Бейорганикалыќ Ќосылыстардыѕ негізгі кластары
жүктеу/скачать 5.26 Mb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Есептер мен жаттығулар. Мысал 1.
| Ерігіштік көбейтіндісі.
Қайталау сұрақтары. Ерігіштік көбейтіндісі дегеніміз не? Мына заттар үшін: Ag2SO4, PbCl2, CaSO4, As2S3 ерігіштік көбейтіндісінің өрнегін жазыңыз. NiCO3 және Cu(JO3)2 тұздарының ерігіштік көбейтіндісі бірдей және ол 1,4∙10-7 тең. Қайсы тұз тезірек ериді? Қай жағдайда тұз ерітіндісі қанықпаған: 1) [A+]·[B-] > EK(AB); 2) [A+]·[B-] = EK(AB); 3) [A+]·[B-] < EK(AB)? Қай жағдайда тұнба пайда болады? Есептер мен жаттығулар. Мысал 1. Күміс хлориді AgCl мен күміс карбонаты Ag2CО3 ерігіштік көбейтінділері 1,6∙10-10 және 6,2∙10-12 сәйкес (250С). Қай тұздың ерігіштігі жоғары? Шығарылуы. Қаныққан сулы ерітінділердің иондардың молярлық концентрацияларын анықтаймыз. AgCl = Ag+ + Cl- с1 с1 Егер с1 моль AgCl ерітіндіге көшсе, [Ag+]=[Cl-]=c1; EK(AgCl)=[Ag+][Cl-]=c12: Екінші тұз үшін: Ag2CО3 = 2Ag+ + Cl32- 2с2 с2 Егер с2 Ag2CО3 ерісе, [Ag+]=2c2; [CO32-]=c2; EK(Ag2CО3) = [Ag+]2 ∙ [CO32-] = (2c2)2∙c2 = 4c23; c1 мен с2 салыстырсақ күміс карбонатының ерігіштігі 10 есе жоғары екендігін байқаймыз. Бірақ EK(AgCl) > EK(Ag2CО3) болғандықтан, AgCl ерігіштігі жоғары болу керек еді. Есептеулерден ойға түйгеніміз: заттардың ерігіштігін салыстырғанда, ерітіндідегі иондардың жалпы саны бірдей ЕК бойынша болуы керек. Мысалы: EK(AgCl)=1,6∙10-10; EK(AgI)=1,0∙10-16; c(AgCl)>c(AgI); EK(Ag2CO3)=6,2∙10-12; EK(Ag2CrO4)=2,0∙10-12; c(Ag2CO3)>c(Ag2CrO4). Мысал 2. Барий фосфатының Ва3(РО4)2 қаныққан ерітіндісінің ерігіштігін моль/л және г/л, иондардың молярлық концентрациясын есептеңіз. Шығарылуы. В а3(РО4)2 3Ва2+ + 2РО43- EK = [Ва2+]3 [РO43-]2 Егер с моль/л Ва3(РО4)2 еріді деп есептесек, [Ва2+] = 3с; [РO43-]=2с; ЕК = (3с)3∙(2с)2 = 108 с5 = 6,3∙10-39. ЕК(Ва3(РО4)2) = 6,3∙10-39. Кестеден табамыз. М(Ва3(РО4)2) =602 г/моль; олай болса, с = 602∙9∙10-9 = 5,42∙10-6 г/л. Барий ионының концентрациясы 9∙10-9∙3=2,7∙10-8 моль/л, ал РО43- ионының концентрациясы 9∙10-9∙2=1,8∙10-8 моль/л. Мысал 3. Кальций оксалатының СаС2О4 судағы ерігіштігін есептейміз. Егер с моль/л СаС2О4 еріді десек, EK(СаС2О4) = [Са2+][C2O42-] = с2. EK(СаС2C4) = 2∙10-9 кестеден қараймыз. Енді кальций оксалатының 0,1 М NH4C2O4 ерітіндісіндегі ерігіштігін табамыз; оны с1 деп белгілейік. Са2+ иондарының концентрациясын с1 деп, ал С2О42- - иондарының концентрациясы (0,1+с1) деп белгілейміз. Аз еритін затта с1<<0,1 болғандықтан, с1 есепке алынбайды, олай болса [C2O42-]=0,1 моль/л. EK(СаС2C4) = 2∙10-9 = c1∙0,1; мұндағы Сонымен кальций оксалатының аммоний оксалаты қатысындағы ерігіштігі оның судағы ерігіштігінен есе аз. Мысал 4. Концентрациясы 2∙10-3 моль/л болатын күміс нитратының (AgNO3) 20 мл ерітіндісі және концентрациясы 1∙10-4 моль/л болатын калий хроматының 30 мл ерітіндісі араластырылды. Тұнба шөге ме? Шығарылуы. 2AgNO3 + K2CrO4 = Ag2CrO4↓ + 2KNO3 EK(Ag2CrO4) = 1,1∙10-12. Ерітіндісінің көлемі 20+30=50мл. Онда [Ag+]2∙[CrO42-] = (0,8∙10-3)2∙(0,6∙10-4) = 0,38∙10-10, яғни [Ag+]2∙[CrO42-] >EK(Ag2CrO4), онда күміс хроматы тұнбаға түседі. 1. Кальций карбонатының (СаСО3) судағы ерігіштігін (моль/л) есептеңіз. 2. Мышьяк сульфидінің (As2S3) қаныққан сулы ерітіндісіндегі сутек иондарының молярлық концентрациясын есептеңіз. 3. Концентрациясы 0,02 моль/л СаCl2 ерітіндісіне бірдей көлемдегі 0,2 М H2SO4 ерітіндісін қосқанда СаSO4 тұнбасы түзіледі ме? 4. Қорғасын бромидінің (РbBr2) қаныққан ерітіндідегі молярлық концентрациясы 1,3∙10-2 моль/л (250С). Осы температурадағы тұздың ерігіштік көбейтіндісін табыңыз. 5. Массасы 5,8 PbI2 еріу үшін 10 л су жұмсалады. Осы тұздың ерігіштік көбейтіндісін табыңыз. 6. Құрамында 0,01 моль/л NaSO4 бар қаныққан ерітіндідегі барий сульфатының молярлық концентрациясын (моль/л), және тек қана ВаSO4 бар қаныққан сулы ерітіндідегі барий сульфатының молярлық концентрациясын салыстырыңыз. Неліктен тұзды ерітіндідегі ВаSO4 ерігіштігі төмендейтінін түсіндіріңіз. 7. Құрамында 0,01 моль/л NaCl бар ерітіндідегі және 0,01 моль/л СаCl2 бар ерітіндідегі AgCl молярлық концентрациясын есептеңіз. Қайсы ерітіндідегі күміс хлоридінің (AgCl) ерігіштігі жоғары? Есептеулерге жүгінбей-ақ, жауабыңызды негіздей аласыз ба? 8. рН=11 және рН=12 болған жағдайлардағы ерітіндідегі Ғе2+ иондарының концентрацияларын анықтап салыстырыңыз. 9. Күміс хлоридінің қаныққан ерітіндісіндегі Ag+ ионы бактерицидтік қасиет (с(Ag+)=10-9 г/л) көрсете алатын – алмайтындығын есептеңіз. 10. Магний иондарының концентрациясы 2∙10-3 моль/л болатын Mg(OH)2 ерітіндісінің рН салыстырыңыз. жүктеу/скачать 5.26 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|