Қазақстанның ТӨлем жүйелерін



жүктеу/скачать 2.87 Mb.
бет9/11
Дата01.07.2016
өлшемі2.87 Mb.
#170304
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   11













ХАЛЫҚАРАЛЫҚ АҚША АУДАРЫМДАРЫ ЖҮЙЕСІ

Жер шарының кез-келген нүктесіне жылдам аударымдар жасауға болатын халықаралық ақша аударымдары жүйесі төлем механизмінің бір баламасы болып табылады. Дүниежүзінде агенттері қаржы ұйымдары, сондай-ақ басқа делдалдар, оның ішінде сауда кәсіпкерлері болуы мүмкін көптеген көрсетілген жүйелер пайдаланылады. Қазақстанда халықаралық ақша аударымдары жүйесі агенттерінің функцияларын тек екінші деңгейдегі банктер және «Қазпочта» АҚ-ы орындайды. Бұл ретте соңғы жылдары көрсетілген жүйелер өзінің қолайлылығы, сенімділігі мен жылдамдығына байланысты елдің халқы арасында үлкен танымал болып отыр. Мәселен, осы жүйелерде ақшаның өтуі бірнеше минуттан бір тәулікке дейінгі уақытты құрайды. Осыған байланысты, Ұлттық Банк осы сегменттің дамуына аса назар аударып отыр.

Халықаралық ақша аударымдары жүйелері бойынша статистикалық деректерді жинауды Ұлттық Банк 2009 жылдан бастап жүзеге асырады. Бұл ретте банктердің корреспонденттік шоттары және халықаралық ақша аударымдары жүйесі арқылы жүзеге асырылатын ақша аударымдары бойынша нақтыланған статистикалық ақпаратты жинау мақсатында Ұлттық Банк Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкі Басқармасының «Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкі Басқармасының кейбір қаулыларына төлемдер жөнінде мәліметтер беру мәселелері бойынша толықтырулар мен өзгерістер енгізу және Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкі Басқармасының қолма-қол жасалмайтын төлемдер мен ақша аударымдары тәсілдері бойынша төлем айналымын бөлу жөнінде есеп жасау және ұсыну мәселелері бойынша кейбір қаулыларының күші жойылды деп тану туралы» 2010 жылғы 27 қыркүйектегі қаулысын бекітті, ол 2011 жылғы 1 сәуірден бастап қолданысқа енгізілді.

Осы қаулыға сәйкес банктер және «Қазпочта» АҚ-ы Ұлттық Банкке ақша аударымдары жүйесі және банктердің корреспонденттік шоттар арқылы шетелге жіберілген және шетелден алынған ақша аударымдары бойынша резиденттер, экономика секторларының кодтары, ақшаны жіберуші және бенефициар елінің коды (оның ішінде, азаматтық немесе ақшаны жіберуші және бенефициар елі бойынша, банктің мүмкіндігі болғанда көрсетілген деректер анықталсын), валюта кодтары және төлем мақсатының кодтары бөлігінде мәліметтерді береді.

2010 жылы банктердің және «Қазпочта» АҚ-ның клиенттері ақшаны жіберу және алу үшін төмендегі ақша аударым жүйелерін пайдалана алды: Western Union, MoneyGram, Faster, Алтын тәж, Жылдам Почта, Contact, БЛИЦ, Дүниежүзілік почта одағының жүйесі, Юнистрим, FOVA, Анелик, Лидер, Метроэкспресс, Coinstar Money Transfer, Шығыс Экспрессі, BS-Client, Близко, Migom, InterExpress, Xpress money.

Көрсетілген жүйелер арқылы (SWIFT жүйесінен басқа) 2010 жылы шетелге16 179,8 млрд. теңге (1,2 млрд. АҚШ долл.) сомаға 1 209,6 мың транзакция жіберілді, шетелден 74,5 млрд. теңге (0,5 млрд. АҚШ долл.) сомаға 730,5 мың транзакция алынды.



Шетелге жіберілген төлемдердің жалпы сомасының негізгі үлесі Western Union, FOVA, Faster, Алтын тәж, Жылдам почта, Contact және БЛИЦ жүйелеріне тиесілі. Шетелден алынған төлемдердің жалпы сомасының негізгі үлесі Western Union, Faster, Migom, Алтын тәж, Блиц, Юнистрим жүйелеріне тиесілі (22-кесте).
22-кесте.

Халықаралық ақша аударымдары жүйесі бойынша мәліметтер


Ақша аударымдары жүйесінің атауы

2010 жылы шетелге жіберілген

2010 жылы шетелден алынған

Саны (бір.)

Жалпы санының үлесі,

%-бен

Сомасы (млн. теңге)

Жалпы соманың үлесі,

%-бен

Саны (бір.)

Жалпы санының үлесі,

%-бен

Сумма (млн. теңге)

Жалпы соманың үлесі,

%-бен

Western Union

327 477

27,1%

33 868,4

18,8%

277 677

38,0%

23 274,1

31,2%

Faster

250 090

20,7%

26 233,7

14,6%

71 280

9,8%

9 252,0

12,4%

Алтын тәж

115 971

9,6%

17 857,1

9,9%

35 302

4,8%

6 137,8

8,2%

Жылдам почта

109 448

9,0%

15 841,8

8,8%

16 543

2,3%

2 783,6

3,7%

Contact

104 215

8,6%

11 037,1

6,1%

41 148

5,6%

4 558,9

6,1%

БЛИЦ

97 986

8,1%

10 752,7

6,0%

57 389

7,9%

6 118,8

8,2%

Дүниежүзілік почта одағының жүйесі

80 911

6,7%

1 571,6

0,9%

159 037

21,8%

2 874,5

3,9%

Юнистрим

68 621

5,7%

8 048,1

4,5%

32 967

4,5%

5 580,9

7,5%

FOVA

19 711

1,6%

44 540,6

24,8%

348

0,05%

1 224,5

1,6%

Анелик

16 496

1,4%

5 797,3

3,2%

13730

1,9%

3 825,6

5,1%

Лидер

12 722

1,1%

2 295,2

1,3%

5 263

0,7%

779,9

1,0%

MoneyGram

4 008

0,3%

648,8

0,4%

10 543

1,4%

1 054,4

1,4%

Метроэкспресс

904

0,1%

467,3

0,3%

174

0,02%

56,9

0,1%

Coinstar Money Transfer

474

0,04%

177,0

0,1%

1 306

0,2%

156,3

0,2%

Шығыс экспрессі

394

0,03%

662,1

0,4%

-

-

-

-

BS-Client

117

0,01%

9,9

0,01%

1

0,0001%

0,1

0,0001%

Близко

44

0,004%

3,4

0,002%

1216

0,2%

96,3

0,1%

Migom

-

-

-

-

6581

0,9%

6 736,1

9,0%

InterExpress

-

-

-

-

22

0,003%

1,2

0,002%

Xpress money

-

-

-

-

16

0,002%

4,5

0,01%

Жалпы жиынтығы

1 209 589

100,0%

179 812,2

100,0%

730 543

100,0%

74 516,5

100,0%

Бұл ретте Қазақстан халқы халықаралық ақша аударымдары жүйесі арқылы ақша аударудың негізі сомасын АҚШ долларымен жүргізеді.

23-кесте.

Халықаралық ақша аударымдары жүйесін валюталар бойынша пайдалану бойынша мәліметтер


Ақша аударымдарының валютасы

2010 жылы шетелге жіберілген

2010 жылы шетелден алынған

Саны (бір.)

Жалпы санының үлесі, %-бен

Сомасы (млн. теңге)

Жалпы соманың үлесі, %-бен

Саны (бір.)

Жалпы санының үлесі, %-бен

Сумма (млн. теңге)

Жалпы соманың үлесі, %-бен

АҚШ доллары

829 859

68,6%

150 722,1

83,8%

375 595

51,4%

53 143,4

71,3%

Ресей рублі

345 513

28,6%

25 807,5

14,4%

320 842

43,9%

18 818,0

25,3%

Еуро

9 318

0,8%

2 121,8

1,2%

8 401

1,1%

928,7

1,2%

Теңге

24 899

2,1%

1 160,8

0,6%

25 704

3,5%

1 626,3

2,2%

Юань

-

-

-

-

1

0,0001%

0,02

0,00003%

Жалпы жиынтық

1 209 589

100,0%

179 812,2

100,0%

730 543

100,0%

74 516,5

100,0%

Елдер бойынша жіберілген халықаралық ақша аударымдары жүйесінің жалпы көлемінің анағұрлым көп үлесі Қытай мен Ресейге тиесілі. Халықаралық ақша аударымдары жүйесін пайдалану арқылы жасалған төлемдердің жалпы көлемінің негізгі пайызы сондай-ақ негізгі сауда әріптес - Ресейден алынды (24-кесте).

24-кесте.

Халықаралық ақша аударымдары жүйесін елдер бойынша пайдалану бойынша мәліметтер

Ақша аударымы жіберілген ел

Саны (бір.)

Жалпы санының үлесі, %-бен

Сомасы

(млн. теңге)

Жалпы соманың үлесі, %-бен

Ресей Федерациясы

500 477

41,4%

50 763,6

28,2%

Қытай

36 374

3,0%

50 424,8

28,0%

Өзбекстан

302 061

25,0%

29 385,3

16,3%

Қырғызстан

132 710

11,0%

13 092,5

7,3%

Әзірбайжан

35 114

2,9%

5 132,6

2,9%

Украина

41 103

3,4%

4 260,8

2,4%

Түркия

20 193

1,7%

3 843,3

2,1%

Тәжікстан

29 790

2,5%

2 993,9

1,7%

Армения

14 530

1,2%

2 772,7

1,5%

Грузия

13 010

1,1%

2 130,0

1,2%

Біріккен Араб Әмірліктері

7 267

0,6%

1 965,3

1,1%

Гонконг

464

0,04%

1 956,9

1,1%

Германия

12 041

1,0%

1 745,4

1,0%

Швейцария

1 393

0,1%

1 377,1

0,8%

Құрама Штаттар

8 619

0,7%

979,8

0,5%

Басқалары

54 443

4,5%

6 988,2

3,9%

Жалпы жиынтық

1 209 589

100,0%

179 812,2

100,0%




Ақша аударымы

алынған ел

Саны (бір.)

Жалпы санының үлесі, %-бен

Сомасы (млн. теңге)

Жалпы соманың үлесі, %-бен

Ресей Федерациясы

479 636

65,7%

41 518,4

55,7%

Украина

19 006

2,6%

7 464,2

10,0%

Өзбекстан

46 929

6,4%

5 809,5

7,8%

Германия

46 386

6,3%

2 881,2

3,9%

Қытай

6 127

0,8%

1 997,6

2,7%

Түркия

15 818

2,2%

1 995,9

2,7%

Құрама Штаттар

18 303

2,5%

1 389,7

1,9%

Қырғызстан

11 712

1,6%

1 316,8

1,8%

Тәжікстан

4 879

0,7%

945,0

1,3%

Біріккен Араб Әмірліктері

7 585

1,0%

901,9

1,2%

Әзірбайжан

5 928

0,8%

648,4

0,9%

Сингапур

260

0,04%

557,9

0,7%

Біріккен Корольдік

3 680

0,5%

411,8

0,6%

Италия

4 071

0,6%

375,1

0,5%

Грузия

2 248

0,3%

363,6

0,5%

Басқалары

57 975

7,9%

5 939,5

8,0%

Жалпы жиынтық

730 543

100,0%

74 516,5

100,0%

жүктеу/скачать 2.87 Mb.

Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   11



©dereksiz.org 2024
әкімшілігінің қараңыз
    Басты бет