Денсаулық сақтау
Маңызды дәрежеде адам капиталын дамытуға денсаулық сақтау жағдайы әсер етеді. Бүгінгі күні әлі де шешілмеген проблемалар өте көп: әрбір мектепке дейінгі жастағы бесінші бала созылмалы аурулармен ауырады, тек мектептің 15 % түлектері дені сау болып саналады. Балалардың әлсіз денсаулығы үлкен жаста көрінеді. Сонымен шамамен үшінші бала әскерге бара алмайды, әрбір оныншы әскерге шақырылушы спирт сусындарын және нашақорлықты қолданады. Қалалық тұрғындардың арасында соңғы 3 жылда өмірдегі белгіленген диагнозбен бірінші рет аурудың төмендеуі келесі топтағы аурулармен белгіленеді: жұқпалы және арамтамақ ауруларымен, құрылымдармен, психикалық бұзылуы, психобелсенділік заттарын, тамақ қорыту органдарының ауруы мен тері астындағы аулардың салдарынан психикалық бұзылуы. Анализ бойынша әрбір екінші бала және үлкен жастағы тұрғындардың 76 % аурады. Осының барлығы алдын ала жұмыстарын ұйымдастыруды, диспансер есебінде табылатын амбулаторлық-емханалық деңгейдегі аурулардың тегін емделуі үшін дәрі-дәрмек құралдарын бөлуге байланысты сәйкесінше сауықтыру және ақталған іс-шараларды талап етеді. Маңызды әлеуметтік аурулардың жоғарғы көрсеткіші болып қала береді. Маңызды проблемалармен психикалық және наркологиялық бұзулар, сахарный диабет, бронхолегочная, жүрек-тамырлы патология, туберкулез, жұқпалы аурулар, жыныстық қатынаспен берілетін, және зиян сапалы құрылымдар болып қала береді.
Қалалық денсаулық сақтау құрылымының болмауына байланысты қаланың барлық емдеу-алдын алу мекемелері облыстық денсаулық сақтау департаментінің енгізуінде табылады.
Қостанай қаласында денсаулық сақтау объектілері толығымен облыстық және республикалық бюджеттер қаражаты есебінен қаржыландырылады және Қостанай облысының денсаулық сақтау басқармасына бағынады.
Қостанай қаласында қаланың тұрғындарына медициналық көмекті көрсетеді:
-
6 аурухана (облыстық аурухана 595 койка, облыстық балалар ауруханасы- 310 койка, облыстық психиатрия ауруханасы, облыстық көз ауруханасы- 90 койка; қалалық аурухана–495 койка, қалалық балалар ауруханасы-180 койка);
-
4 диспансер (туберкулезге қарсы 410 койка, онкологиялық 260 койка, тері-венерологиялық 80 койка, наркологиялық 150 койка);
«Қостанай перзентхана үйі» МКҚК 190 койка.
-
5 емхана (қалалық емхана №№ 1,2,3,4, облыстық балалар стоматологиялық емханасы).
-
басқалары: Қостанай перинаталды орталығы, ЖҚТБ күрес және алдын алу бойынша облыстық орталығы; облыстық қан орталығы; жедел медециналық көмек станциясы, «Дельфин» балалар үйі, облыстық патологиялық бюросы, сот-медициналық сараптамасы бюросы, салауатты өмір салтын қалыптастыру орталығы, арнайы меджабдықтау базасы, медициналық колледжі.
Қостанай қаласының халқына стационарлық медициналық көмекті көрсетеді және 5 жеке заңды тұлғалар: «Фирма Мариям ЛТД», «Андрофарм», «Гиппократ», «Теміржол көлігінің медқызметі» ҚБҚ филиалы, «ТЭС Медикал» ЖШС.
Осы құрылымдық ұйымдарда койка қоры- 255 құрайды («Фирма Мариям ЛТД»- 30 койка, «Андрофарм»-25 койка, «Гиппократ»-60 койка, «Теміржол көлігінің медқызметі» ҚБҚ филиалы- 90 койка, «ТЭС Медикал» ЖШС-50 койка).
Одан басқа, қала аумағында «Қостнай облысының ІІМБ емханасымен әскери аурухана» ММ ведомстволық медициналық мекемесі жұмыс істейді 40 койкаға.
Барлығы қала бойынша қалалық, облыстық, жеке және ведомстволық мекемелердің койка қоры 2792 койканы құрайды. Койкамен қамтамасыз етуі халықтың 10 мыңға 2013 жылы 31,3 құрайды.
Қалада берілген медициналық мекемелерден басқа 34 жеке дәрігерді қолданатын, стоматологиялық қызметті көрсететін (терапевт, хирургиялық, ортопедиялық) қызметі, 5 гинеколог дәрігерлері, 6 нарколог, 6 дермавенеролог, 3 эндокринолог, 3 уролог, 1 рефлексотерапевт, 1 терапевт, 1 гастроэнтеролог, 5 ультрадыбысты диагностика маманы, 5 офтальмолог, 2 массажист, 1 лабороториялық диагностиканың маманы, 1 невропатолог, 3 отоларинголог, 1 мануальный терапевт, 1 гомеопат, 1 педиатр, 4 халық емшісі лицензиялар бойынша жұмыс істейді – жиыны 84 лицензиясы барлар.
Қала тұрғындарына дәрігерге дейінгі көмекті «Қостанай қаласының жедел көмек» МКҚК (17 дәрігер, 49 орта медициналық қызметкерлер бірлігі, 17–кіші, 61–басқа) көмек көрсетеді. Тұрғындарға трансфузиологиялық көмекті «Қостанай қаласының қан орталығы» МКҚК (12 дәрігер, 36 орта мед қызметкерлер, 19-кіші, 23-басқа қызметкерлер) көрсетеді. Қан орталығы бейбіт, сонымен және әскери уақытта, сондай-ақ ТЖ және стихиялық апаттар кезінде трансфузиялық көмекті көрсетумен табылған стратегиялық объектілер болып табылады. Ол жыл сайын 6,5-7 мың литр донорлық қанды дайындайды.
01.01.2015 жылға Қостанай қаласының медициналық ұйымдарда 834 дәрігерлер, 2344 орта медқызметкерлер жұмыс істейді. Дәрігерлермен жиынтығы 86% құрайды, орта медқызметкерлермен 100%.
2014 жылы облыстық орталық ұйымдарына 24 жас маман жұмысқа келді. Осы сандарда 6 ұйымдар жағдайларында жалға алу тұрғын үйін төлеуге қатысады.
2014 жылға бюджеттің жалпы көлемі 14 451,2 млн. теңгені құрады.
2014 жылы Қостанай қ. медициналық ұйымдар объектілердің материалды-техникалық базаларын жақсарту бойынша жұмыстар жүргізілді, осылайша жабдықтау – 67,8% құрады (облыс – 65,73).
Дәрігерлердің орташа айлық жалақысы 157463 теңге, орташа медициналық персоналдың 102185 теңге, кіші медициналық персоналдың 57350 теңге.
Автокөлікпен жабдықтау 100 % құрайды. Медициналық құралдармен жабдықтау 64,9% , 2013 ж.- 65,24%.
2014 жылы облыстық аурухана ғимаратның күрделі жөндеуі 307176,9 мың теңге сомасына жүргізілді, қалалық ауруханың ғимараты 301 754,9 мың теңге сомасына.
Туу көрсеткіші 1000 адамға төмендеді 2013 жылы 16,3тен 2014 жылы 15,9 дейін, қайтыс болу көрсеткіші тұрақтанды және 9,4 құрайды. Табиғи өсімі +6,5 құрады, облыстық деңгейден жоғары (+3,6).
Ана өлімінің жағдайы тіркелмеді. Сәбидің шетінеу көрсеткіші 2013 жылы 8,5-тен 2014 жылға 10,6 дейін артты 1000 тірі туғандарға, облыстық деңгейден төмен (облыс-11,2).
Жүрек ауруларымен сырқаттар 100 мың халыққа 1254 құрайды (облыс-1783). Қан айналым жүйесінің ауруларынан қайтыс болу көрсеткіші 234,8-ден 2014 жылы 186,8ге төмендеді.
Онкологиялық аурулардан қайтыс болу көрсеткіші (100 мың халыққа) 2013 жылы 141,9 дан 2014 жылы 102 дейін төмендеді.
Туберкулезбен сырқаттардың төмендеуі белгіленеді 106,1 ден 2014 жылы 102,9 дейін (облыстық көрсеткіш кезінде- 76,4). Осы аурудан қайтыс болу көрсеткіші 7,8-ден 7,3 дейін төмендеді, облыстық көрсеткіш кезінде – 5,3.
Жұмыспен қамту және әлеуметтік қорғау.
Халықты жұмыспен қамтуына жәрдемдесу мақсатында белсенді іздеу мен бос жұмыс орындарын тандау қолданылды, оқыту, жұмыссыздардың және нысаналы халық тобының өкілдерінің қайта даярлау және біліктілігін арттыру, қоғамдық жұмыстарды ұйымдастыру, әлеуметтік жұмыс орындарын құру, бос орын жәрмеңкелерін өткзу, жастар мен әйелдерді жұмысқа орналастыруына жәрдемдесу.
2014 жылға қаланың жұмыспен қамту органына еңбек серіктестігіне 3504 адам өтініш жасады. Халық санының тіркелген жұмыссыздар деңгейі 0,2% құрады. Есеп беру кезеңіне 2873 жаңа жұмыс орындары енгізілді, оның ішінде 2711 тұрақты. 2015 жылға 2400 жаңа жұмыс орнын құруға жоспарлануда.
Жұмыссыз ретінде 1557 адам тіркелді, соның ішінде 53,5 % әйелдер, оның ішінде әлеуметтік қорғау бойынша шараларды іске асыру аясында тұрақты жұмыс орнына 555 адам жұмысқа орналасты, «Жұмыспен қамту жол картасы 2020» бағдарламасының қатысушылар құрамына 558 жұмыссыз азаматтар енгізілді.
Әлеуметтік жұмыс орындарын құру мақсатында қаланың 74 кәсіпорындары мен ұйымдарымен шарт жасалды. Әлеуметтік жұмыс орындарына 271 адам жұмысқа орналасты.
33 кәсіпорынмен «жастар практикасы» ұйымдастыруына шарт жасалды, оларға жоғары және орта арнаулы оқу орындарының 107 түлегі жұмысқа орналасты.
Үкіметті емес ұйымдар арқылы мемлекеттік тапсырыс аясында «Жұмыспен қамту Жол картасы 2020» бағдарламасының қатысушылары ішінен 101 адам жұмысқа орналасты.
2014 жылы барлығы республикалық бюджеттен «Жұмыспен қамту Жол картасы 2020» шараларын іске асыруға 62 млн. теңге бөлінді. 61,9 млн. теңге игерілді, 99,9 % құрайды.
2014 жылы қоғамдық жұмыстарға 293 адам қатысты. Кадрларды дайындау және қаята даярлауын ұйымдастыру мақсатында, сонымен қатар оқуға біліктілін арттыруға 188 адам жіберілді, кәсіби қайта даярлау курстарын 163 адам аяқтады, әртүрлі себептер бойынша оқуды 10 адам аяқтамады, 15 адам оқуын жалғастыруда.
Жергілікті бюджет есебінен қоғамдық жұмыстарын ұйымдастыруға 2014 жылы 34528 мың теңге бөлінді.
Қала кәсіпорындарында жұмыс орындарын сақтау мақсатында үш тарапты келісімшарт шенберінде өндірістік үрдістерді тұрақтандыру, еңбек құқығы мен қызметкерлерді жұмысқа орналастыру бойынша меморандумды жасайды.
Қиын өмірлік жағдайға түскен мүгедектер мен азаматтарды әлеуметтік қолдау және әлеуметтік қызмет көрсетуін қарастыратын екінші стратегиялық бағытты іске асыруында тенденциялар он болды.
Мүгедектерді әлеуметтік қорғау және оларды оңалту және интеграциялау бойынша жұмыстарын жүзеге асыру 2005 жылы қабылданған «Қазақстан Республикасындағы мүгедектерді әлеуметтік қорғау туралы» Қазақстан Республикасының Заңының және «Арнаулы әлеуметтік қызмет көрсету туралы» Заңының 2008 жылы шеңберінде жүзеге асырады.
2015 жылғы 1 қаңтардағы жағдайына Жұмыспен қамту бөлімінде есепте тұрған мүгедектер саны 7264 адамды құрайды, соның ішінде 787 мүгедек-балалар, 2013 жылмен салыстырғанда саны 962 адамға өсті.
Мүгедектерді оңалту бойынша жұмысы үш бағыттары бойынша жүргізіледі: әлеуметтік, кәсіптік (еңбек) және медициналық.
Оңалтудың жеке бағдарламасы 3574 мүгедегінде бар немесе жалпы санынан 49,2 %.
Мүгедектерді оңалту бағдарламасы шенберінде техникалық (компенсаторлы) көмекші құралдарымен (сурдо, тифло құралдармен, міндетті гигиеналық құралдармен, қозғалу арнайы құралдармен, протезді- ортопедиялық бұйымдармен) қамтамасыз ету, ымдау тіл маманы мен жеке көмекші қызметтерін ұсыну бойынша, санаторлық-курортты емдеуін ұйымдастыру бойынша, Қостанай және Жітіқара оңалту орталықтарында оңалтуды өтуді қамтамасыз ету бойынша шаралар өткізілді.
Жалпы, соңғы жылдарға мүгедектерді әлеуметтік қолдауына бюджеттен қаржыландыру көлемінің өсу серпіні байқалады.
2014 жылғы мүгедектерге әлеуметтік қорғауын көрсетуіне жергілікті бюджет есебінен 89,9 мың теңге бөлінді с.і.:
-
қозғалуды қиындығы бар 1 топтағы мүгедектерге және есту бойынша мүгедектер үшін ымдау тіл маманы қызметтерін жеке көмекші қызметтерін ұсынуына- 39,5 млн теңге, қызметтермен 354 адам қамтылды.
-
мүгедектакси қызметтерін ұсынуына 13,9 мың теңге шығындалды, 5996 өтінім орындалуы ұйымдастырылды.
-
мемлекеттік әлеуметтік тапсырыс шенберінде үйде арнаулы әлеуметтік қызметтер алатын тұлғалар ішінен психоневрологиялық патологиясымен 18 жастан асқан тұлғалар мен 20 мүгедек- балалар үшін жазғы демалыстарын ұйымдастыруына 200 мың теңге бөлінді.
-
үйде оқытылатын мүгедек-балалары бар 95 отбасыны материалды қамтамасыз етуіне жергілікті бюджеттен 3,9 мың теңге бөлінді;
-
мүгедектерді міндетті гигиеналық құралдармен қамтамасыз етуіне 2014 жылы 32,3 мың теңге бөлінді, құралдармен есеп беру күніне 592 адам қамтылды.
2015 жылы мүгедектерді қолдауына қалалық бюджеттен бөлінген қаражат сомасы 2014 жылдың салыстырғанда өткен деңгейде қалады.
Үйде арнаулы әлеуметтік қызметтерді көрсету «Әлеуметтік қызметтерді көрсету бойынша аймақтық орталығы» МКҚК қызметкерлері көрсетеді. 2015 жылдың 01 қаңтардағы жағдайы бойынша Аймақтық орталықта қызмет көрсетуінде 90 мүгедек-балалар бар, соның ішінде 18 жастан асқан психоневрологиялық патологиясымен 27 тұлға және 287 жалғызбаст қарт азаматтар мен 1және 2 топтағы мүгедектер.
«Әйелдер мен балаларды бейімдеу қалалық орталығы» КММ мен «Белгілі тұрғылықты орны жоқ тұлғалар үшін бейімделу орталығы» КММ белгілі тұрғылықты орысыз қалған тұлғаларды әлеуметтік оңалту бойынша үлкен жұмыстар жүргізіледі.
Әйелдер мен балаларды бейімдеу қалалық орталығында өткен кезеңге 67 отбасы бейімделуден өтті, атап айтқанда 169 адам, оның ішінде 67 әйел және 102 бала.
Белгілі тұрғылықты орны жоқ тұлғалар үшін бейімделу орталығында 2014 жыл бойы 288 адам тұрды, оның ішінде 61 әйел, 81 адамға құжаттары қалпына келтірілді, тұрақты жұмыс орындарына 31 адам жұмысқа орналасты.
Одан басқа, «Белгілі тұрғылықты орны жоқ тұлғалар үшін бейімделу орталығы» КММ жанында түнгі болу бөлімшесі ашылды, ол Герцен к-сі, 21/3 бойынша орналасқан, 50 койка орынға есептелген, 2015 жылдың наурызынан бөлімшеге 5264адам өтінді, оның ішінде 737 әйелдер.
«Арнаулы әлеуметтік қызметтер туралы» ҚР Заңының іске асыруда паралелді үкіметті емес ұйымдарда қатысады. Жартылай стационар үлгідегі ұйымдарда тірек-қозғалтқыш аппараты бұзылған мүгедектер мен психоневрологиялық патологиясымен мүгедек-балаларға арнаулы әлеуметтік қызметтерді ұсынуды мемлекеттік әлеуметтік тапсырыс шенберінде «Үміт-Надежда» қоғамдық бірлестігі мен «Қостанай қалалық ерікті мүгедектер қоғамы» қоғамдық бірлестігі көрсетеді.
Қазіргі уақытта ҚР Үкіметінің қаулысымен бекітілген Қазақстан Республикасының 2012-2018 жылдарға арналған мүгедектердің құқығын қамтамасыз ету және өмірлік сапасын жақсарту бойынша шаралар жоспарын іске асыру мақсатында 126 әлеуметтік инфрақұрылымның объектілерінің кезеңдік түгендеуі (паспорттауы) жүргізіледі, олардың қатарына халыққа қызмет көрсету орталығы, денсаулық сақтау, білім, мәдениет, дене шынықтыру және спорт мекемелері мен ұйымдары, көлік қызметтерін (әуежай, автовокзал, темір жол вокзалы) ұсынатын мекемелер кіреді.
Түгендеуден өткен объектілердің бейімделуіне бағытталған қажетті жұмыстарды паспорттау және белгілеуін аяқтағаннан кейін объектілерді аз мобилданған тұрғындар тобымен толық қолжетімділігі үшін қолжетімділік нормативаларына сәйкес келтіру туралы объектілерді паспорттау басшыларымен түсіндіру жұмыстары жүргізіледі.
2014 жылы Жұмыспен қамту жол картасы-2020 бірінші бағыты шенберінде паспорттауды өткен Қостанай қаласының білім беру ұйымдарының 40 объектілерін бейімдеуіне республикалық бюджет есебінен 23,2 млн. теңге бөлінді, және бірлесіп қаржыландыру шенберінде облыстық бюджеттен 2,6 млн. теңге.
Табысы аз отбасылардың әлеуметтік қорғау және әлеуметтік қолдау сапасын арттыру бойынша шаралар қолданылды. Ең төменгі күнкөріс деңгейі кірістерімен қаланың тұрғындар үлесі 2014 жылға қала тұрғындарының жалпы санынан 0,7% құрады немесе 531 отбасы/1549 адам, 2015 жылғы сәуірге – 390 отбасы/1279 адам.
Әлеуметтік –қорғау санаттағы азаматтармен белсенді нысан жұмыстарына әлеуметтік төлемдер түрінде көмек көрсетіледі.
2014 жылға мемлекеттік атаулы көмегін 787 отбасы алды, осы мақсаттарға жергілікті бюджеттен 24,7 мың теңге қаражат жолданды, мемлекеттік балалар жәрдемақысын 958 отбасы алды, онда 12,7 млн. теңге шығындалды.
2014 жылға тұрғын үй көмегінің орташа мөлшері 3890 теңгені құрады.
2014 жылы әлеуметтік қорғаудың басқа шараларымен 5119 адам қамтылды, көрсетілген көмек сомасы – 176,2 млн. теңге, бұл 2013 жылдың деңгейінен 30% артық.
Қосымша Жеңіс күніне бір жолғы төлемдерді ұйымдастыруына а.ж. республикалық бюджеттен 13,2 мың теңге бөлінді.
Жалпы соңғы жылдарға мүгедектер мен халықтың әлеуметтік қауқарсыз қабатына әлеуметтік қолдауына жергілікті бюджеттен қаржыландыру көлемінің өсу серпіні байқалады. Осылайша, 2014 жылы жергілікті бюджет қаражат есебінен 482,3 млн.теңге бөлінді, бұл 2013 жылғы деңгейге 14% артық.
Жұмыс күшінің сұранысы мен ұсынысы арасында дисбаланстың қысқартылуын мақсатты жету қажет, жаңа жұмыс орындарын сақтау және құру, жеке кәсіпкерліктің, шағын және орта бизнестің дамуы үшін жағдайлар жасау.
Күшті жақтары
Еңбек нарығында жаппай босатулар көрінбейді, ол жұмыссыз азаматтардың көбею санына әкелмейді.
Уақытша жұмыссыздарды жұмыспен қамтуды ұйымдастыру үшін жергілікті атқарушы органдардың қаржылық қаражатының жетіспеушілігі.
Әлеуметтік қолдауда қажет етіп отырған барлық санатты азаматтарды жалпы қамту.
Мүгедектерді, қарттарды, медик-әлеуметтік мекемелерінде арнайы әлеуметтік қызметтерімен мүгедек балаларды қамту.
Мүгедектерді әлеуметтік және кәсіби сауықтыруға бағытталған іс-шараларды жүргізу аз тәуелсіздікке қол жеткізу және сақтау, толық физикалық, ақыл ойы төмен, әлеуметтік және кәсіби қабілеттігі және толығымен қосуы және олардың барлық аспектісіне тартуға береді.
Әлсіз жақтары
Кедейшілік деңгейін төмендету бойынша белсенді шаралардың тиімділігінің төмендігі.
Жаңа жұмыс орындарын сақтау және құру.
Еңбек нарығындағы сұраныс пен ұсыныстардың арасында сәйкес келмеуі.
Табысы аз азаматтардың әсіресе балалары бар отбасыларды әлеуметтік қолдау жүйесін жетілдіру.
Белгіленген санатты азаматтар үшін мемлекеттік бюджеттен жәрдемақыларды алу бірыңғай ақшаларды алу көздері болып табылады.
Тұрақты басқа күтулерде қажет ететін психоневрологиялық аурулармен 18 жастан үлкен тұлғалар санының өсуі.
Қамтамасыз етілген мүгедектердің үлесі сол немесе басқа да ақталған құралдарымен немесе қызметтері жүз пайызды қол жеткізеді, ол мынамен ескерілген:
мүгедектерге бюджет қаражаты есебінен барлық қызметтерге емес көмек көрсетіледі, бөлек санатты мүгедектер үшін протезно-ортопедиялық қызметке көмек көрсету бойынша жекелікте бұйымдардың құнынан 50 пайыздық жеңілдікпен қызметтер белгіленді, немесе өзіндік қаражат есебінен;
медик-әлеуметтік эксперттік комиссияларымен мүгедектердің жеке бағдарламасын ақтау мүгедектердің өтініштері шарасы бойынша әзірленеді, ал келесі қаржы жылына бюджетті құру ағымдағы жылдың үшінші тоқсанында құрылады, сәйкесінше бюджетті құрғаннан кейін әзірленген ИПР мерзімде емес орындалады.
Мүмкіндіктері
Жұмыс орындарын құру, оның ішінде, тұрғындарды уақытша жұмыспен қамту бағдарламасын белсенді көмек көрсету іске асыру жекелікте:
а) қоғамдық жұмыстар;
б) әлеуметтік жұмыс орны.
Кәсіби оқыту, жұмыссыз азаматтарды қайта даярлау.
Жәрмеңке, бос орын, бос жұмыс орнын және бос лауазымдарын жүргізу.
Әлеуметтік тығыздылықтың төмендеуі.
Әлеуметтік қызмет көрсету саласында қолданыстағы ҮЕҰ қызметі саласын кеңейту.
Қауіп-қатерлер
Жасырын жұмыспен қамту.
Тіркелген жұмыссыздар санының өсуі.
Жасанды жұмыссыздарды құру (мемлекеттік жәрдемақыларды белгілеу жұмыссыз азаматтың статусы жұмыспен қамтылмаған тұрғындардан және кірістер туралы анықтаманы беруден талап етеді).
Арнайы әлеуметтік қызметті беру саласында ҮЕҰ құру бойынша бастамашыл топтардың болмауы.
Сауықтыру іс-шараларымен мүгедектерді толық емес қамту.
Мәдениет
Қостанай қаласының мәдениет мекемелері мен кәсіпорындарының жұмысының негізгі көрсеткіштерінің талдауы мәдениетті дамыту және өздері өнерінің тұрақты тенденциясын көрсетеді, мемлекеттік саясатты қолдау және мәдениетті дамыту жүйелігі жүргізіледі.
«Қостанай қаласы әкімдігінің мәдениет және тілдерді дамыту бөлімі» ММ қарамағына «Демалыс Орталығы» мемлекеттік коммуналдық қазыналық кәсіпорны 1 филиалмен және «Қостанай қаласы әкімдігінің мәдениет және тілдерді дамыту бөлімінің орталықтандырылған кітапхана жүйесі» ММ қаланың әртүрлі шағынаудандарындағы 12 құрылымдық бөлімшелерімен (Н.Островский атындағы орталық кітапханасы, А.Пушкин атындағы балалар қалалық кітапханасы және 10 құрылымдық бөлімшелері). Одан басқа, қалада облыстық маңызы бар кітапханалар бар, олар: Л. Толстой атындағы облыстық әмбебап ғылыми кітапханасы, Ы. Алтынсарин атындағы облыстқ балалар-жасөспірімдер кітапханасы, зағип және нашар еститіндер үшін облыстық мамандандырылған кітапханасы.
Қалада мәдени- бос уақыт ұйымдары бар: «Бос уақыт орталығы» МКҚК, «Халықтардың достық үйі» МКҚК, 2015 жылы «Мирас» Мәдениет сарайы» МКҚК, «Балалар шығармашылығы қалалық мектебі» МКҚК, «Бос уақыт орталығы» МКҚК мәдени-бос уақыт орталығының филиалы – «Солнечный» шағын ауданының филиалы (Қостанай-2). Одан басқа, жоғарыда аталғандардан басқа қалада облыстық маңызы бар мәдени-бос уақыт жұмысына байланысты мәдени мекемелері жұмыс істейді, сондай-ақ басқа да ұйымдар:
-
Ы.Алтынсарин атындағы мемориалдық мұражай мен облыстық өлкетану мұражайы;
-
«Е. Өмірзақов атындағы Қостанай облыстық филармониясы» МКҚК;
-
М.Горький атындағы орыс драма және қыршақтар театры, И.Омаров атындағы қазақ драма театры және Қостанай облыстық қуыршақтар театры;
-
«Қостанай облыстық кинобейнежалға беру» МКҚК;
-
«Қостанай қалалық мәдени және демалыс паркі» МКК;
-
Көрме залдар: Картинная галерея (Алтынсарин көшесі, 113), Бейнелі және декоративті өнердің шығармашылық салоны (Әл-Фараби даңғылы);
-
«X-centric» ЖШС.
-
Жалпы көлемі 28 000 ш.м. шамасында «MART» сауда-сауықтыру орталығы ашылды, онда заманауи 500 орынға кинозалы жабдықталған.
Сондай-ақ қалада:
-
парктер – 2 (Жеңіс Паркі – 107 мың ш.м., Тобыл жанындағы парк – 502 мың ш.м.);
-
скверлер – 2 (Орталық сквер – 89,3 мың ш.м., Парадович атынд.сквер- 7 мың ш.м.);
-
алаңдар- 3 (Привокзальная, Байтұрсынов атынд., Тұңғыш тыншылар)
-
бульварлар- 96 бірл. (оның ішінде 74 абаттандырылған)
-
фонтандар – 10 бірл.
«Қостанай қаласы әкімдігінің мәдениет және тілдерді дамыту бөлімі» ММ мәдени-бос уақыт кәсіпорындарында 21 клуб тары жұмыс істейді, оған 490 қатысушы қатысады.
«Ұлттық» атағын 4 ұжым иеленді, атап айтқанда: муниципалды рухани оркестрі, эстрада-джазалық музыка оркестрі, «Иванушки» жоры, «Костанайские зори» хоры.
2014 жылы 490 мәдени-бұқаралық шаралар өткізілді, оған 800 мың адам келді.
Қалалық мәдени мекемелерімен жақсы ұйымдастырушылық деңгейде жаңа жыл іс-шараларын, Халықаралық Әйелдер Күні, Наурыз, сонымен қатар Қазақстан Халығының Бірлік Күні, Жеңіс Күні, мәдениет ұжымдарының шығармашылық есептері, қала күндері, шағын аудандарындағы концерттер және басқа іс-шаралардың тізімі өтілді.
Қаланың мәдени толық дамуының қамтамасыздыруына қорғау және тарихи-мәдени мұраның пайдалануына қалада жұмыс жүргізіледі. Тарихи ескерткіштерді ашу және оларды жаңарту бойынша жұмыстар жүргізілуде.
Облыстық орталықта 167 тарихи және мәдени ескерткіштер есептелген, оның ішінде: 3 республикалық маңызы бар ескерткіштер, 48 жергілікті маңызы бар ескерткіш (2014 жылы 1 ескерткішті мемлекеттік реестрден алынып тасталды), 23 тарихи және мәдени ескерткіш (есерткіш пен бюсттар) және 93 мемориалдық тақта.
2013 жылдың мамырында орталық Жеңіс паркінде ашық аспан астында әскери техникалар мұражайы ашылды. Мұражайда 14 экспонат бар, 1930 жылдан бастап 1980 жылға дейін жарақтанды.
Спорт.
Бүгінгі күнге Қостанай қаласының аумағында 321 спорттық ғимараттары жұмыс істейді (238 мемлекеттік). Неғұрлым ірі- спорттық кешендердің ішінде – «Бассейн» МКҚК, Спорт сарайы, Орталық стадион, шахмат клубы, «Fitnation» спорттық кешені, «Арлан-2050» порттық-лыжа базасы.
Қалада 38 спорттық клубтары жұмыс істейді, оның ішінде 3 кәсіптік клубтар («Тобол» ФК, «Сұлтан» КСК, «Тобол» БК) айналысатындар саны 6000 адамды құрайды.
ЖБСМ саны 9 бірлікті құрады(облыстық балалар-жасөспірімдердің спорттық № 1 мектебі, облыстық балалар-жасөспірімдердің олимпиадалық ре-зерв мектебі, облыстық балалар-жасөспірімдердің спорттық теннис және бад-минтон № 2 мектеп, қалалық балалар-жасөспірімдер спорттық мектебі, жоғары спорттық шеберлік мектебі, облыстық балалар-жасөспірімдердің спорттық қыс-қы спорт ойындар №3 мектебі, олимпиадалық резервке дайындау облыстық орталығы және облыстық балалар-жасөспірімдердің спорттық футбол мектебі, «Тобыл» футбол клубы жанында футбол мектебі). Жаттығушылардың саны 5600 адам.
Қостанай қаласы әкімдігінің дене шынықтыру және спорт бөлімі дене шынықтыру-сауықтыру және спортты-жаппай іс шараларға көп көніл бөледі, бұның бәрі салауатты өмір сүруге бағытталған. Жыл сайын 50 000 адамнан аса қамтылуымен 300 астам спорттық-көпшілік және дене шынықтыру-сауықтыру іс-шаралары өткізілді.
Қала тұрғындарында ерекше атақтылығы ұлттық, дәстүрлі және ұлттық мерекелер күні спорттық- көпшілік жарыстары (Наурыз мейрамы, 8 наурыз, Отанды қорғаушылар күні, Жеңіс күні, Спорт күні, Балаларды қорғау күні, Конституция күні, Қала күні, Республика күні, Тәуелсіздік күні, Жаңа жыл және т.б.).
Ұлттық және халықтық спорт түрлеріін дамытуына көп көңіл береді – қазақша күрес, жұдырықтасу, тоғыз құмалақ, сонымен қатар гирді спорт, шахматтар, үстел теннисі, армрестлинг, жеңіл атлетика жүрістері, кросстар.
Оқу- әдістемелік орталықпен бірге, әскери дайындықпен «Болашақ сар-баз» әскери-спорттық жарыстары өткізуде, дене және рухани жағдайларды бекіту үшін және азаматтық және патриоттық рухты балалар мен жасөспірім-дерді тәрбиеленуіне бағытталған.
Дене шынықтыру және спортпен айналысу үшін жағдайларды құруға мү-гедектер қоғамына жәрдем көрсетілді –дартс, шашка, шахмат, жеңіл атлетика, ү/теннис, волейбол бойынша шағын-спартакиада өткізіледі, облыстық Спарта-киадаларда мүгедек-спортсмендердің қатысуын қамтамасыз етеді.
2014 жылы қаланың әртүрлі шағын аудандарында үш футбол алаңы мен бір хоккей корты құрылғысы бойынша жұмыстары өткізілді.
2014 жылы ақпан айында «Арлан-2050» жеке спорттық-лыжа орталығы ашылды. 2014 жылдың наурызында жалпы аумағы 4250 ш.м. болатын «Fitna-tion» жеке спорттық-сауықтыру клубының 2 қабатын беру өтті. Сондай-ақ 2014 жылғы қыркүйекте «Фаэтон» ЖШС коньки тебу стадионы пайдалануға берілді.
Достарыңызбен бөлісу: |