Білім алушыларды тәрбиелеуде қҰндылықҚа бағытталған тәсілді жүзеге асыру бағдарламасы



Pdf көрінісі
бет187/250
Дата14.09.2023
өлшемі5.22 Mb.
#477514
түріБағдарламасы
1   ...   183   184   185   186   187   188   189   190   ...   250
құндылыққа негізделген 1 бөлім

Екінші қағидат – Прагматизм.
Бұл олардың ұлттық және жеке ресурстарын нақты білуді, оларды үнемді 
жұмсауды, болашағын жоспарлай білуді білдіреді. 
Ата-бабаларымыз ғасырлар бойы өз ресурстарын прагматикалық және 
үнемді жұмсай отырып, Ұлы Даланың экологиялық дәстүрлерін сақтап келді. 
Өткен ғасырдың ортасында бірнеше жыл ішінде ресурстарды ұтымсыз 
пайдалану Арал теңізінің жойылуына, мыңдаған гектар құнарлы жердің 
экологиялық апат аймағына айналуына әкелді.
Бұрынғы ұлттық прагматизм ысырапшылдыққа айналды.
Прагматизм – ысырапшылдық, кекшілдік, өмірдің керісінше. Қазіргі 
қоғамның мәдениеті – модерация мәдениеті, молшылық мәдениеті, молшылық 
емес, ұтымдылық мәдениеті. Бұл қазіргі әлемдегі тұрақты дамудың жалғыз 
табысты моделі.
Бұл жерде бірқатар әдеттер мен стереотиптердегі өзгерістер өте маңызды. 
Ең алдымен, отбасының бюджеті мен экологиясына әсер ететіндер.
Үшінші қағидат – ұлттық бірегейлікті сақтау. Бұл өткен, қазіргі және 
болашақтың бірлігімен мүмкін болады. 
Бүгінде әлемде мәдени жаһанданудың екі сценарийі қауіп төндіруде: 
- олардың біріншісі мәдениеттердің жаһандық бірігуінің бейнесін
білдіреді; 
- екіншісі әлемге мәдениеттердің жаһандық қарама-қайшылығын
болжайды. 
Бірақ үшінші сценарий бар ол – әр ел мен аймақтың өзіндік даму 
модельдеріне негізделген мәдениеттердің жаһандық диалогі.
Мәдениеттер 
диалогінің 
тұжырымдамасы 
жеке 
адамға 
өзінің 
мәдениетінен тыс шығуға, жаңа мәдени жағдайларда бөтен сезінбеуге, басқа 
мәдени топтармен өзара әрекеттесуде жаңа өзін-өзі бағалауды табуға 
көмектеседі. Бірақ мәдени айырмашылықтар құқығы сақталуы керек.
Бұл біздің ұлттық рухымыз, өзіндік мәдениетіміз бізбен мәңгі қалуы 
керек дегенді білдіреді.
Бірақ модернизация сонымен қатар бірқатар архаикалық және жаһандық 
әлемге сәйкес келмейтін әдеттер мен әдеттерден тұрады. 
Міндет – екі өзгермейтін ережені түсіну. 
Бірінші. Ұлттық мәдениет сақталмай ешқандай жаңғыру орын ала 
алмайды. 
Екінші. Сол элементтердің өткені үшін алға жылжу ма, олар 
компанияларға дамуға мүмкіндік бермейді. 
Төртінші қағида – білімді басшылық ету. 
Бүгін Қазақстанда білім берудің жаңа стандарты басталды. Ол «білімді 
адамнан», яғни білім жүйесімен қаруланған «өмірге дайындалған адамға» және 


417 
«өмір бойы жақсы білім беруден» өмір бойы оқуға көшуге бағытталған. Неге 
олай? Өйткені, алдағы онжылдықтарда қазіргі кәсіптердің жартысы жоғалады. 
Бірде-бір дәуір экономиканың кәсіби келбетін өзгертудің мұндай 
жылдамдығын білмеді. Біз осы дәуірге кірдік. Мұндай жағдайда жоғары білімді 
адам ғана сәтті өмір сүре алады, ол жоғары білім деңгейінің арқасында 
мамандықты оңай өзгерте алады.
Бірақ біз, әсіресе білім алушылар ортасында, зияткерлік күш жұмсамай, 
өз мамандығы бойынша одан әрі жұмыс істеуді жоспарламай, жай ғана диплом 
алғысы келетіндердің көп екенін жиі байқаймыз.
Білім – бұл болашақта табысқа жетудің негізгі факторы екенін түсіну 
және қабылдау маңызды. Егер құндылықтар жүйесінде білім басты құндылыққа 
айналса, онда ұлт жетістікке жетеді. 
Келесі қағидат – Қазақстанның революциялық емес, эволюциялық дамуы. 
Бүкіл ХХ ғасыр революциялық сілкіністер белгісімен өтті. Оның 
сабақтары біздің халқымыз үшін көп жағдайда сәтсіз болды. Олар: ұлттық 
дамудың табиғи жолы бұзылды және қоғамдық құрылыстың бөтен нысандары 
жүктелді, ұлтқа демографиялық соққы жасалды, Қазақ тілі мен мәдениеті 
жоғалды, Қазақстанның аумағы көптеген өңірлерде экологиялық апат аумағына 
айналды. 
Әрине, тарихта тек қара және ақ түстер жоқ. XX ғасыр Қазақстанға 
көптеген жағымды жаңалықтар әкелді. Біз өз тәуелсіздігімізді алдық. 
Қазақстанның гүлденуінің символына Астана айналды. Біз қоғамымыздағы 
бірлікті, бейбітшілік пен келісімді сақтай аламыз. 21-ғасырдың басындағы 
жетістіктеріміз – индустрияландыру, әлеуметтік және өндірістік инфрақұрылым 
құру, жаңа интеллигенция қалыптастыру. Біз әлемнің дамыған 50 елінің 
қатарына ендік, ал біздің экономикалық, саяси және әлеуметтік 
бағдарламаларымыз Қазақстанды неғұрлым табысты 30 елдің қатарына қарай 
одан әрі ілгерілетуге бағытталған.
Эволюциялық даму ұлттың өркендеуіне мүмкіндік береді. Бұл Мәңгілік 
сақтауды білдірмейді, тарих сабақтарын, қазіргі заманның мысалдарын және 
болашақтың сигналдарын түсіну маңызды. Эволюциялық даму әрбір 
қазақстандық үшін бағдардың бірі болуға тиіс.  


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   183   184   185   186   187   188   189   190   ...   250




©dereksiz.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет