Білім беру бағдарламасының атауы мен шифры 6В03101-Психология Пән циклы атауы және коды

1. «Психотерапия» грек тілінен аударғанда қандай мағынаны білдіреді?

А)көмек

В)салыстыру

С)тәулік

Д)жанды емдеу

Е)әдіс

2. Практикалық психологияның салалары?

В)инженерлік және тәжірибелік-педагогикалық психология

С)қолданбалы психология

Д)ұйымдастыру және сот психологиясы

Е)клиникалық психология

3. Психодиагностика ұғымының тура мағынасы?

А)психологиялық диагноз қою

В)салыстыру

С) түзету

Д)ерекшеліктерін анықтау

Е)барлығы дұрыс

Әдебиет:

1. 
   Тогайбаева, А. К. Психологиялық жаттығулар жинағы : к изучению дисциплины / А. К. Тогайбаева, Д. Ж. Рамазанова. - Ақтөбе : Қ. Жұбанов ат. АӨМУ БО, 2015. - 162 бет.
   
2. 
   Есенғұлова, М. Н. Мүмкіндігі шектеулі балалардың психологиялық-педагогикалық диагностикасы [Текст] : практикалық жаттыіулар жинағы / М. Н. Есенғұлова. - Ақтөбе : Қ. Жұбанов ат. АӨМУ БО, 2018. - 36 бет.
   
3. 
   Елшібаева, К. Ғ.Психологиялық кеңес жүргізудегі отбасылық социограмма [Текст] : к изучению дисциплины / К. Ғ. Елшібаева. - Алматы : Отан, 2016. - 165 бет. -
   
4. 
   Романин, А. Н. Практическая психология и психотерапия [Текст] : учебник / А.Н. Романин. - М. : КноРус, 2011. - 680 с
   

Тақырыптың негізгі сұрақтары / жоспары:

1. Кәсіби жарамдылық ұғымы және оның қазіргі ұйымның қызмет етуіндегі практикалық маңызы.

2. Кәсіби жарамдылықты білдіру дәрежесі.

3. Кәсіби жарамдылық түрлері.

Дәріс тезисі

Қабілет - бұл кәсіби іс-әрекеттің барысында қалыптасатын икемді, динамикалық білім. Бұл белгілі бір процестің нәтижесі, оның барысында мамандықтың алға қойған кедергілерге тап болған адамның психологиялық қасиеттері өзгеріске ұшырап, белгілі бір кәсіби түрін қалыптастырады.

Кәсіби жарамдылық:

- мамандыққа соматикалық және психологиялық қарсы көрсетілімдердің болмауы;

-әр адамға әр түрлі қалыптасады және ең алдымен оның қабілеттеріне байланысты;

- адам үнемі өзінің кәсіби жарамдылығымен жұмыс істеуі керек, өйткені ол өмір сүретін қоғам үнемі өзгеріп отырады, соған байланысты оның қажеттіліктері де өзгереді. Сәйкесінше мамандық.

кәсіби жарамдылықтың төрт дәрежесін анықтайды:

1) мамандыққа жарамсыздық - денсаулық жағдайында ауытқулардың уақытша немесе шешілмейтін дерлік болуы, осы кәсіптегі жұмыспен үйлеспейтіндігі;

2) кәсіпке жарамдылығы - қызметкердің қарсы көрсетілімдері жоқ, бірақ көрсеткіштері де жоқ;

3) мамандыққа сәйкестігі - қызметкердің осы кәсіпте жұмыс істеуге қарсы көрсетілімдері жоқ, сондай-ақ сол немесе басқа мамандық талап ететін кейбір жеке қасиеттері, қызығушылықтары мен қабілеттері бар;

4) кәсіп - адамның мамандық талаптарына сәйкестігінің айқын белгілері бар.

Кәсіби жарамдылық түрлері:

1) абсолютті, яғни адам мамандықтың қатаң талаптарын толық қанағаттандырған кезде;

2) көптеген кәсіптерге тән туыстық.

Кәсіби жарамдылығы кәсіби таңдау арқылы тексеріледі.

2. Психологиялық қасиеттердің көрініс беруін,даму ерекшеліктерінің сандық және сапалық көрсеткіштерін зерттеп,дамуында ауытқуы бар қасиеттерді өңдеу жолдарын анықтайтын психологиялық ғылымдардың бір саласы?

А)педагогикалық психология

В)практикалық психология

С) қолданбалы психология

Д) клиникалық психология

Е)жас ерекшелік психологиясы

3. Практикалық психологияның салалары?

А)педагогикалық психология

В)инженерлік және тәжірибелік-педагогикалық психология

С)қолданбалы психология

Д)ұйымдастыру және сот психологиясы

Е)клиникалық психология

Әдебиет:

1. 
   Тогайбаева, А. К. Психологиялық жаттығулар жинағы : к изучению дисциплины / А. К. Тогайбаева, Д. Ж. Рамазанова. - Ақтөбе : Қ. Жұбанов ат. АӨМУ БО, 2015. - 162 бет.
   
2. 
   Елшібаева, К. Ғ.Психологиялық кеңес жүргізудегі отбасылық социограмма [Текст] : к изучению дисциплины / К. Ғ. Елшібаева. - Алматы : Отан, 2016. - 165 бет. -
   
3. 
   Романин, А. Н. Практическая психология и психотерапия [Текст] : учебник / А.Н. Романин. - М. : КноРус, 2011. - 680 с
   

Тақырыптың негізгі сұрақтары / жоспары:

1. Кәсіби сертификаттау, оның бағыты мен функциялары.

2. Кәсіби сертификаттаудың жалпы ережелері

3. Кәсіби сертификаттауды ұйымдастыру шарттары.

4. Кәсіби аттестаттауға қатысатын сарапшыға қойылатын талаптар.

Кәсіби сертификаттау - бұл маманның іскерлік қасиеттерін бағалау процедурасы. Немесе жұмыс істейтін адамның сапа стандарттарына сәйкестігін анықтау.

1) кәсібиліктің деңгейі мен сатысын анықтау;

2) біліктілік санатын белгілеу;

3) атқаратын лауазымға сәйкестігі;

4) кадрларды ықтимал жоғарылату, яғни кадрлық резервпен жұмыс істеуді сақтау.

Кәсіби сертификаттаудың функциялары: диагностикалық; болжамды; түзетуші; тәрбиелік.

Кәсіби сертификаттауды өткізу кезінде мыналар бағаланады:

- еңбек нәтижесінің нормалар мен стандарттарға сәйкестігі;

- еңбек нәтижесінің шеберлігі, ерекшелігі, стандартты емес және өзіндік ерекшелігі, яғни кәсіби шығармашылық;

- жалпы психологиялық қасиеттер (мысалы, экстроверсия - интроверсия; жұмысты аяғына дейін жеткізу мүмкіндігі).

Кәсіби сертификаттаудың жалпы ережелері.

1) Кәсіби сертификаттауды өткізу кезінде кәсіби шеберліктің жалпыланған жалпыланған моделіне жүгіну керек.

2) Маманның минималды талаптар тізіміне сәйкестігін және адамның кәсіби өсу перспективаларына қойылатын талаптарға сәйкестігін қарастырыңыз.

3) Психограммада мамандыққа қажет жеке қасиеттердің үйлесімдігін ескеру, сонымен қатар маманның жеке бейінін құру.

4) Кәсіби сертификаттауға бірнеше кәсібилік блоктарын қосыңыз: кәсіби құзыреттілік; әлеуметтік-коммуникативті құзыреттілік; жеке құзыреттілік; жеке құзыреттілік.

5) Кәсіби сертификаттауға дейін біліктілік санатын анықтаған кезде, кәсіпқойлықтың әр санатын, құзырет түрлерін сипаттаңыз.

6) сертификатталған адамды оның жақын даму аймағын, кәсіби өсу перспективаларын анықтаңыз және көрсетіңіз.

7) Кәсіби сертификаттаудың гуманистік бағытын есте сақтаңыз.

Кәсіби сертификаттауды ұйымдастыру шарттары.

1) сертификаттаудың барлық қатысушыларымен танысу қажет критерийлердің нақты жүйесінің болуы.

2) Сертификаттау бірнеше немесе сарапшылар тобының қатысуымен ізгі ниет, жариялылық атмосферасында өтуі керек.

3) Кәсіби сертификаттау алдында қызметкерлермен арнайы жұмыс жүргізу қажет.

4) Кәсіби сертификаттау бағдарламасы болуы керек.

Кәсіби сертификаттауға қатысатын сарапшыға қойылатын талаптар.

Сарапшы:

- өзінің кәсіби деңгейі бойынша басқа аттестатталатындарға қарағанда жоғары болуы;

- кәсіби құзыреттілік критерийлерін білу;

- кәсіби құзыреттілікті талдау әдістемесін меңгеру;

- кәсіби сертификаттау нәтижелері бойынша шешім қабылдауға және қорытынды жасауға арналған этикалық ережелерді білуі керек.

- тәуелсіз болу.