Биотехнология және гендік инженерия келешегі Майлы өсімдіктерді жанар-жағар май көзін алуда пайдалану


Отбасы және демографиялық өзгеріс



бет6/25
Дата14.03.2024
өлшемі59.9 Kb.
#495620
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   25
Эссе мәтіні. 9-сынып

Отбасы және демографиялық өзгеріс

Төмендеберілгенекімәтіндіоқып, тапсырманыорындаңыз.


А мәтіні: газет мақаласынанүзінді
Отбасы тәрбиесі

Қазақ отбасында ата-ана орныерекше: Ақжүрек әке – күншуақ, ақжүрек ана – ақбұлақ; Әкем – асқар тауым; Әкеденартық орман жоқ, әкеденартық қорғанжоқ, әкеденартық дана жоқ, әкеденартық пана жоқ; Анаңның алдында асқар тау да аласа; Әкесөзі – парыз, анасүті – қарыз; Анасүті бой өсіреді, анатілі ой өсіреді.


Қазақхалқы – ырымшыл, думаншылхалық. Баланың дүниеге келгенкүнінен бастап, ержеткенұлы мен бойжеткен қызықосылып, олардыотауетіпшығарғанғадейін ата-ана баласының жастықшақтарынақарай той жасауменболған. Олар: шілдехана, қырқынаншығару, бесік той, тұсаукесу, ашамайға (кішкентайбалағаарналғанатқа) мінгізуырымдарыжәнет.б. Қазақотбасында бала – еңүлкенқұндылық: Бала – бауыретің; Балалыүй – базар, баласызүй – мазар.
Қазақтың түсінігібойынша, ұл бала – өмірдің жалғасы: Әке – бәйтерек, бала – жапырақ; Атаданұлқалса – өзі қалғаны, қыз қалса – ізі қалғаны; Ұлөссе – ұрпақ, қыз өссе - ырыс.
«Қыз бала – қонақ» дейді қазақ. Олболашақ жар, ана. Сондықтан жанұядағыадамдарқызбаланымәпелеп, аялап, сыйлапжүреді. Оңжағына отырғызутіркесініңшығуықызбаланықұрметтеуденболсакерек.Ата-аналардың басты міндеттері – баланың денсаулығын сақтау, тәрбиежәнебілім беру. (178 сөз)


Ә мәтіні: ғаламтормақаласынанүзінді

Бүгінгі қазақ отбасындағы бала тәрбиесінің өзекті мәселелері


Әрхалықтың бала тәрбиесіндегіөзіндікерекшеліктеріарқылыотбасытәрбиесінің де өзінеғанатәнмәдениқұндылықтарықалыптасады. Отбасықұндылығы – біздіңмемлекетімізұстаныпотырғанбастысаясат.Бүгінгібаланыңтәрбиешісі – теледидар, интернет, аула, қоршағанортасы. Баласыныңқайда, неменайналысыпжүргеніненбейхабарата-аналар да аз емес. Бүгінгіотбасыжағдайында бала тәрбиесінұйымдастырукөптегенғылымсаласынанбілімді де, қабілеттіболудыкерекетеді. Ата-аналардыңденіотбасынасырау мен олардыңқажетінқанағаттандыруменуақыттарынөткізуде. Ал бала тәрбиесіназардантыснемесеөзгеадамныңқолындаболыпотыр. Олайдейтінсебебіміз, бүгінгікүніәрбірүйдедемесек те, бес отбасыныңбірінде бала күтушіжалданыпжұмысістейді.
Отбасындаұлбаланытәрбиелеудеәкеніңрөліқашандажоғарытұруытиіс. Бала келешектеелін, жерінқорғайтыназаматболыпөсуіүшінәкетәрбиесініңорныбөлекболыпесептеледі. Сондықтанжалпы ер балағажауапкершіліктіөзмойнына арта білудіүйретуқымбат. Өйткені, ер-азаматотбасыүшінбүкілжауапкершіліктіөзмойнына ала білуітиіс. Өкінішкеқарай, осы жағынанкейдеолардыңқоғамдағырөлітөмендепкеткендейболыпкөрінеді. Бала тәрбиесінәйелдергеысырыптастаушылықбасымтүсіпжатады. Еркектердіңенжарлығы мен бала тәрбиесінемәнбермеуісалдарынанолардыңбойындағыәлгіндейқасиеттеролқысоғыптұрады. Сондықтанбізөзіміздіңбұрынғықұндылықтарымызғақайтаоралуымызкерекдепойлаймын. Ер бала ер азаматтыңтәрбиесімен, ал қыз бала шешеніңөнегесіменөскенкешегітөлтамырдантағылымалғанымызжөн.
Әл-Фарабидің «Тек бақыттыадамдарғанаізгіістератқаруғақабілеттіболады» дегенұлағаттысөзінескеретінболсақ, отбасындататулық пен берекеболғанортаданшыққанмаманғанақоғамғапайдалыістерменайналысаалмақ. Бүгінгітаңдақазақтыңбіртуарперзенті М. Әуезовтың «Ел боламдесең, бесігіңдітүзе!» депайтқанындайәрбірдүниегекелген бала тағдырынмемлекеттікдеңгейдеотбасылықтәрбиежағдайындаіскеасырудыойластыраотырып, дәстүрліұлттықтұрғыдағыотбасылықтәрбиежұмысынжүйеліжүргізуқажеттігіартыпотыр. (272 сөз)

Екімәтіндегіақпарат пен өзпікіреріңіздіпайдаланып, « Отбасындағы бала тәрбиесінің бүгіні мен ертеңі" дегентақырыпта эссе жазыңыз. Эсседегісөзкөлемі 170-200 сөзболуықажет. [20]


Ата-ананың тәрбиесін басқа кім бере алады?
Екінші мәтінді оқиғалы мәтінге өзгерту



Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   25




©dereksiz.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет