1.6 Пән бойынша тапсырмаларды орындау және ӛткізу
№ Жұмыс
түрі
Тапсырма
мақсаты және
мазмұны
Ұсыныл-
атын
әдебиетер
Орындау
мерзімі
Бақы
лау
түрі
Балдар
Есеп беру
түрі
Тапсыру
уақыты
1
2
3
4
5
6
7
8
9
1
Реферат Тақырып
бойынша
негізгі
баяндама
7,8,9,10.
4 Апта
Ағым
дық
5 (үй
тапсырмасы
негізінде)
Реферат
мәтіні
қорғаудағы
баяндамасы
Қыркүйек
айы
2
Реферат Бӛлімдерді
басқару.
7,8,9,10.
4 Апта
Үй
жұмы
сы
5 (үй
тапсырмасы
негізінде)
Реферат
мәтіні
қорғаудағы
баяндамасы
Қазан айы
3
Реферат Ұрыс
кезіндегі
сарбаздың
әрекеті
7,8,9,10.
4 Апта
Аралық 5 (үй
тапсырмасы
негізінде)
Реферат
мәтіні
қорғаудағы
баяндамасы
Қараша
айы
4
Реферат Шабуылдағы
бӛлімше
7,8,9,10.
4 Апта
Ағым
дық
5 (үй
тапсырмасы
негізінде)
Реферат
мәтіні
қорғаудағы
баяндамасы
Желтоқсан
айы
8
5
Реферат Қорғаныстағы
бӛлімше
7,8,9,10.
4 Апта
Үй
жұмы
сы
5 (үй
тапсырмасы
негізінде)
Реферат
мәтіні
қорғаудағы
баяндамасы
Қантар
айы
6
Реферат Барлаудағы
бӛлімше.
7,8,9,10.
4 Апта
Аралық 5 (үй
тапсырмасы
негізінде)
Реферат
мәтіні
қорғаудағы
баяндамасы
Ақпан айы
7
Реферат Шабуылдағы
взвод
7,8,9,10.
4 Апта
Ағым
дық
5 (үй
тапсырмасы
негізінде)
Реферат
мәтіні
қорғаудағы
баяндамасы
Наурыз
айы
8
Реферат Қорғаныстағы
взвод
7,8,9,10.
4 Апта
Үй
жұмы
сы
5 (үй
тапсырмасы
негізінде)
Реферат
мәтіні
қорғаудағы
баяндамасы
Сәуір айы
9
Реферат Марштағы,
шерулік және
қарауылдағы
взвод
7,8,9,10.
2 Апта
Аралық 5 (үй
тапсырмасы
негізінде)
Реферат
мәтіні
қорғаудағы
баяндамасы
Мамыр
айы
10 Емтихан Кешенді
Ағым
Тест
9
тексеру
дық
9
1.7 Әдебиеттер тізімінің мазмұны:
1. Стратегия развития Республики Казахстан «Казахстан-
2030», 1997г.
2. Военная доктрина РК, 21 март 2007г.
3. Конституция РК, 1995г.
4. Алғашқы әскери дайындық бағдарламасы. Алматы 2006
5. Тактика отделения, танка, мотострелкового и танкового
взвода, книга 1, Х.М. Амбарян, 1985г.
6. Мотострелковая (танковая) рота в бою, А.С. Носков, 1988г.
7. Тактика, В.Г. Резниченко, 1984г.
8. Боевой устав сухопутных войск, часть III, взвод, отделение,
танк, 1990г.
9. Основы начальной военной подготовки: Учеб.пособие/
Дошаков С.Х., Каргин С.Т.. - Караганда: Изд-во КарГУ,
2002. - 270с
10. Алғашқы әскери дайындық оқулығы. К. Аманжолов Алматы
«Мектеп» 2007
11. Курс стрельб из стрелкового оружия, (КС-69).
12. Военно-инженерная подготовка, Б.В. Варенышев, 1982г.
13. Государственный стандарт по специальности: «050104-
Начальная военная подготовка», 2005г.
14. История военного искусства, П.А. Жилин, 1986г.
15. Боевой устав сухопутных войск, часть II, батальон, рота,
1982г.
10
1.8 Баға туралы ақпараттар білім бағасы:
Ағымдық бақылау:
- Дәріс және практикалық сабақтарға қатысу;
- Дәріс және практикалық сабақтарға конспект жазу;
- Практикалық сабаққа белсенді қатысу;
Аралық бақылау:
- СОӚЖ орындау (әдістер жасау, кесте толтыру т.б.)
Үй тапсырмасы:
- Таңдаған тақырыпта реферат жазу;
- Таңдаған тақырып бойынша қысқаша баяндама жасау.
рейтинг шкаласы.
Бақылау түрі
Балдар
Ағымдық бақылау
20
10
Аралық бақылау
30
20
Үй жұмысы
10
30
Қорытынды бақылау
40
40
Барлығы:
100
100
Білім бағалау критериялары
%-тік
тақыр
ыптар
критериялар
0 - 49
Жоспар бойынша сабақ тақырыптарын толық
білмейді. Кӛп қателіктер жібереді.
50 - 74 Жауабы дұрыс, бірақ толық емес. Жоспар
бойынша сабақ тақырыбын және мағанасын
терең түсінбеуі. Алған білімінен қортынды
шығара алмайды.
75 – 89 Жауыбы толық дұрыс. Ұсынылған әдебиеттерге
сәйкес тақырып мазмұнын түсініп, дұрыс
талқылайды. Ӛз ойына қортынды жасап,
түсінгенін жеткізе біледі.
90 –
Жауабы толық дұрыс. Ұсынылған әдебиеттер
11
100
бойынша тақырыпты жақсы талқылайды. ӛз
ойына қортынды жасап, алған білімін дұрыс
жеткізе алады. Барлық сұрақтарға дұрыс толық
жауап береді.
1.9 Курстың саясатымен процедурасы:
Студенттер міндеті сабақтарға үзбей қатысу, пән бойынша
тапсырмаларды кестеге сәйкес орындау және әдебиетпен
кітапхана мен интернет-залында ӛзіндік жұмыстар орындау.
Сабаққа кешігу, келмеу және аудиторияда басқа адамдардың
білім алуына кедергі келтіретін жүріс-тұрыс үшін жауапкершілік
«Академик
Е.А.
Бӛкетов
атындағы
ҚарМУ-дың
ішкі
ережелерімен» анықталады. Студенттің ӛзінің қатысуынсыз
қорытынды бақылау ӛткізілмейді. Емтиханға келмеу жағдайлары
ҚарМУ-дың оқу процесін ұйымдастыру ережелерімен реттеледі.
Зерттеу барысында студенттерге қойылатын әкімшілік
талаптар:
1.
Мерзімінде
рефераттың
дайын болмауы
5 балл шегеріледі.
2.
Мерзімінде
қосымша
баяндаманың болмауы
2 балл шегеріледі
3.
СОӚЖ болмауы
Сабақ
тақырыбына
сәйкес
балдар
шегеріледі
4.
Аралық
бақылауда
болмауы
8 балл шегеріледі.
5.
Сабаққа кешігулер, сабаққа
қатыспаулар
Ағымдық
бақылаудан
балдар шегеріледі
12
2. ПӘН БОЙЫНША ОҚУ-ӘДІСТЕМЕЛІК МАТЕРИАЛДАР
2.1 Күндізгі бӛлімнің тақырыптық жоспары
Барлығы (несиелер) 4 кредит
Р/б
№
Тақырып аты
Сағат саны
Дәріс
Практ СОӚЖ СӚЖ
1
1-тақырып:
Қазіргі
жалпы
әскери
ұрыс
негіздері.
4
4
6
6
2
2-тақырып: Бӛлімдерді
басқару.
4
4
6
6
3
3-тақырып: Ұрыс
кезіндегі сарбаздың
әрекеті
4
4
6
6
4
4-тақырып:
Шабуылдағы бӛлімше.
4
4
6
6
5
5- тақырып:
Қорғаныстағы бӛлімше
4
4
6
6
6
6-тақырып: Марштағы,
шерулік және
қарауылдағы
бӛлімшеше, барлаудағы
бӛлімше.
4
4
8
8
7
7-тақырып:
Шабуылдағы взвод.
2
2
10
10
8
8-тақырып:
Қорғаныстағы взвод.
2
2
6
6
13
9
9-тақырып: Марштағы,
шерулік және
қарауылдағы взвод.
Бір орындағы және
қарауылдағы орналасу
кезіндегі взвод.
2
2
6
6
10
Барлығы
30
30
60
60
11
Жалпы
30
30
60
60
Сырттай оқу бӛлімнің тақырыптық жоспары
Р
/
б
№
Тақырып аты
Сағат саны
Дәрі
с
Практ
СОӚЖ СӚЖ
5 жылдық
1
2
3
4
5
6
1 1-тақырып:
Қазіргі
жалпы әскери ұрыс
негіздері.
2
2
4
6
2 2-тақырып: Бӛлімдерді
басқару.
2
2
4
6
3 3-тақырып: Ұрыс
кезіндегі сарбаздың
әрекеті
2
2
4
6
4 4-тақырып:
Шабуылдағы бӛлімше.
2
2
4
6
5 5- тақырып:
Қорғаныстағы бӛлімше
2
2
4
7
14
6 6-тақырып: Марштағы,
шерулік және қарауыл-
дағы бӛлімшеше,
барлаудағы болімше.
2
2
4
8
7 7-тақырып:
Шабуылдағы взвод.
2
2
2
8
8 8-тақырып:
Қорғаныстағы взвод.
2
2
2
8
9 9-тақырып: Марштағы,
шерулік және қарауыл-
дағы взвод. Бір
орындағы және
қарауылдағы орналасу
кезіндегі взвод.
4
4
4
8
1
0
Барлығы
20
20
32
63
2.2 Дәрістік сабақтар тезистері
№ 1-тақырып: Қазіргі жалпы әскери ұрыс негіздері. 4 сағат
1. Тактика және тактикалық дайындық міндеттері. Қазіргі
жалпы әскери ұрыстың мәні .
2. Қазіргі ұрыстың күштері және құралдыры. Қазіргі жалпы
әскери ұрыстың сипаттық кешендері.
3. Қазіргі жалпы әскери ұрыстың негізгі қағидалары.
4. Жалпы әскери ұрыстың түрлері және олардың қосымша
сипаттамасы.
1. Тактика мен тактикалық дайындықтың міндеттері
Әскери ӛнер ғылыми теория ретінде үш құрамды бӛліктерге,
стратегия, оперативті ӛнер және тактика.
Тактика – бұл әскери ӛнердің құрамды бӛлігі, қарулы
күштердің біріккен түрлерінің бӛлімдердің, әскер түрлерінің
және арнаулы әскердің ұрыс жүргізудегі теориялық-тәжірбиелік
дайындығын қамтиды. Теориялық тактика ұрыстың мазмұнын,
15
мәнін, заңдылығын зерттейді, ұрыс жүргізу дайындығының
тәсілдерін
дайындайды,
бӛлімдер
және
құрамалардың,
бӛлімшелердің жауынгерлік мүмкіндіктерімен ерекшеліктерін
оқытады. Тактикалық тәжірибе командирлердің әрекетін,
штабтар және әскерлердің ұрыс жүргізудегі дайындығын
қамтиды. Оған жататындар:
- болып жатқан жағдайдың мәліметтерін үнемі нақтылап
отыру;
- ӛз қарамағындағыларға жауынгерлік міндеттерін жеткізу;
- бӛлімшелер мен бӛлімдерді басқару;
- ұрыс әрекеттерін жүргізу;
- әскери әрекеттерді қамтамасыз ету.
Тактикалық дайындық – бұл жеке құрамды бӛлімшелерді,
бӛлімді және құрамаларды, сонымен қатар органдардың ұрыс
жүргізу мен дайындықты басқаруы.
Тактикалық дайындыққа басқа барлық пәндерді оқу
кірістірілген, ӛйткені ол білімнің жиынтығын жауынгерлердің
атыс, техникалық, арнаулы инженерлік, саптағы, дене
шынықтыру дайындығындағы және басқа пәндерді оқу
барысында
алған
іскерліктем
мен
икемділіктерді
байланыстырады.
Бұл
әскерлерді
үйретудің
даярлық
дағдыландырудың негізі болады.
Қазіргі жалпы әскерлердің ұрыс жүргізу мәні.
Қазіргі жалпы әскерлердің ұрыс жүргізу мәнінде оның
мағынасын түсіну қажет, ең бастысы, қарулы күрес
процестерінің және басқа құбылыстардың, оның ішінде ӛткен
соғыстарда жүргізілген ұрыстарды айырмашылығын білу.
Ұрыстың мәніне оның ішкі мазмұны құрамды бӛліктерімен
элементтерінің бір тұтас бірлігін кӛрсетеді.
Бірқатар мемлекеттерде қарумен жарақтануда ядролық
қаруды, ракеталарды қабыладғаннан кейін жалпы әскерлердің
ұрыс жүргізу мазмұны біршама ӛзгерді. Ол бұрынғыға қарағанда,
шұғыл, маневрлі болып, оның кеңістіктегі ӛрісі бірнеше есе
артты. Жеке құрамалардың моральдық – психологиялық және
дене шынықтыру сапасына қойылатын талаптар біршама
кӛтерілді. Әскерлердің техникамен, қарумен жоғарғы деңгейде
жарақтандырылуы, күштер мен құралдардың ӛзара әрекетін
16
ұйымдастыруға, ұрысқа қатысушыларға, оны басқаруға
талаптарды кӛтерді (күшейтті).
Ұрыс барлық әскерлердің бірлескен күшімен, танк, әскери
ұрыс машминалары, артиллерия, минометтерді, танкіге қарсы
қолданатын
ракеталармен
және
қорғанысына
қарсы
қолданылатын құралдармен, ұшақ, тікұшақты және әскери
техникасын, қаруларды қолданумен жүргізіледі.
Қазіргі жалпы әскери ұрыс әскерлдерді жоюға арналған
барлық құралдарды, әскери және арнаулы техниканың шебер
қолдануды, жоғарғы ұйымшылдықты, әрекеттілікті, барлық
моральдік және дене күшін, жеңіске деген жігермен, темірдей
тәртіптің және жауынгерлік ұйымшылдықпен әркет ету талап
етеді.
Қазіргі жалпы әскерлік ұрыс ядролық қару жарақты және
басқа жоятын құралдарды, сонымен қатар тек жай қаруларды
қолданып жүргізілуі мүмкін.
2. Қазіргі ұрыстың күштері және құралдары.
Қазіргі ұрыстың күші мен құралдары бұл жеке құрама және
бӛлімшелер, және құрамалардың ұрыс жүргізуге оны қамтамасыз
етуге арналған қаруы.
Ұрыс жүргізудің мәнісі мен тәсілі басты жағдайда оның
материалдық негізіне, яғни қарулы күресте қолданылатын қаруға
әскери техникаға және адамдарға байланысты.
Ұрыс жүргізудің мәніне және тәсіліне, ұрыстың екінші
материалдық негізі бұл адамдар, «Сарбаздық материал», олардың
моральдық, үлкен әсерін тигізіп ӛзгеріс әкеледі. Жаңа күрес
құралдары, олардың арасын күші мен мүмкіндігіне қарамастан,
адам оның бірінші негізі болып қалады, онсыз кез келген
техника, кез келген жоюшы құралдар пайдаға аспайды, ал
қарулы күрес жүргізудің ешбір мәні болмайды.
Ядролық қару қарсыласты жоюдағы ең басты күшті құрал
болып саналады. Қарсыластың объектілерін ядролық қарумен
жою әуе арқылы, жер үсті және жер асты ядролық
жарылыстармен жүзеге асырылуы мүмкін. Ядролық қаруды
қолданылатын жерге жеткізудің негізгі құралдары, әр түрлі
мақсатта қолданатын ракеталар, артиллерия және ұшақтар.
17
Қатардағы қаруды артилериямен, зенитпен авиациялық атыс
құралдарымен қолданатын, инженерлік ұрыс жабдықтары және
от алғыш қоспалар барлық атыстық және соққы беретін құралдар
құрайды. Қатардағы қаруды жеке түрде немесе қарсыластың
адам күшін және техникасын, сол сияқты әр түрлі обьектілерді
бұзу, қирату үшін ядролық қарумен қатар қолдануға болдады.
Қазіргі жалпы әскерлік ұрыс жүргізудің ӛзіндік белгілері.
Қазіргі жалпы әскери ұрыстың ӛзіндік белгілері болып,
оның басты қасиеті және ерекшелігі түсіндіріледі, сонымен
болып ӛткен соғыстағы ұрыстың мәні ашылады. Ұрыстың мәні –
бұл жалпы белгілердің жиынтығы, болған ұрысқа қатысы бар
оның ӛзіне тән белгісін және ерекшелігін анықтайды.
Қазіргі ұрыс шешімділігімен, жоғарғы моневрлігімен,
қуаттылығы және жеделдігімен, жағдайлардың жылдам, шұғыл
ӛзгеруімен оларды жүргізудегі тәсілдердің әр түрлілігімен,
әскери әрекеттерді жерде, әуеде, кең майданда үлкен тереңдікте
жоғарғы шапшаңдықта жүргізумен ерекшелінеді.
3. Қазіргі жалпы әскерлік ұрыс жүргізудің негізгі
қағидалары.
Жалпы әскерлік ұрыс жүргізудің негізгі принціптері - бұл
негізгі
басшылық
нұсқа,
жалпы
ұрыс
жүргізудің
ұйымдастырудағы басты кепілі.
Қазіргі жалпы әскерлік ұрыс жүргізудің негізгі принціптері
болып табылатын:
- құрамалардың, бӛлімдердің және бӛлімшелердің әр
уақыттағы жоғарғы әскери дайындығы;
- жоғарғы белсенділік, шешімділік және үздіксіз ұрыс
жүргізу;
- кенеттен әрекет ету;
- келіскен, бірлескен түрде әскерлердің әр түрін және
арнаулы әскерлерді ұрыста қолдану, олардың ӛзара үздіксіз
әрекетін ұстау;
- шешімді түрде әскердің негізгі күшін басты бағытта және
керек уақытта топтастыру;
- бӛлім, бӛлімшелермен және атыспен маневр жасау;
18
-
жан-жақты есепке алу және моральдық саяси
психологиялық
факторды
әскери
тапсырманы
орындау
мүддесінде қолдану;
- ұрысты жан- жақты қамтамасыз ету;
- әскерлердің жауынгерлік қабілетін уақытында қалпына
келтіру және қолдау;
- қатаң және үздіксіз әскерлерді басқару, белгіленген
мақсаттардың жетістігінен бас тарту, қабылданған шешімдерді
және тапсырмаларды орындау.
4. Жалпы әскерлік ұрыс жүргізудің түрлері және оның
қысқаша мінездемесі.
Ұрыс жүргізу әрекеттерінің кӛп түрлілігіне қарамастан,
оларды негізгі және бірден байқалатын белгілеріне қарай
классификациялайды.
Осыған
байланысты
жауынгерлік
әрекеттер шабуыл және қорғанысқа бӛлінеді.
Шабуыл әскерлердің жауынгерлік әрекетінің негізгі түрі
ретінде қарсыластарды жеңу нәтижесінде шешуші мәнге ие
болады. Шабуыл күні, түні үздіксіз жүргізіледі.
Жағдайға және қойылған тапсырмаларға байланысты,
шабуыл қорғанушы, шабуылдаушы немесе шегінуші қарсыласқа
жүргізілуі мүмкін.
- қорғанушы қарсыласқа шабуыл жасау бірден жүргізіледі,
немесе онымен түйісетін жағдайдан басталады.
- Шабуыл
шабуылдаушы
қарсыласқа
қарсы
ұрыс
жүргізумен жүргізіледі.
- Шегінуші қарсыласқа шабуыл, оның ізімен жүргізіледі.
Қорғаныс әскери әрекеттердің түрі ретінде мынадай
жағдайда ғана, шабуыл жасау мүмкіндігі болмағанда немесе
ешқандай мәні болмаса, сонымен қатар әскери күштермен
құралдарды бір бағытта қолдануда үнемдеу қажеттігі туғанда,
басқа мәнді шабуылда қамтамасыз етуде қолданылады.
Қорғаныс алдын ала дайындалып немесе ұрыс барысында
қарсыласпен түйісу жоқ, жағдайда немесе тікелей түйісіп тұрған
жағдайда ұйымдастырылуы мүмкін.
Ӛте күрделі және жиі кездесетін тәсілдердің бірі жаумен
бетпе-бет
келгенде
әскерлердің
қорғанысқа
кӛшеді,
қарсыластардың басым күшпен жасаған қарсы шабуылын
19
тойтару үшін, басып алған шептерге және аудандарға бекіну
үшін, маңдайшептерді, шабуылдаушы топтарды қамтамасыз
етуде, қарсы ұрыстардың нәтижесі сәтсіз болғанда қолданылады.
Қарсыласпен түйісуге келуі тыс жағдайда болғандағы
қорғаныс, басты күштердің бағыттағы ілгерілеуін шабуылға
ӛтуге тартылуын, шабуыл жасау қаралмаған жерде, шабуыл
барысында екінші эшелондағы немесе резервтердің әрекет
етуінде, теңіз жағалауындағы қауіпті кезеңде қамтамасыз ету
үшін қолданылады.
Негізгі әдебиеттер: [5,9,10].
№ 2-тақырып: Бӛлімдерді басқару . 4 сағат
1. Ұрыстық әрекет неігіздері және мотоатқыш бӛлімшесінің
ұйымдастырылуы.
2. Бӛлімшелер мен атысты басқару
3. Ұрыстағы бастамашылдық және кенеттілік
4. Жауынгердің ұрыстағы міндеттері.
5. Мотоатқыштар бӛлімшесінің жорық, ұрысқа кіру және
ұрыс реттері
1.Ұрыстық әрекет неігіздері және мотоатқыш бӛлімшесінің
ұйымдастырылуы.
Мотоатқыштар бӛлімін ұйымдастыру. Штаттың қарулануы
мен ұрыс техникасы. Мотоатқыш бӛлімшелері — тактикалық
бӛлімшелер болып табылады. Ол мотоатқыш бӛлімінің негізін
құрайтын және жалпы әскери бӛлімше болып табылатын
мотоатқыш взводына кіреді және жалпы әскери бӛлімше болып
табылады.
Жаяу әскердің ұрыс машинасындағы (ЖҰМ) мотоатқыш
бӛлімшесінің құрамында бӛлімше командирі, кӛздеуші-оператор,
механик-жүргізуші, пулеметші, гранататқыш, гранататқыштың
атқыш-кӛмекшісі, аға атқыш және атқыш болады. Бӛлімшенің
қаруларында жаяу әскердің ұрыс машинасы (ЖҰМ), қол
пулеметтер,
танкіге
қарсы
гранататқыш,
автоматтар,
жарықшақты және танкіге қарсы қол гранаттары болады.
20
ЖҰМ – бұл сауытталған шынжыр табанды машина. Ол
бӛлімшенің жеке құрамын орналастыруға, ұрыс жүргізуге және
жылжуға арналған. ЖҰМ зеңбірекпен, пулеметпен және танкіге
қарсы басқарылатын реактивті снарядтармен жабдықталған.
Машина маневрлі және ӛтімділігі жоғары, ӛте жылдам
қозғалады, су бӛгеттерінен, жолсыз, батпақ жерлерден және
қалың қардан жақсы етеді. ЖҰМ ядролық жарылыстың
зақымдаушы факторларына қарсы қорғану жүйесімен және түнде
кӛру аспаптарымен жабдықталған.
ЖҰМ - жаяу әскердің ұрыс машинасы
Мотоатқыш бӛлімшелері қазіргі заманғы қуатты қару-
жарақпен және техникамен қарулана отырып, қарсыластың ұрыс
техникасы мен атыс құралдарын, тірі күштерін ӛз атысымен
табысты түрде жеңіліске ұшыратуға қабілетті. Олар жылдың
және тәуліктің кез келген мезгілі мен уақытында, ауа райының
кез келген жағдайында табанды ұрыс жүргізе отырып, жоғары
қарқынмен шабуылдай алады
Достарыңызбен бөлісу: |