Қазақстан Республикасының Кеден кодексі

2. Кеден қоймалары олардың бүкіл қызмет мерзімі бойы белгіленген біліктілік талаптарына сәйкес болуы тиіс.

131-бап. Кеден қоймасы иесінің міндеттері

Кеден қоймасының иесі:

1) осы Кодекстің 130-бабында белгіленген талаптарға сәйкес қойманы кеден бақылауын қамтамасыз ету үшін қажетті, тиісінше тұрғыда жайластыруға;

2) кеден органының жұмыс уақытынан тыс келген тауарлар мен көлік құралдарын қоймада не кедендік бақылау аймағы болып табылатын қоймаға жапсарлас аумақта орналастыруды қамтамасыз етуге;

3) кеден қоймасында не кедендік бақылау аймағы болып табылатын оған жапсарлас аумақта орналасқан тауарлар мен көлік құралдарының сақталуын қамтамасыз етуге;

4) кедендік бақылаудың жүзеге асырылуына жәрдемдесуге;

5) осы Кодекстің 132-бабында белгіленген тәртіппен сақталудағы тауарлар мен олардың айналымы туралы есепті жүргізуге және есептілікті кеден органдарына табыс етуге;

6) бөгде тұлғалардың (қойма қызметкерлері болып табылмайтын және тауарларға қатысты өкілеттіктерді иеленбеген) кеден органдарының рұқсатынсыз сақталудағы тауарлар мен көлік құралдарына қолжетімділігін болдырмауға;

7) кеден қоймасын құруға арналған лицензияның шарттарын сақтауға және кеден органдары лауазымды адамдарының сақталудағы тауарлар мен көлік құралдарына қолжетімділігін қамтамасыз етуді қоса алғанда, кеден органдарының талаптарын орындауға және осы тұлғаларға кедендік бақылау мен кедендік ресімдеуді жүзеге асыру үшін Қазақстан Республикасының заңдарында белгіленген тәртіппен үй-жайларды, кеден қоймасындағы жабдықтарды және байланыс құралдарын беруге;

8) сақтаудың ерекше шарттарын талап ететін тауарларды сақтаған жағдайда, олардың орындалуын қамтамасыз етуге;

9) осы Кодекстің 133-бабының 2-тармағымен көзделген жағдайларда кедендік баждарды және салықтарды төлеуге;

10) кеден қоймасы қызметінің тоқтатылу рәсіміне байланысты барлық шығындарды көтеруге міндетті.

132-бап. Кеден қоймасы арқылы айналысқа түсетін тауарлар туралы есеп пен есептілік

1. Кеден қоймасы арқылы айналысқа түсетін тауарлар кеден қоймасының кедендік режиміне сәйкес есепке алынуға жатады.

2. Тауарлар кеден қоймасына орналастырылған кезде қойманың иесі тауарларды қойманың есеп құжаттарында тіркеуі тиіс, онда мынадай мәліметтер болуы тиіс:

1) тауардың қоймаға орналастырылған күні;

2) тауардың атауы;

3) орындардың саны мен брутто салмағы (кг);

4) тауардың ілеспе құжатының нөмірі;

5) жүктің кедендік декларациясының нөмірі және шығарылған күні.

3. Кеден қоймаларының иелері уәкілетті орган белгілеген нысанда және тәртіппен кеден органдарына кеден қоймасында сақталуда жатқан тауарлар туралы есептілікті табыс етуге тиіс. Бұл ретте есепке алу жүйесіне:

1) есепке алу кітабы;

2) есепке алудың кедендік құжаты кіреді.

Кедендік декларация кедендік есепке алу құжаты болып табылуы мүмкін.

4. Есепке алу кітабы есептің автоматтандырылған жүйесінен тәуелсіз түрде белгіленген нысанға сәйкес жүргізіледі.

5. Кеден органы кеден қоймасындағы тауарлар мен көлік құралдарына түгендеу жүргізуге құқылы.

6. Кеден қоймасындағы тауарлар мен көлік құралдарын есепке алу құжаттары бес жыл сақталады.

133-бап. Кеден қоймасы арқылы айналысқа түсетін

тауарларға қатысты кедендік баждарды және

салықтарды төлеу жөніндегі жауаптылық

1. Егер осы Кодексте өзгеше белгіленбесе, тауарларды кеден қоймасының кедендік режиміне орналастырған тұлға кеден қоймасы арқылы айналысқа түсетін тауарларға қатысты кедендік баждарды және салықтарды төлеу жөнінде жауаптылықта болады.

2. Кеден қоймасының иесі тауарларды жоғалтқан не оларды кеден органының рұқсатынсыз берген жағдайда кедендік баждарды және салықтарды төлеу жөнінде жауаптылықта болады.

3. Иесі кеден органы болып табылатын кеден қоймасындағы тауарлар жоғалған жағдайда, тауарларды кеден қоймасының кедендік режиміне орналастырған тұлға кедендік баждарды және салықтарды төлеуден босатылады.

134-бап. Кеден қоймасында сақтау кезінде тауарлармен жүргізілетін операциялар

1. Кеден қоймасының кедендік режиміне орналастырылған тауарлармен кеден органының рұқсатымен:

1) тауарлардың сақталуын қамтамасыз ету жөніндегі;

2) тауарларды сатуға және тасымалдауға дайындау жөніндегі (ұсақтау, сұрыптау, орау, қайта орау, таңбалау, оның ішінде акциздік таңбалармен немесе есепке алу-бақылау таңбаларымен таңбалау, тауардың түрін жақсарту жөніндегі операциялар жүргізу);

3) сынамалар мен үлгілерді іріктеп алу жөніндегі операциялар жүргізілуі мүмкін.

2. Кеден қоймасында тауарлармен жүргізілетін барлық операциялар бұл тауарлардың Сыртқы экономикалық қызметтің тауар номенклатурасы бойынша жіктеу кодының өзгеруіне байланысты сипатын (сапасын) өзгертпеуі тиіс.

3. Тауарларды бір кеден қоймасынан екіншісіне ауыстыруға осы Кодекстің 12-тарауында белгіленген тәртіпте кедендік бақылау жасаумен жол беріледі. Бұл орайда кеден қоймасы кедендік режимінің қолданылуында үзіліс болмайды және тоқтатыла тұрмайды.

4. Кеден қоймасындағы тауарларды не олардың бір бөлігін осы Кодексте белгіленген талаптарға сәйкес жаңа кеден декларациясын беру шартымен иеліктен шығаруға, оларға қатысты иелену, пайдалану және (немесе) билiк ету құқықтарын беруге жол берiледi.

135-бап. Кеден қоймасы иесінің тауарларды кеден қоймасына орналастырушы тұлғалармен өзара қарым-қатынасы

2. Тауарларды кеден органы құрылтайшысы болып табылатын кеден қоймасында сақтау үшін осы Кодекстің 296-бабына сәйкес кедендік алым алынады.

3. Кеден органдары құрған кеден қоймаларындағы тауарлар жоғалған жағдайда, кеден органдары Қазақстан Республикасының заңдарына сәйкес жауапты болады.

136-бап. Кеден қоймасын құруға арналған лицензия

1. Кеден қоймасын уәкілетті орган берген лицензияны алғаннан кейін қазақстандық тұлға құрады.

2. Егер кеден қоймасын уәкілетті органның шешімі негізінде кеден органдары құратын болса, кеден қоймасын құруға арналған лицензияны алу талап етілмейді.

3. Лицензиялауға байланысты және осы тарауда реттелмеген қатынастар Қазақстан Республикасының лицензиялау туралы заңдарымен реттеледі.

4. Кеден органы жұмыс істеп тұрған кеден қоймалары туралы ақпаратты жариялап тұруды қамтамасыз етеді.

137-бап. Кеден қоймасын құруға арналған лицензияны алу үшін қажетті құжаттар

1. Кеден қоймасын құруға арналған лицензияны алу үшін мынадай құжаттар табыс етілуі қажет:

1) белгіленген нысан бойынша лицензия беру туралы тұлғаның өтініші;

2) тіркеу құжаттарының нотариат куәландырған көшірмелері;

3) тиісті уәкілетті мемлекеттік органдар берген өрт қауіпсіздігі талаптарына, санитарлық және техникалық нормаларға сәйкестікті растайтын құжаттар;

4) лицензияның берілгені үшін алым төлегендігін растайтын құжаттар;

5) тиісті үй-жайларға немесе орындарға қатысты меншік немесе иелік ету және пайдалану құқығын растайтын құжаттар;

6) кеден қоймасы ретінде мәлімделген үй-жайлар мен аумақтардың жоспарлары, сызбалары;

7) лицензия беру туралы өтініш берген тұлғаның мөрімен расталған қолда бар тиеу-түсіру техникасының және таразы қондырғысының тізбесі;

8) жабық түрдегі кеден қоймасын құру кезінде тауарларды сақтауды жүзеге асыратын тұлғалардың тізімі;

2. Өтініште және осы баптың 1-тармағының 5) және 6) тармақшаларында белгіленген құжаттарда көрсетілген мәліметтер өзгерген кезде лицензиат тиісті өзгерістер туралы өзгерістер енгізілген күннен бастап күнтізбелік отыз күннен кешіктірмей кеден органын хабардар етеді.

138-бап. Кеден қоймасын құруға арналған лицензияның қолданылуын тоқтата тұру

1. Кеден қоймасының иесі осы Кодексте белгіленген талаптар мен міндеттерді сақтамаған жағдайда, лицензиясының қолданылуы соттың шешімі бойынша тоқтатыла тұратын шағын кәсіпкерлік субъектілерін қоспағанда, лицензияның қолданылуын тоқтата тұру себебі көрсетіле отырып, алты айға дейінгі мерзімге уәкілетті органның шешімі бойынша тоқтатыла тұруы мүмкін.

2. Лицензияның қолданылуы кеден қоймасы иесінің дәлелді өтініші бойынша тоқтатыла тұруы мүмкін.

3. Лицензияның қолданылуын тоқтата тұру туралы шешім тоқтатыла тұру себебі көрсетіле отырып, уәкілетті орган басшысының бұйрығымен қабылданады.

4. Лицензияның қолданылуы тоқтатыла тұрған кезде тауарларды кеден қоймасына орналастыруға жол берілмейді. Кеден қоймасына лицензияның қолданылуы тоқтатыла тұрғанға дейін орналастырылған тауарлар кедендік бақылаумен басқа кеден қоймасына ауыстырылуы не өзге кедендік режимдерге орналастырылуы тиіс.

5. Лицензияның қолданылуы оның қолданылуын тоқтата тұрудың себептері жойылғаннан кейін лицензияның қолданылуын жаңғырту туралы шешім қабылданған күнінен бастап уәкілетті орган басшысының бұйрығымен жаңғыртылады.

139-бап. Кеден қоймасын құруға арналған лицензиядан айыру

140-бап. Кеден қоймасын құруға арналған лицензияның қолданылуын тоқтату

1. Кеден қоймасын құруға арналған лицензия:

1) кеден қоймасын құруға арналған лицензиядан айырылған;

2) кеден қоймасы иесінің уәкілетті органға жазбаша өтініш беруімен кеден қоймасының қызметтерін көрсету жөніндегі қызметі тоқтатылған;

3) кеден қоймасын құруға арналған лицензиясы бар заңды тұлға қайта ұйымдастырылған немесе таратылған жағдайларда уәкілетті органның шешімі бойынша өзінің қолданылуын тоқтатады.

2. Кеден қоймасын құруға арналған лицензияның қолданылуын тоқтату туралы шешім, мұндай тоқтатудың себептері көрсетіле отырып, уәкілетті орган басшысының бұйрығымен ресімделеді.

3. Кеден қоймасының қызметтерін көрсету жөніндегі қызмет тоқтатылған, заңды тұлға қайта ұйымдастырылған немесе таратылған кезде кеден қоймасының иесі күнтізбелік он бес күннен кешіктірмей лицензияны уәкілетті органға қайтаруға міндетті.

4. Кеден қоймасының қызметін көрсету жөніндегі қызмет тоқтатылған кезде, кеден қоймасының кедендік режиміне орналастырылған тауарлар лицензияның қолданылуын тоқтату туралы шешім қабылданғанға дейін осы Кодекстің 12-тарауында белгіленген тәртіпте басқа кеден қоймасына ауыстырылуы мүмкін не осы тауарларға қатысты кеден қоймасы кедендік режимінің қолданылуы лицензияның қызметін тоқтату туралы шешім қабылданған күннен бастап күнтізбелік отыз күннің ішінде аяқталуы тиіс.

5. Кеден органы құрған кеден қоймасының алдағы уақытта таратылатыны туралы кеден органы тауарларын сақтауға орналастырған тұлғаларды мұндай таратылуға дейін бір айдан кешіктірмей хабардар етуге міндетті.

6. Кеден органы құрған кеден қоймасының қызмет көрсету жөніндегі қызметінің тоқтатылуына байланысты тауарларды беру кезінде осы кеден органы тауарларды сақтауға орналастырған тұлғаға нақты сақталған мерзімнің тауарлар сақтауға орналастырылған кезде белгіленген мерзімге қатынасына қарай сақтау үшін төленген кедендік алымдар сомаларының бір бөлігін қайтарып береді.

7. Кеден органы құрған кеден қоймасының қызметтерін көрсету жөніндегі қызметтің тоқтатылуына байланысты тұлғада пайда болған шығыстарды кеден органдары Қазақстан Республикасының заңдарына сәйкес өтейді.

19-тарау. Бажсыз сауда дүкені

141-бап. Бажсыз сауда дүкенінің кедендік режимін тағайындау

Бажсыз сауда дүкені - тауарлардың кейін Қазақстан Республикасының кедендік аумағынан әкетілуі жағдайында, тауарлардың қауіпсіздігі жөніндегі талаптарды қоспағанда, тауарлар жеке тұлғаларға кедендік баждар, салықтар алынбай және тарифтік емес реттеу шаралары қолданылмай сатылатын кедендік режим.

142-бап. Тауарларды бажсыз сауда дүкенінің кедендік режиміне орналастырудың талаптары

1. Бажсыз сауда дүкенінің кедендік режиміне Қазақстан Республикасына әкелінуге және Қазақстан Республикасынан әкетілуге тыйым салынған, Қазақстан Республикасының аумағында азаматтық айналымнан алынған тауарларды, сондай-ақ Қазақстан Республикасының Үкіметі белгілеген өзге де тауарларды қоспағанда, кез келген тауарлар орналастырылуы мүмкін.

2. Қазақстан Республикасының аумағында сатылуы шектелген тауарлар бажсыз сауда дүкенінің кедендік режимінде Қазақстан Республикасының заңдарында белгіленген талаптар сақталған жағдайда сатылады.

3. Бажсыз сауда дүкенінің жұмыс істеуін қамтамасыз ету үшін пайдаланылатын тауарлар бажсыз сауда дүкенінің кедендік режиміне орналастыруға жатпайды.

4. Тауарлардың кедендік құны осы Кодекстің 39-тарауында әкелінетін тауарлар үшін белгіленген тәртіппен айқындалады.

143-бап. Тауарларды бажсыз сауда дүкенінде сату

2. Бажсыз сауда дүкенінде сатылатын тауарлардың кеден органымен келісілген арнайы таңбасы болуы және сату үшін алдын ала оралуы тиіс.

3. Бажсыз сауда дүкендерінде тауарларды сату Қазақстан Республикасының кедендік аумағында Қазақстан Республикасының кедендік шекарасы арқылы өткізу пункттерінде, сондай-ақ халықаралық тасымалдауды орындайтын әуе және теңіз кемелерінің бортында кедендік бақылаумен жүргізіледі.

144-бап. Бажсыз сауда дүкеніне түсетін және сатылатын тауарлар туралы есеп пен есептілік

1. Бажсыз сауда дүкенінің кедендік режиміне орналастырылған тауарлар бажсыз сауда дүкені иесінің міндетті есепке алуына жатады.

2. Бажсыз сауда дүкеніне түсетін және сатылатын тауарлардың есебі мен есептілігі нысанын уәкілетті орган белгілейді. Бұл ретте тауарларды есепке алу міндетті түрде:

1) есеп кітабын;

2) кедендік есеп құжатын жүргізу арқылы жүргізіледі.

Жүктің кедендік декларациясы кедендік есеп құжаты болып табылуы мүмкін.

3. Бажсыз сауда дүкенінің иесі осы баптың 2-тармағының 1) тармақшасында көзделген есеп кітабынан өзге, есепке алудың басқа, оның ішінде автоматтандырылған жүйелерін пайдалануға құқылы.

4. Кеден органы бажсыз сауда дүкенінің сауда залдарындағы, қосалқы үй-жайларындағы және қоймасындағы тауарларға түгендеу жүргізуге құқылы.

145-бап. Бажсыз сауда дүкенінің қызметіне қойылатын біліктілік талаптары

1. Бажсыз сауда дүкенін құруға арналған үй-жай мынадай талаптарға сәйкес болуы тиіс:

1) ол дүкен иесінің меншігінде болуы не кемінде үш жыл мерзімге жалға алынуы керек;

2) сауда залы жеке тұлғалардың Қазақстан Республикасының кедендік шекарасы арқылы жол жүрген кезде әкететін тауарларын кедендік ресімдеуді жүргізу үшін белгіленген орыннан тыс жерде болуы тиіс;

3) өрт қауіпсіздігі талаптарына, санитарлық және техникалық нормаларға сәйкес болуы керек.

2. Бажсыз сауда дүкенінің аумағында сауда операцияларын, сондай-ақ тауарларды сақтауды қамтамасыз ету және тауарларды сатуға әзірлеу (орамасын ашу, ыдысынан босату және басқалары) жөніндегі операцияларды жүзеге асыруға арналған орындар болуы тиіс.

Осы мақсаттар үшін бажсыз сауда дүкенінің аумағында қоршалған орындар:

1) сауда залы (сауда залдары);

2) бажсыз сауда дүкенінің қоймасы (қоймалары) болуы тиіс.

3. Бажсыз сауда дүкенінің сауда залы және қоймасы тек бажсыз сауда дүкенінің кедендік режимі талаптарына ғана сәйкес пайдаланылуға тиіс. Аталған орындарды өзге мақсаттар үшін пайдалануға жол берілмейді.

146-бап. Бажсыз сауда дүкенін құруға арналған шешім

2. Уәкілетті орган жұмыс істеп жатқан бажсыз сауда дүкендері туралы, оның ішінде ақпараттық технологияларды пайдаланып отырып, ақпарат жариялауды қамтамасыз етеді.

1. Бажсыз сауда дүкенін құруға арналған шешімді алу үшін мынадай құжаттарды тапсыру қажет:

1) белгіленген нысан бойынша шешім беру туралы тұлғаның өтініші;

2) тіркеу құжаттарының нотариат куәландырған көшірмелері;

3) тиісті уәкілетті мемлекеттік органдар берген өрт қауіпсіздігі талаптарына, санитарлық және техникалық нормаларға сәйкестікті растайтын құжаттар;

5) тиісті үй-жайларға қатысты меншік немесе иелік ету және пайдалану құқығын растайтын құжаттар;

6) бажсыз сауда дүкені ретінде мәлімделген үй-жайлардың жоспарлары, сызбалары.

2. Өтініште және осы баптың 1-тармағының 5) және 6) тармақшаларында белгіленген құжаттарда көрсетілген мәліметтер өзгерген кезде, бажсыз сауда дүкенінің иесі тиісті өзгерістер туралы өзгерістер енгізілген күннен бастап күнтізбелік отыз күннен кешіктірмей кеден органын хабардар етеді.

148-бап. Бажсыз сауда дүкенін құруға арналған шешімнің

қолданылуын тоқтата тұру

1. Бажсыз сауда дүкенінің иесі өз міндеттерін және бажсыз сауда дүкенінің қызметіне қойылатын талаптарды орындамаған жағдайларда, шешімнің қолданылуы уәкілетті органның шешімі бойынша тоқтата тұру себептері көрсетіле отырып, алты айға дейінгі мерзімге тоқтатыла тұруы мүмкін.

2. Шешімнің қолданылуын тоқтата тұру кезінде бажсыз сауда дүкенінің кедендік режиміне тауарларды орналастыруға жол берілмейді. Шешімнің қолданылуын тоқтата тұруға дейін бажсыз сауда дүкенінің кедендік режиміне орналастырылған тауарлар өзге кедендік режимге орналастырылуға тиіс.

3. Шешімнің қолданылуы оның қолданылуын тоқтата тұрудың себептері жойылғаннан кейін мұндай шешім қабылданған күннен бастап уәкілетті орган басшысының бұйрығымен қайта жаңғыртылады.

149-бап. Бажсыз сауда дүкенін құруға арналған шешімді қайтарып алу

1. Шешімді уәкілетті орган:

1) көрінеу жалған мәліметтер берілген;

2) бажсыз сауда дүкенінің иесі шешімдегі талаптарды орындамаған;

3) шешімнің қолданылуы бұрын тоқтатыла тұрған себептері жойылмаған;

4) сот бажсыз сауда дүкенінің иесіне бажсыз сауда дүкені қызметін көрсету жөніндегі қызметпен айналысуға тыйым салған жағдайларда қайтарып алуы мүмкін.

2. Қайтарып алу туралы шешім, мұндай шешім негізделе отырып, уәкілетті орган басшысының бұйрығымен ресімделеді.

4. Шешімді қайтарып алу уәкілетті орган басшысының қайтарып алу туралы бұйрығы қолданысқа енгізілген күннен бастап қолданылады.

5. Шешім қайтарып алынған жағдайда, бажсыз сауда дүкенінің иесі қайтарып алу туралы шешімді алған күннен бастап күнтізбелік он бес күннен кешіктірмей шешімді уәкілетті органға қайтаруға міндетті.

6. Бажсыз сауда дүкенін құруға арналған шешімді беру туралы қайталама өтініш оны қайтарып алуға негіз болған себептер жойылған жағдайда, белгіленген тәртіппен қаралуы мүмкін.

150-бап. Бажсыз сауда дүкенін құруға арналған шешімнің қолданылуын тоқтату

1. Бажсыз сауда дүкенін құруға арналған шешім:

1) шешім қайтарып алынған;

2) бажсыз сауда дүкенінің қызметі бажсыз сауда дүкені иесінің уәкілетті органға жазбаша өтініш беруімен тоқтатылған;

3) бажсыз сауда дүкенін құруға арналған шешімі бар заңды тұлға қайта ұйымдастырылған немесе таратылған жағдайларда уәкілетті органның шешімі бойынша өзінің қолданылуын тоқтатады.

2. Бажсыз сауда дүкенін құруға арналған шешімнің қолданылуын тоқтату туралы шешім, мұндай тоқтатудың себептері көрсетіле отырып, уәкілетті орган басшысының бұйрығымен ресімделеді.

3. Бажсыз сауда дүкенінің қызметі тоқтатылған, заңды тұлға қайта ұйымдастырылған немесе таратылған кезде бажсыз сауда дүкенінің иесі күнтізбелік он бес күн ішінде шешімді уәкілетті органға қайтаруға міндетті.

4. Бажсыз сауда дүкенінің қызметі тоқтатылған кезде бажсыз сауда дүкенінің кедендік режиміне шешімнің қолданылуын тоқтату туралы шешім қабылданғанға дейін орналастырылған тауарлар, шешімнің қолданылуын тоқтату туралы шешім қабылданған күннен бастап күнтізбелік отыз күн ішінде өзге кедендік режимге орналастырылуға жатады.

5. Бажсыз сауда дүкенінің иесі бажсыз сауда дүкенінің қызметін тоқтату туралы хабарлама алынған күннен бастап күнтізбелік үш күннен кешіктірмей кеден органына осы Кодекстің 144-бабына сәйкес тауарлар туралы есептілікті беруге міндетті.

6. Бажсыз сауда дүкенінің қызметі тоқтатылған кезде бажсыз сауда дүкенінің иесі есеп табыс еткеннен кейін кеден органы күнтізбелік жеті күннен кешіктірмей тауарларға түгендеу жүргізеді.

151-бап. Бажсыз сауда дүкені иесінің міндеттері

Бажсыз сауда дүкенінің иесі:

1) бажсыз сауда дүкенінің қызметіне қойылатын біліктілік талаптарын сақтауға;

2) бажсыз сауда дүкенінің үй-жайында орналасқан тауарлардың сақталуын қамтамасыз етуге;

3) қоймаларда, қосалқы үй-жайларда орналасқан тауарларға бөгде адамдардың қолжетімділігін болдырмауға;

4) сауда залдарына Қазақстан Республикасының аумағынан тысқары жерлерге кететін жеке тұлғалардың ғана кіруін қамтамасыз етуге;

5) түсетін және сатылатын тауарлардың осы Кодекстің