Қазақстан республикасы оқу-ағарту министрлігі «talap» коммерциялық емес акционерлік қОҒамы
жүктеу/скачать 2.69 Mb.
|
Оқыту процестерінің таксономиясы оқыту сапасын қамтамасыз ету құралы, сондай-ақ оқыту нәтижелері мен бағалау әдістерін біріктіру құралы ретінде болады. Таксономиялардың негізгі мақсаты-оқыту нәтижелерінің күрделілігінің әртүрлі деңгейлері бар екенін көрсету. Кез келген білім беру бағдарламасы және кез келген модуль әртүрлі қиындық деңгейлеріндегі оқыту нәтижелерін қамтуы керек. Педагогтың міндеті-студенттерді қарапайым деңгейден ең озық деңгейге дейін білімнің, дағдылар мен құзыреттің күрделену тізбегі бойынша жүргізу. Студенттердің осы ілгерілеудегі жетістігі оқыту мен оқудың сапасын анықтайды. Сондай-ақ, әртүрлі қиындық деңгейлеріндегі оқыту нәтижелері әртүрлі бағалау әдістері мен құралдарына сәйкес келетінін түсіну маңызды. Таксономияның төменгі деңгейлерін оқыту нәтижелеріне қол жеткізу қарапайым бағалау құралдарымен тексеріледі (мысалы, білім немесе түсіну деңгейіндегі ОН тестілеу арқылы жақсы тексеріледі), ОН таксономияның жоғары деңгейіне жетуін неғұрлым күрделі, шығармашылық немесе жеке бағалау құралдары тексеруі керек, көбінесе интеллектуалды және материалдық объект түрінде өз өнімін жасаумен байланысты. Таксономияны таңдау ҰБШ біліктілік деңгейіне және біліктілік ерекшелігіне байланысты орындалады. Психомоторлық сфераның таксономиясы біліктілікке көбірек сәйкес келсе де, когнитивті доменнің таксономиясын елемеуге болмайды: ойын ережелерін білмей, оларды игермей немесе ойын алаңындағы позицияны бағаламай, спорттық ойынға қатысу мүмкін емес. Эмоциялар саласына байланысты біліктіліктер (өнерді, әдебиетті зерттеу) білім мен іс-әрекеттен толықтай алшақтай алмайды. Таксономия деңгейлерінің оқу мақсаттарына сәйкестігін талдау пайдалы. Біз білімнің өзін емес, алынған білімнің қалай көрсетілетінін бағалаймыз. Мүмкін студент идеяларды «қабылдады» және оларды үйренді, бірақ біз бұл идеялардың қандай да бір түрде (эссе, есеп, ауызша жауап және т.б. түрінде) көрінуін көрмейінше, біз оқудың шынымен болғанына сенімді бола алмаймыз. Бір оқытудың нәтижелерін білдірудің әртүрлі тәсілдері бар және білім алушылар басқаларға қарағанда белгілі бір өрнек түріне қабілетті болуы мүмкін. Осылайша дислексиялық студент бірдеңе үйренген болуы мүмкін, бірақ ол оны жазбаша түрде білдіре алмайды. Сондықтан оқыту нәтижелері әрдайым оқуды көрсету тұрғысынан сипатталуы керек (мысалы, «студенттер түсінуге қабілетті болады» деген сөзбен емес, «түсінуді көрсете алады...»). Сындарлы сәйкестендіру ұғымы бар, мұнда оқыту нәтижелері, оқу іс-шаралары мен бағалау іс жүзінде олардың мазмұны бойынша ғана емес, форматы бойынша да бір-бірімен дәл сәйкес келуі керек. Алдымен оқытудың жоспарланған нәтижелері анықталады (мысалы, модуль үшін). Содан кейін әр нәтиженің сипаты мен тұжырымына сәйкес нәтижелерге сәйкес оқу шаралары мен бағалау құралдары таңдалады. Оқу процесі білім алушылар жоспарланған нәтижелерге қол жеткізе алатындай етіп ұйымдастырылуы керек, ал бағалау бұл нәтижелерге шынымен қол жеткізілгенін және егер солай болса, қандай дәрежеде қол жеткізілгенін тексереді. Мәселен, егер оқыту нәтижесі талдау қабілетімен байланысты болса, онда бұл шеберлікті дамыту үшін дәрістер аналитикалық тапсырмалармен толықтырылуы керек, ал бағалау формасы студентке шынымен талдай алатындығын көрсетуге мүмкіндік беруі керек («дұрыс-дұрыс емес» нұсқалары бар тест емес). Сонымен, егер оқытудың нәтижесі білім алушының белгілі бір практикалық дағдыларын дамыту болса (мысалы: ағаш отырғыза білу), онда сабақтар практикалық болуы керек, осы дағдыларды дамытуға көмектесуі керек (ағаш отырғызуға машықтану тек дәрістер ғана емес), ал емтихан кезінде білім алушы жоспарланған дағдының шынымен алынғанын көрсетуі керек (ағаш отырғызу - жазбаша емтихан емес). Сындарлы сәйкестендіру құндылығы-ол оқытудың барлық негізгі элементтерінің дәйектілігі мен тиімділігін арттырады және осылайша оқыту мен оқыту сапасын жақсартуға ықпал етеді. жүктеу/скачать 2.69 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|