Қосымша 3
Оқушы тұлғасының психологиялық сипаттаманың сызбасы
1.
Оқушы туралы жалпы мәліметтері: жасы, сыныбы, мектебі, денсаулықтың жағдайы,
солақайлықтың болуы, сырт келбеті ( қысқаша ауызша суреттеме)
2.
Отбасы тәрбиесінің жағдайы: отбасы құрамы: мамандығы, жасы, ата –ана және
отбасының басқа мүшелер туралы қысқаша сипаттама ( ағайын, әпкелер- үлкен-кішілері,
егіздер, ата – әжелер және т.б.), отбасындағы қарым-қатынасы, ата-ана тәрбиесінің стилі,
отбасындағы баланың рөлі мен жайғасымы, баланы тәрбиелеу бойынша үлкендер
әрекетінің келісушілігі, бала мен оның оқу әрекетіне қатынас, үй тапсырма орындауын
бақылау, мұғалім айтқан ескертуге реакциясы, ата-ана мектебімен қатынасы)
Оқушы тұлғасының құрылымы
Темперамент: жүйке жүйесінің түрі, психологиялық мінездеме ( сензитивтілігі;
әрекет
қабілеттілігі мен олардың қатынасы; экстраверсия; қатаңдық; эмоционалды қозғыштық;
реакция темпі); жүріс-түріс пен қатынасуда темпераменттің көрінуі.
Мінез-құлық: қарым-қатынас түрлері бойынша мінез-құлық белгілерінің сипаттамасы
(өзіне, басқа адамдарына, іске, заттарға); акцентуация түрі; психикалық негативті күйіне
икемділігі.
Әдістер мен әдістемелер: бақылау, әңгімелесу, өнім әрекетінің анализі, адам суреті,
фантастикалық
кейіпкердің суреті, тәуелсіз мінездемелердің жалпылауы.
Қабілеттер: жалпы, арнайы, дарындылық; кім және қай пішінінде дамиды.
Бағыттылығы: доминанты түрткі және әрекет мақсаттары, бағыттылығының түрі
(қоғамдық, жеке, іскерлік); қызығушылықтары, армандар, мұраттар.
Өзіндік сана мен басқару жүйесі: Мен-концепциясы, өзіндік баға беру (деігейі,
баламалылық, тұрақтылық, бағдарлану, дифференциалдылық), талаптану деңгейі (биіктік,
баламалылық, тұрақтылық, динамика, жетекші бкталыс)
4.
Бастауыш сыныптағы оқушының әрекеті.
Оқу әрекеті: мектеп оқытуына дайындығы(бірініші сынып үшін); оқуға түрткі және оқу
қызығушылықтары;
мектепке, оқуға, бөлек оқу пәніне және бағаға көзқарасы; оқу
жетістіктері ( үлгерімі, білім, ептілік, дығдылар); белсенділік, білімге құмарлық,
ұқыптылық, «мектеп бейиазалықтың» болуы.
Ойын әрекеті: оқушы өміріндегі оның орны; басым және сүйікті ойындар, олардағы
жақтаушы рөлдер; ойындағы құрдас және үлкендер ара қатынасы.
Еңбек әрекеті: қоғамдық-пайдалы және тұрмыстық еңбек ( әрдайым және ситуациялық
тапсырмалар); талаптар, еңбекке қатынасы, белсенділік, құрдас және үлкендермен
қызмет
істеу қабілеті; бірлескен еңбек әрекетінің функциялар мен рөлдері.
Қарым-қатынас: қарым-қатынас қажеттілігі, көпшілдік, шынайы мен қалаған қатынастың
шеңбері, қарым-қатыспен қанағаттандырушылық, қатынас мінезі( басым болу, бағыну,
көсемдік, конформизм, эмпатия, даулылық); құрдас, үлкендер мен кілермен қарым-қатынас;
өзінің және қарама-қарсы жыныстағы балалармен қарым-қатынас.
5.
Оқушы ұжымның мүшесі ретінде: сыныптың қысқаша мінездемесі ( оқушы саны,
қыз
бен ұл қатынасы, бала ұйымның болуы, топтың формалды және формалсыз
құрылымы, психологиялық климат, тұтастық, дарааралық қатынастар, сыныптағы
ұжымның қалыптасу деңгейі), топ формалды және формалсыз құрылымының орны;
сыныптағы өз беделін түсіну және оған қанағат болу; ұжым мүшесі болуға қажеттілік;
мойындаушылыққа қажетсіну; бедел (неден негіздеген),
сыныптағы салмақтық
құбылыстарға қатынас; сыныптастарарасында дау және оны шешу жолдары.
6.
Психикалық және танымдық процестері:
Зейін: түрлері, қасиеттері, жас ерекшеліктері, үлгерім мен тәртіпке әсері.
Сезім мен қабылдау: анализаторлар дамуы, қабылдаудың саналылық пен тұтастығы; уақыт
пен кеңестікті қабылдау, адамы қабылдау, бақылаушылық.
Ес: даму деңгейі, даралық және жас ерекшеліктері, жаттауға бейімділік, үлгерімге ықпалы.
Сөйлеу: фонетикалық, лексикалық, грамматикалық, стильдік ерекшеліктері; мазмұндылық
пен түсініктілік,; қисындылық, сөз қорының байлығы, сөйлеу «штамптарының» болуы;
мәнерлілік,
эмоционалдылық, вербалды емес сөйлеу қолдану,; жыныстық ерекшеліктері;
ауызша және жазбаша сөйлеудің даму деңгейі.
Қиял: жаңадан шығару және шығармашылық, қиялдауға бейім, иілгіштік, шапшаңдылық,
дербестік, жалпылаулық, эмоционалдық, продуцирлық кейпінің әдеттегі тәсіл, тұлға
жасампаздықтың даму деңгейі.
Сезім және эмоциялар: басымдылық, эмоционалды қозғыштық және тұрақсыздық,
табыс
және табыс емес жағдайлардағы аффекттілкке бейім; педагогикалық әсерге қатынасы,
әртүрлі жүмыс түрлерінде және дарааралық қатынастағы доминантты эмоциялар, әдеттегі
психикалық күйлер, фрустрациялық толеранттылық және фрустрацияғы әдеттегі
реакциялары.
Ерік-жігер: даму деңгейі, мақстаттылық, ынталылық,батылдық, өзін өзі ұстай білу, ерік-
жігер дағдының болуы.
7.
Жалпы түйіні мен ұсыныстар: оқушының жалпы психикалық дамудың деңгейі, жас
ерекшеліктеріне сай келуі, психо-педагогикалық түзету мен оның жолының қажеттілігі;
ұсынстар
кімге арналған; оқушыны зерттелгенде тұлға дамуына студенттің қосқан жеке
үлесі.
Достарыңызбен бөлісу: