«білім жолы нұрлы жол» Республикалық журнал редакциясы Мектепке дейінгі ұйымдағы педагог-психологтың

 - - - Мектепке дейінгі ұйымдағы педагог-психологтың әдістемелік құралы - - -
«Сенімді құлау» жаттығуы
Мақсаты: топ мүшелерін жақындастыру, өзара сенімді қарым-қатынас орнату.
Тапсырма: қатысушылар шеңберге тұрады. Ортаға бір қатысушы шығып көзін жұмады да 
арқасымен құлайды. Топтың әрбір мүшесі кезекпен орындайды.
Жаттығуды талқылау сұрақтары:
Нені жасау оңай болды, құлаған адамды тосу ма, әлде өзіңіз құлау ма?
Қандай сезімде болдыңыз?
Шынайы өмірде осындай жағдайларды қай кезде басыңыздан өткердіңіз?
Қатысушылар тапсырманы орындауда ненің көмектескенін немесе не кедергі болғаны 
туралы ой бөліседі.
БАЛАНЫҢ БАЛАБАҚШАҒА БЕЙІМДЕЛУІ
Ерте жастағы баланың балабақшаға бейімделуі –әр балада әр түрлі қабылданады, жаңа 
ортаға бейімделу процессі-бұл жаңа ортаға бейімделу ғана емес күні бойы жаңа режімді, 
жаңа орта, жаңа қарым-қатынас сонымен қатар жаңа дағдаларын дамытуға балалар түрлі 
жолмен өтеді . Осы кезеңде кейбір балалар ауыр, ал кейбіреулері жеңіл қабылдайды.
Бейімделудің ауыр жолымен өткен кейбір балалардың бейімделуі 3-4 айға созылады.
Жеңіл бейімделу кезеңі 1-2 күн болды. Ұзаққа созылған бейімделу кезеңі көптеген 
факторларға байланысты болады баланың денсаулығына, жүйке жүйесінің 
ерекшеліктеріне, үйдегі ата-ана ықпалына т/б себептерге байланысты. Бұл кезде балаға 
тәрбиеші тарапынанда жеке қолдау керек балаға жақсы көңіл күй сыйлап ортаға қосу. 
Ерте жастағы баланың балабақшаға бейімделуін, тамақтануы, ұйықтауы, өзгелермен 
қарым-қатынасы, сөйлеу әрекеті, ойын ойнаудағы белсенділіктері бойынша балаға жеке 
карта ашып бейімделу уақытын белгілеп баланың бейімделуі жайында ата-анамен бірігіп 
бірдей жұмыс жасалды.
Баланың балабақшаға бейімделуі әрине бірінші отбасында және беалабақшаға 
келгенде. Балабақшада таныс емес адамдармен, балалармен танысады, мінез құлық 
ережелері мен нормаларын меңгереді.
Жаңа жағдайда бала қалай үйренеді? Өкінішке орай балабақшаға бейімделу көбінесе 
қиын және ауыр өтеді. Бала тамақ ішпейді, ұйықтамайды, балалармен және үұлкендермен 
араласудан бас тартады да, қоршаған ортаға деген қызығушылығы төмендейді, 
ойыншықтарды ойынға қатыстырмайды.
Баланың балабақшаға қиын бейімделу себептері:
Басқа адамдармен бұрын қалып көрмегендіктен.
Дәретке өзі отырып үйренбегендіктен.
Кей тағамдарды жеу дағдысы жоқ, мысалы қызылша, орамжапырақ, қатты тамақты 
шайнап үйренбегшен (картоп, нан)
Балабақшаға бала қалғандам алғаш екі сағатқа ғана қалу керек.
Көбінесе ата-аналар жұмыс тәртібін айтып, баланы күні бойы балабақшада қалдырады. 
Осының нәтижесінде күрделі және созылмалы мәселелер пайда болады.
Балаңызбен үйде сөйлесесіз бе, оны мақтайсыз ба, оны жақсы көретініңіз туралы 
айттыңыз ба?
Қобалжуы қиын ата аналардың балалары да балабақшаға қиын бейімделеді, өйткені ата 
анасының қобалжуын көріп, баланың қорқынышы ұлғая түседі. Осы кезде ата аналар 
балаға көмек берулері керек.
Ертеңгілік қоштасуларды жеңілдету тәсілдері:
Баламен тез қоштасып үйреніңіз, қоштасуды созбаңыз. Бала сіздің қобалжығаныңызды 
көріп, тыныштануы ұзаққа созылады.
Балаңыз сізге сенсін десеңіз, балабақшаға әкеліп, көрінбей қашып кетпеңіз
21

 - - - Мектепке дейінгі ұйымдағы педагог-психологтың әдістемелік құралы - - -
Балаңызға ұнайтын қоштасу рәсімін табыңыз және соны қатал ұстаңыз.
Балаңыз балабақшаға барғаны үшін алдарқатып ойыншық сатып алмаңыз.
Балаға анық түсінік беру керек.
Бір рет болсын баланың дегенін істесеңіз әрі қарай көндіру қиын болады.
1,5-2 жастағы балалар үүшін балабақшаға бейімделу күрделі құбылыс.
Бейімделу уақытында баланың эмоциялық жағдайы көп өзгеріске түседі.
Үйде балабақша күн тәртібін қатаң сақтаңыз.
Балабақшаның тамақтану ас мәзірімен танысып баланың үйдегі тамақтануына 
балабақшада ішетін тамақтар түрін қосыңыз.
Үйдегі жағдайда баланың өз өзіне қызмет етудің алғы шарттарына үйрете беріңіз; 
жуыну, сүртіну, шешіну ,өз бетінше тамақтану, твамақ ішкенде қасықты пайдалану, 
горшокқа сұрану. Киімдері міндетті түрде ынғайлы болуы шарт.
Баланың «Социалдық көкжиегін»кеңейтіңіз ауладағы өзімен құрдас балалармен көбірек 
ойнатыңыз, жолдастарына қонаққа барсын, әжесінде қонуға қалсын. Осындай тәжірибе 
жинақтаған бала өз құрдастары мен үлкендер арасында тез ьүйренісіп тіл табысатын 
болады.
Баламен жағымды эмоционалдық жағдайлар жасау қажет, ол көбінесе ата ана 
тарапынан болуы керек, оның өзіне керек екендігін түсіндіріп балаңызды сүйіп, аймалап, 
жиі оған оған өз мейіріміңізді көрсетіңіз.Есіңізде болсын сіз көбірек осындай жылылық 
білдірмеңіз сіздің балаңыз балабақшаға тез бейімделеді.

жүктеу/скачать 1.01 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: