Дәріс тақырыбы. Топырақ биоиндикациясы

Дәріс тезистері.

Топырақ микробиоценозының өзгерістерін бақылау үшін, ингибирдік және әрекеттік стрессорлардың әсері маңызды. Мысалы, линдан, эндрин, фонофосты және т.б.қолданғаннан кейін бірінші аптада бактериялардың жалпы саны азаяды, ал екінші аптада жоғарлап, қалыпты деңгейге жетеді. Көптеген әртүрлі концентрациядағы инсектицидтер бактериялар санына әсер тигізбейді. Олар көбінесе нитрификация құбылысына сезімтал болады. Ризобиумның әсерін және белсенділігін линдан және фонофос тежесе, ДДТ керсінше қоздырады, ал карбид, дисульфат пен дихлофостың әсері байқалмайды. Кейбір жағдайларда саңырауқұлақтарға қарсы инсектицидтердің әсері байқалмайды.

Жалпы пестицидтер топырақ микрофлорасына көп уақыт пен көрінетін әсерлерімен сипатталмайды, себебі олардың күшті әсерінің дозасы 100-1000 есе артық . Ыдырау процесстері аккумуляция құбылысын тежейді, ал кейбір мәліметтерге сүйенсек, гербицидтердің төзімділігі топырақ микроағзаларында өзгерістерге ұшырамайды.

Негізгі әдебиеттер

1.Смирнов Н.Н. Биологические методы оценки природной среды. М.: Наука.-1978.-278 с.

2. Стадницкий Г.В., Родионов А.И. Экология.- Санкт-Петербург,1996,-24 с.

3. Биоиндикация загрязнений наземных экосистем / Под ред. Шуберта Р. М., 1998.-35 с.

4. Общая токсикология / Под ред.Курляндского Б.А., Филатова В.А. М.,2002.-6080с.

5. Основы промышленной токсикологии / Под ред. Толоконцева Н.А. М., 1976.-304 с.

Қосымша әдебиеттер

1.Ковда В.А. Керженцев А.С. Экологический мониторинг: концепция, принципы организации. В кн.: Региональный экологический мониторинг. М., 1983,- 115 с.

2. Одум Ю. Экология Т.1.- М., 1986.- 328 с.

3. Ақбасова А, Саинова Г. Экология.Алматы, 2003 ж.-290 б.

4. Бродский А.К. Жалпы экологияның қысқаша курсы. Оқу құралы.- Алматы: Ғылым,1997.-192 б