Білім алушыларды тәрбиелеуде қҰндылықҚа бағытталған тәсілді жүзеге асыру бағдарламасы



Pdf көрінісі
бет63/250
Дата14.09.2023
өлшемі5.22 Mb.
#477514
түріБағдарламасы
1   ...   59   60   61   62   63   64   65   66   ...   250
құндылыққа негізделген 1 бөлім

Америка Құрама Штаттарындағы (бұдан әрі – АҚШ) кітап оқу 
саласындағы мәселе өткен ғасырдың 80-ші жылдарынан бері назарда болып 
отыр. АҚШ-тағы оқу дағдарысын еңсеру бойынша жұмыс ұзақ мерзімді және 
жүйелі сипатқа ие.
Кітап оқу саясаты АҚШ Конгресі кітапханасының бөлігі 
болып табылатын үкіметтік агенттіктің өкілеттіктері бар, сонымен қатар заң 
негізінде құрылған Кітап Орталығының көмегімен мақсатты түрде жүзеге 
асырылады. Бүгінгі таңда Орталықтың бағдарламалары кітап, оқу, кітапхана 
және сауаттылықтың болашағына бей-жай қарамайтын адамдар құрған жеке 
салымдар мен үш қоғамдық қор есебінен қаржыландырылады. 


131 
Кітап орталығы ұлттық және халықаралық деңгейде кітап, оқу және 
кітапханаларды насихаттау бойынша «Жас оқырман жылы» (1989), «Бұл 
туралы көбірек оқыңыз» (1990), «Өмір бойы оқуға деген сүйіспеншілік» (1991), 
«Оқу жаңа әлемге жол ашады» (1992), «Кітап өмірді өзгертеді» (1993-1994); 
«Болашағыңды жаса – оқы!» (1995-1996); «Оқырмандар ұлтын құру» (1997-
2000); «Америка тарихын айту» (2001-2003) тәрізді жалпыұлттық 
тақырыптарды әзірлейді және ұсынады. 
Кітап орталығының басты миссиясының ажырамас бөлігі – кітап, оқу 
және кітапхана тарихы саласындағы зерттеулерге қолдау көрсету болып 
табылады.
Бұл мәселелер бойынша арнайы ғылыми бағдарлама да бар. 
Конгресс кітапханасында Кітап орталығы «Кітаптарда және олардан тыс 
жерлерде бар» жобасы аясында жазушылармен кездесулер, кітап әлемінде 
танымал адамдардың құрметіне көрмелер, іс-шаралар ұйымдастырады. 
Аймақтық орталықтар барлық жастағы азаматтар үшін оқу мен 
сауаттылықтың маңыздылығын көрсететін жобаларды жүзеге асырады. АҚШ 
ең танымал екі жоба бар, біріншісі – әйгілі жазушылардың тұрғылықты жері 
мен кітаптары жазылған жерлері белгіленген әдеби карталар құру; екіншісі – 
«Әдебиет туралы хаттар» жобасы деп аталатын студенттік эсселердің ұлттық 
байқауы, оның жеңімпаздары штаттың кітап орталығынан сыйлық алады [3]. 
Өткен ғасырдың 80-90-жылдарында Ұлыбританияда көпшілік үшін кітап 
оқу заман талабына сай емес және қызықты емес жұмыс ретінде қабылданды.
Кітаптың дәстүрлі бейнесі оқшауланумен, ескірумен байланысты болды.
Қазір 
қоғамдық бастамалар мен мемлекеттік бағдарламалардың дамуы арқасында бұл 
жағдай түбегейлі өзгерді. 
1992 жылы «Кітап оқу және болашақ» конференциясы өтті, бұл кітап 
оқуды насихаттаудағы ұлы бетбұрыс болып саналады. Бұл конференция алғаш 
рет кітапханашылар, кітап шығарушылар мен кітап таратушылар, жазушылар, 
кәсіпкерлер, мемлекеттік органдар, қоғамдық ұйымдар, бұқаралық ақпарат 
құралдары (бұдан әрі – БАҚ) өкілдерін бір шаңырақтың астына жинады. 
Конференцияда бүкіл ел аумағында кітап оқуды насихаттау бойынша іс-
шаралар жоспары қабылданды.
Мысалы, әдеби жобаларды, сонымен қатар 
кітапханашылар мен баспагерлер арасындағы байланыс ретінде қызмет ететін 
жарнама агенттігін қолдау үшін гранттық қор құру туралы шешім қабылданды. 
Ұлттық сауаттылық Стратегиясының міндеттерінің бірі 2002 жылы 
Ұлттық Бағдарламада көзделген, оның басты мақсаты 11 жастағы оқушылар 
арасында сауаттылық деңгейін 80%-ке жеткізу болып табылды. 
1997 жылы Білім министрлігі Ұлттық Оқу жылы деп аталатын оқу мен 
кітапты қолдауға арналған ұлттық науқанның басталғанын жариялады. Ұлттық 
оқу жылын іске асыру бойынша келесідей міндеттер анықталды: 
- кішкентай балалар арасында оқуды насихаттау; 
- балалар мен жасөспірімдер арасында әдеби кітаптар оқуды насихаттау 
және тұрақты оқуға ынталандыру; 
- отбасылық оқу дәстүрін дамыту; ата-аналар арасында кітап оқуды 
насихаттау; 


132 
- оқуды қызықты, сәнді және қуаныш сыйлайтын іс-шаралар ретінде 
ұсыну; 
- оқылған кітапты, әдебиетті, мақаланы талқылауға тарту. 
Жоба бойынша үлкен жетістікке жету мақсатында мәдениет және білім 
министрліктері, кітапханалар, кітап бизнесі, БАҚ, жастар және қайырымдылық 
ұйымдары, тіпті қоғамдық пікірді қалыптастыруға әсер ететін спорт және шоу-
бизнес жұлдыздары тартылды, яғни әртүрлі қауымдастықтар мен 
құрылымдардың өкілдерімен серіктестікте жүзеге асырылатын салааралық 
жоба мәртебесіне ие болды. 
Ұлттық Оқу жылы аясында мектептерде жүргізілген жұмыс түрлері: 
- «Жазушылар мектепте» – елдің 135 мектебінің 35 000 оқушысымен жыл 
бойы мектепте жазушылармен жұмыс істеді, яғни жазушы нақты бір мектепте 
жыл бойы мектептің әр түрлі жастағы оқушыларымен жұмыс істеуі тиіс. 
Мақсаты: оқушылардың бойында әдеби шығармашылыққа және өз 
шығармашылығын дамыту арқылы кітап оқуға деген сүйіспеншілік тәрбиелеу. 
Жұмыс формасы – қысқа өлеңдер мен әңгімелер жазудан бастап, пьесалар мен 
олардың қойылымдарын ұжымдық (бірнеше адам топтасып) жазуға дейін 
болды.
Британдықтар бұл жағдайда таланттарды анықтау міндетін 
қоймағандығын, дегенмен, көптеген балалар үшін бұл өз қабілеттерін ашуға 
тамаша мүмкіндік болғандығын айта кету қажет. 
Қазіргі кезде Ұлыбританияда оқуға құштарлықты ояту бағытында келесі 
жұмыстар жүргізіледі: 
- «Барлығы үшін мүмкіндік ашу» бағыты ақпаратқа қол жеткізу 
барлығына тең болуы тиіс дегенді білдіреді; мектептердегі білім деңгейін 
арттыру, сондай-ақ «тәуекел тобына» жататын адамдармен (науқастар, 
қылмыскерлер және т. б.) жұмыс істеу қажет; 
- балаларға кітаптар тегін таратылады (кітаптармен бірге кітап стендтері, 
бетбелгілер, өлеңдер жазылған парақшалар және т. б. ұсынылады); 
- «Сенімді старт» бағдарламасы халықтың ең кедей топтарына арналған 
және ұлт денсаулығын жақсартуға және оның білім беру әлеуетін арттыруға 
бағытталған. 
- жасөспірімдерге арналған арнайы бағдарламалар, сондай-ақ «Жазға 
арналған оқу» бағдарламасы бар, онда жазға арналған тапсырмалар ойын 
түрінде ұсынылады, олардың нәтижелері бойынша жеңімпазға сыйлық беріледі 
[2]. 
2017 жылғы Ресей Федерациясы Президентінің балалық шақтың 
онжылдығын жариялау туралы Жарлығы шықты және Ресей Федерациясының 
Үкіметі Ресей Федерациясында балалар мен жасөспірімдер оқуын қолдау 
бағдарламасының тұжырымдамасын бекітті. Аталған құжаттардың мақсаты – 
Ресейде балалардың шығармашылық тұрғысынан дамуы, оқитын балалық 
шақты құру үшін белсенді орта құру. 
«Кітап құмар мектеп» жобасы балалардың кітап оқуға ынтасы төмендеген 
қазіргі дағдарыстың басты мәселесі – «әлсіз оқу ортасы» мәселесін шешуге 
бағытталған. Баланың үйінде, тіпті кітапханалардағы балалар әдебиеті қорының
сапасыздығы немесе баланың кітапқа қызықпайтын ересектер қауымында өсуі 


133 
әлсіз оқу ортасын құрайды.
Бұл мәселенің шешімі мектептің ата-анамен 
бірлескен күш-жігерінің арқасында жүзеге асырылады. 
Қазіргі заманғы оқушының кітап оқу мәдениеті оқытудың барлық 
сатыларындағы негізгі білім беру нәтижелерінің бірі болып табылады. 
Федералды мемлекеттік білім беру стандарты жетістіктерінің бірі – білім беру 
процесінің барлық субъектілерінің мақсатты оқырмандық даму қажеттілігін 
түсіну және мектептің негізгі білім беру бағдарламасына «Мағыналық оқылым 
негіздері және мәтінмен жұмыс» пәнаралық бағдарламасын жүзеге асырумен 
байланысты бөлімді қосу болып табылады. Алайда, қазіргі педагогикалық 
практиканың талдауы, әсіресе негізгі мектепке (5 – 9-сыныптар) қатысты осы 
бағдарламаның институционалдық мәртебесінің болмауы оны жүйелі іске 
асыруға кедергі болғанын көрсетеді.
«Кітап құмар мектеп» жобасының білім 
беру стратегиясы жалпыұлттық міндетті шешу үшін заманауи мектептің 
ресурстарын жандандыруға мүмкіндік беретін аспаптық механизмді – ойлайтын 
және ынталы оқырмандарды тәрбиелеуді ұсынады. 
Сонымен қатар, Ресей Федерациясында ақпараттық қоғамды дамытудың 
2017-2030 жылдарға арналған Стратегиясы бекітілген. Стратегияға сәйкес, 
білімнің ақпараттық кеңістігін қалыптастыру үшін білімге, қазіргі ғылым мен 
мәдениеттің жетістіктеріне қол жетімділікті қамтамасыз етуге бағытталған 
білім 
беру 
жобаларын; 
дәстүрлі 
ресейлік 
рухани-адамгершілік 
құндылықтардың таралуына ықпал ететін ақпараттық ресурстарды танымал ету 
негізінде қауіпсіз ақпараттық орта қалыптастыруды; білім алмасу тетіктерін 
жетілдіруді жүзеге асыру қажет.
Жалпы білім беру жүйесінде ақпараттық қоғам 
мен білім қоғамына қажетті – ақпараттық мәдениеттің негізі қаланады. 
Қазіргі уақытта Ресейде «ақпараттық мәдениет» термині азаматтарды 
ақпараттық қоғамдағы өмірге ақпараттық даярлау саласындағы ең сыйымды 
интегративті тұжырымдама болып табылады. Оның құрамын медиа-ақпараттық 
сауаттылықты қамтитын және оны ақпараттық дүниетаным мен жеке тұлғаны 
ынталандыру тәрізді компоненттермен толықтыратын, ең бастысы, адамның 
ақпараттық дайындығын мәдениет әлеміне (мәдениет, кітапхана, кітап, 
электронды, экрандық мәдениет) енгізетін құжат десе болады. Бұл әсіресе 
«цифрлық мектеп» тақырыбына да қатысты. 
Ресейлік мектеп оқушыларының ақпараттық мәдениетін қалыптастыру 
барысында кітап оқуға ерекше мән беріледі.
Кез келген ақпаратпен жұмыс 
істеудің негізі – оқу: ауызша, жазбаша, дәстүрлі және электронды түрде 
жүреді. Оқу – бұл күрделі интеллектуалды процесс, оқусыз білім алу мүмкін 
емес.
Оқу – тұлғаны қалыптастыру мен дамытудың маңызды факторы болып 
саналады. 
Ресей Федерациясындағы «Кітап оқитын мектеп» жобасының мақсаты: 
оқушылардың оқу мәдениетінің деңгейін және олардың оқу белсенділігін 
арттыру; оқушылар, педагогтер, кітапханашылар, ата-аналар арасында кітап 
оқуды танымал ету үшін жағдай жасау. 
Жобаның негізгі идеясы «Кітап оқитын мектеп – табысты мектеп» моделі 
шеңберінде «мектеп-педагог-бала» желілік өзара іс-қимылды ұйымдастыру 
арқылы іске асырылатын болады. 


134 
Ресейдің жалпы білім беру мекемелерінде жоспарланған өзгерістер: 
- балалар мен жасөспірімдер оқуын ілгерілету бойынша білім беру 
ортасын (мекеме қабырғасында және одан тыс жерлерде білім беру кеңістігі) 
ұйымдастыру; 
- барлық педагогтердің сабақ және сабақтан тыс іс-әрекеттерінің өнімді 
педагогикалық әдістерін, техникалары мен технологияларын штаттық режимде 
таңдауы және пайдалануы; 
- кеңістікті сабақ және сабақтан тыс аймақтарға бөлу және рәсімдеу 
(кабинеттер, оқу аймақтары, кітапхана орталықтары және т. б.);
- мақсатты және психологиялық ыңғайлы әдістер; 
- өнімді-белсенді (жобалық) технологиялар; 
- қызығушылықтың дамуын ынталандыратын әдістер (баланың жеке 
тәжірибесіне, «өмірден тыс» міндеттеріне бағытталған интерактивті, қол 
жетімді, ойын, оқудағы белсенділікті арттыру және әлеуметтену); 
- тәуелсіздік пен шығармашылықты көрсетуге мүмкіндік беретін 
балалардың іс-әрекет тәсілдерін ұйымдастыру. 
Жобаны жүзеге асыру барысында Ресейдің білім беру мекемелерінің 
педагогикалық ұжымы сабақтың білім беру кеңістігін кеңейту технологияларын 
(сонымен бірге, мәдениет нысандарын пайдалану), бинарлық және кіріктірілген 
оқыту технологияларын, ынтымақтастық технологияларын, сыни ойлауды 
дамыту, оқу және жазу, мағыналық оқу дағдыларын қалыптастыру және 
мәтінмен жұмыс істеу бойынша тәсілдер мен техникаларды, сонымен қатар 
ақпаратпен жұмыс істеу кезінде білім беру процесінің барлық субъектілерінің 
қызметінде АКТ-технологияларды пайдаланады. 
«Кітап оқитын мектеп» жобасы аясында жүзеге асырылатын іс-шаралар 
кешені білім алушылар, педагогтар, ата-аналар қауымдастығы деңгейлерінде 
топтастырылған.
Білім алушылар деңгейіндегі іс-шаралар: 
- мәтінмен жұмыс істеуге және мағыналық оқуға үйрету; 
- ақпаратпен жұмыс істеудің бірыңғай режимін енгізу; 
- оқушыларға арналған әдеби қонақ бөлмесін өткізу; 
- отбасылық жобалар фестивалін өткізу; 
- отбасылық оқырман клубтары; 
- тыныш оқу сағаттарын; 20 минуттық, 5 минуттық «ызыңды» оқу 
сәттерін өткізу; 
- жоба серіктестерін – жергілікті жердің мәдениет объектілерін тарту; 
- конкурстар, көрмелер, викториналар, пәндік онкүндіктер, жобалар, 
конференциялар, пікірсайыстар, олимпиадалар өткізу. 
Педагогтер деңгейіндегі іс-шаралар: 
- «Мәтін аумағы: мағыналық оқу білім сапасын арттыру ресурсы ретінде» 
тақырыбындағы педагогикалық кеңес өткізу; 
- мәтінмен жұмыс істеуді және мағыналық оқуды қалыптастыру мен 
дамыту бойынша технологияларды зерттеу және енгізу; 
- «Классиканы бірге оқимыз» атты тұрақты жұмыс істейтін семинар 
өткізу»; 


135 
- педагогтерге арналған әдеби кештер өткізу; 
- «Мен кітапты ашамын. Мен әлемді танимын»; «Кітапханадағы 
демалыс» жазғы оқулары бағытында мектеп кітапханасы бағдарламаларын 
әзірлеу; 
- кітап оқуды дамытуға және қолдауға бағытталған федералдық, 
аймақтық және муниципалдық іс-шараларға қатысу;
- мағыналық оқуды қалыптастыру үшін стратегиялар мен әдістерді 
қолдана 
отырып 
пәндік 
әдістемелік 
бірлестіктердің 
отырыстарын 
ұйымдастыру; 
- балалар мен жасөспірімдер оқуларын қолдау бағыты бойынша 
қызметкерлердің біліктілік деңгейін арттыру; 
- мектептің инновациялық қызметі туралы өзекті ақпараттарды мектептің 
сайтында орналастыру. 
Ата-аналар қауымдастығы деңгейінде: 
- «Кітап оқитын мектеп – табысты мектеп» жобасы тақырыбы бойынша 
ата-аналар жиналысын өткізу»; 
- ата-аналарға арналған «Ата-аналарға көмек», «Балаға мағыналы оқуды 
үйренуге қалай көмектесуге болады», «Оқу сауаттылығын қалыптастырудың 
әдіс-тәсілдері» тақырыптарында оқыту семинар-практикумдарын өткізу; 
- «Оқитын ана – Оқитын отбасы» жобасын жүзеге асыру; 
- ата-аналарға арналған «Менің кітапханамның кітаптары» атты балалар 
кітаптарының презентациясы. 
Кешенді тәсіл білім беру процесін ұйымдастырудың негізгі 5 
компонентінің жандандырылуына байланысты жүзеге асырылады. Олар: 
Сабақ жүйесі («Барлық пәндер арқылы кітап оқу»). 
Көпдеңгейлі білім беру ортасы («Еркін оқу кеңістігі»). 
Сабақтан тыс іс-шаралар («Оқу өзін-өзі тану тәсілі ретінде»). 
Ата-аналар қауымдастығы («Заманауи отбасылық оқу дәстүрлері», 
«Оқитын Ана» жобалары»). 
Әдістемелік банк («Кітап оқитын уақыт», «Кітап оқу – қазіргі кездің 
сәні!») [4]. 
Сонымен, әлемдік тәжірибе көрсеткендей, дамыған елдерде сауаттылық 
пен оқуды қолдау мемлекеттік және қоғамдық басымдықтардың қатарына 
кіреді; «оқитын адам» кез келген тарихи өзгерістер кезінде өзгеруге 
ұшырамайтын құндылық, ал оқитын қоғам демократиялық қоғамның сөзсіз 
шарты болып қала береді. 
Халықаралық тәжірибеде кітап оқуды қорғау және қолдау бойынша 
Норвегияның, 
Германияның, 
Ұлыбританияның, 
АҚШ-тың 
түрлі 
бағдарламаларды жүзеге асыруы бойынша қызықты тәжірибесін ерекше атауға 
болады, бүгінгі күні бұл елдерде өскелең ұрпақтың кітап оқуын дамыту 
жағдайы біздің елдегі жағдайға қарағанда әлдеқайда жақсы. 
Әлемнің көптеген дамыған елдеріндегідей, Қазақстан да кітап оқуға 
байланысты жағымсыз құбылыстарға қарсы тұруға тырысады.
Бұған кітап оқуға 
мемлекеттік қолдау көрсету мен Қазақстан Республикасының мемлекеттік білім 
беру және мәдениет саясаты дәлел бола алады. 


136 
Қазақстанда 2010-2013 жылдары «Оқитын Қазақстан» бағдарламасы 
жұмыс істеді, оның мақсаты халықты ұлттың рухани және интеллектуалдық 
серпілісінің қажетті құралы ретінде оқуға тарту болды. 
2007 жылдан бастап жыл сайын Қазақстан Республикасы Мәдениет және 
спорт министрлігі ҚР Ұлттық Академиялық кітапханасының және ҚР кітапхана 
қауымдастығының, Қазақстан оқу қауымдастығының және Қазақстан жастары 
Конгресінің бастамасы бойынша «Бір ел – бір кітап» акциясы өткізіледі. 
Оқу адамзаттың жан-жақты да белсенді болуына ықпал ететінін және 
жеке тұлғаның дамуы мен қалыптасуындағы маңызды функцияны атқаратынын 
мойындай отырып, қоғамды дамытудағы басым міндеттердің бірі ретінде 
оқуды қолдауды қарастыра келе, ҚР Ұлттық академиялық кітапханасы «Бір ел – 
бір кітап» акциясын жыл сайын жүзеге асыруды ұсынады. 
Жобаның мақсаты: оқу мәдениетін дамыту және қолдау, тарихи-мәдени 
және рухани мұрамызды сақтау, ана тілімізге деген қамқорлық қатынасты 
дамыту.
Жобаның міндеттері: ұлттық әдебиеттерге деген оқырмандардың 
қызығушылығын арттыру және қолдау көрсету; мемлекет және қоғам 
қайраткерлерін, ғалымдарды, оқу ісіне қатысы бар басқа да мамандарды оқу 
мәселесіне тарту; ықтимал оқырмандарды тарту; баспагерлер ұйымының 
қазақстандық авторлар кітабын басып шығаруға деген қызығушылығын 
арттыру; әлемдік әдеби процеске қазақстандық авторларды да ықпалдастыру.
Жобаның мазмұны: бүкіл елдің бір кітапты бір мерзімде оқып шығуы 
және талқылауы. Осы кітапқа арнап, түрлі іс-шаралардың өткізілуі. Акцияны 
өткізуге арналған кітап ауызша сұрау, телефон арқылы сұрау немесе сауалнама 
жүргізу арқылы оқу орындарындағы, ұйымдардардағы, мекемелердегі 
азаматтардың ұсыныстарын білу жолымен таңдалады [5]. 
Қазақстандық балалар Ресейде, Украинада, Беларусь Республикасында 
және Қазақстанда өтіп жатқан «Балаларға соғыс туралы оқимыз» халықаралық 
акциясына қатысты.
Бұл акция барысында ұйымдастырушылар балаларға 1941-
1945 жылдардағы оқиғаларды сипаттайтын шығармаларды дауыстап оқиды. 
Білім алушыларды кітап оқуға тартумен қатар, қазіргі кезде ұлттық білім 
беру жүйесінің бәсекеге қабілеттілігін айқындайтын маңызды сипаттама білім 
беру сапасы болып табылады. Білім беру сапасын қамтамасыз ету және бақылау 
міндеттері көптеген елдердің, соның ішінде Қазақстанның білім беру 
реформаларында басты орын алады. 
Мемлекет басшысы Қасым-Жомарт Тоқаевтың Ұлттық қоғамдық сенім 
кеңесінде берген тапсырмасына сәйкес, Білім және ғылым министрлігі «Оқуға 
құштар мектеп» жобасын бекітті. Жоба аясында еліміздің аймақтарында 
көптеген іс-шаралар жүзеге асырылуда.
Қызылорда облысының тәжірибесінен 
Іс-шаралар атауы 
Мақсаты 
«Кітапқа құштар ұрпақ 2021» жылдық 
акциясы 
Кітап оқу мәдениетін қалыптастыру. 
«Бабалар Үні» акциясы 
Эпостық жырларды насихаттау 


137 
«Оқуға құштар ұлан» акциясы 
Ұландарға кітап оқу мәртебесін сіңіру 
«Көңілді үзіліс» жобасы 
Үзілістерде поэзия оқуды дамыту 
«Тәлімгер уақыты», «Жас Ұлан 
күнделігі» жобалары 
Жергілікті 
ақын-жазушылардың, 
кітаптарын оқу, насихаттау 
Поэтикалық марафон – шағын алаңда белгілі бір ақынның поэзиясын бірнеше 
оқырманның кезектесіп мәнерлеп оқып шығуы 
Әдеби аукцион әдеби ойын – ұсынылған сұраққа кімнің жауабы соңғы және 
толық болса, сол жеңіске жетеді 
Оқырман бенефисі – бір оқырманның құрметіне жасалған іс-шара 
Флешбук – дәйексөз, сурет және басқа кітап туралы ақпарат арқылы қызықты 
бір кітапқа тұсаукесер өткізу 
«Вookсrossing» жобасы – мектеп бойынша қозғалыс, оқып болып басқаға бер. 
Белгілі бір қызықты кітапты «Вookсrossing» жобасы оқып болған соң, келесі 
адаммен алмасу т.б. 
Шымкен қаласының тәжірибесінен 
Мұғалімдер арасында «20 минуттық кітап оқу» ұйымдастырылуда 
«Бірге кітап оқимыз!» акциясы 
«Оқырман мұғалімдер» клубы құрылды 
«Оқырмандар отбасы» байқауы 
«Оқы. Сыйла. Жалғастыр» акциясы 
«Бір отбасы – бір кітап» викториналық ойындары 
«Отырар» орталық кітапханасына саяхат және т.б. 
Жамбыл облысының тәжірибесінен 
Облыстық «Ең үздік кітап оқитын мектеп» атты онлайн байқауы төрт 
номинация бойынша өткізіледі:
- «Менің сүйікті кітабым» бейнеролик немесе презентация. Оқырманның өзін-
өзі таныстыруы; 
- «Қара өлеңнің құлагері» М.Мақатаевтың 90 жылдық мерейтойына орай 
ақынның шығармаларын мәнерлеп жатқа оқу; 
- «Сөз маржанын терейік...» (жасырылған мақал-мәтелдерді табу); 
- «Ізден, талаптан, оқырман!» тақырыбында «Суретке қарап кітапты тап» 
ойыны (ұсынылған суреттерден кітаптың атын, авторын, кейіпкерін табу). 
Қорытындылай келе, білім алушылардың оқуға қызығушылығын арттыру 
бойынша келесідей іс-шараларды жүзеге асыруды ұсынамыз: 
- мемлекет тарапынан жыл сайын баспалардан жаңа кітаптар сатып алу 
және оларды кітапханаларға (қоғамдық, мектеп) тарату; 
- кітапханаларға алынатын кітаптарды іріктейтін арнайы кеңес құру; 
- кеңестің құрамына жазушылар, сыншылар, кітапхана өкілдері, балалар 
оқуының сарапшыларын қамту; 
- оқуда қиындықтары бар немесе енді оқып бастайтын, Қазақстанға 
жуырда қоныс аударып, тіл үйреніп жүрген балаларға арналған, әдемі 
безендендірілген суреттері бар және үлкен әріптермен жазылған аз көлемді 
«оңай оқылатын кітаптар» сериясын шығару; 
- әр кітапханаға айналасындағы мектептерді бекіту; 


138 
- балаларды оқуға болатын жаңа кітаптармен таныстыру мақсатында, 
кітапханашылардың жылына бірнеше рет мектепке келуін және олардың 
міндетті түрде ата-аналар жиналыстарына қатысып, сөйлеуін ұйымдастыру; 

жергілікті 
бюджет 
қаржыландыратын 
автобус-кітапханалар 
ұйымдастыру; 
- балалар кітабы институтын, онда жазушы курстарын, сыншыларға 
арналған курстар құру; 
- балалар кітабының фестивалін ұйымдастыру және өткізу; 
- тыңдағысы келетіндерге көшеде кітап оқу; 
- емханаларда дәрігердің кабинетінің алдында кезек күтіп отырған 
балаларға арналған кітап оқу; 
- балалар тек тыңдап қана қоймай, кітаптағы суреттерді тамашалауы 
үшін, түрлі-түсті суреттері көп, әдемі кітаптар оқу; 

белгілі бір уақытты автобуста, поезда, метрода өткізетін 
жолаушылардың әдебиетке қосылуына жағдай жасау үшін автобустарда, 
поездарда, метрода классикалық және заманауи авторлардың шығармаларынан 
үзінділер жазылған плакаттар орналастыру. 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   59   60   61   62   63   64   65   66   ...   250




©dereksiz.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет