезегінде орташа тұрақты шығындар және орташа өзгермелі шығындар қарастырылады. Орташа тұрақты шығындар (АFС) өндірілген өнімдердің көлеміндегі тұрақты шығындардың қатынасымен анықталады: Кәсіпорынның стратегиясын анықтау үшін шығын түрін қарастыруымыз қажет. жүктеу/скачать 0.65 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|