Шуе кйлігі кЩсіпорныныЈ тік±ша›тар паркін ба“алау

Кесте 9.1

Кйрсеткіш СЩуір Мамыр Маусым КЩсіпорында“ы тік±ша›-кЇндер840899975Тік±ша› паркініЈ техникалы› а›аулы“ыныЈ проценті80,082,090,0Бір тізімдегі тік±ша›тыЈ йнім уа›ытында“ы орта ±шуы109114112°шулардыЈ орта са“атты› йнімі, ткм450047204800

ІІ то›санныЈ келесі кйрсеткіштерін аны›тау:

1) Орта тізімдегі тік±ша›тар саны.

2) Техникалы› жарамды тік±ша›тардыЈ орта саны.

3) Тік±ша›тар паркініЈ техникалы› жарамды“ыныЈ проценті.

4) бір тізімдегі тік±ша› пен жасал“ан тік±ша›тыЈ са“атты› йніміндегі орта ±шуы.

5) °шулардыЈ орта са“атты› йнімі.
Шешуі:

Келесі кйрсеткіштерді аны›таймыз:

а) орта тізімдегі тік±ша›тар санын былай есептейміз:


м±нда“ы - есеп беру жылында“ы тік±ша›-кЇнініЈ жалпы саны;

- кезеЈдегі кЇнтізбелік кЇндер саны;
тік±ша›
б) жйнделген тік±ша›тардыЈ орта саны:


м±нда“ы - жйнделген тік±ша›-кЇнніЈ есептеу жылында“ы жалпы саны;
тік±ша› -кЇн;
тік±ша›;

в) парктіЈ техникалы› жйндеу проценті:

Мамыр - бірлік;

СЩуір - ;

Кесте 9.2 – Ал“аш›ы мЩліметтер

№

н±сКЩсіпорында“ы тік±ша›-тЩуліктерТік±ша› паркініЈ техникалы› жйндеу процентіТізімдегі бір тік±ша›тыЈ йндірістік са“атыныЈ орта ±шулары°шулардыЈ орта са“атты› йндірісі, ткмСЩуірмамырмаусымСЩуірмамырмаусымСЩуірмамырмаусымСЩуірмамырмаусым1234567891011121314004104208082841001021043500360038002 4104204308083841011031053600370038503430440450818283102109114370037503800444045046079788410410811538003850390054504604708082881091091113850390039506800820840828488106108110450045504600784086088079798310710911145504600465588008208607879841091121104560466046809860880910808286104105107470047704820104104404608183851071091123500360037001146048551075798210010210435503650370012510540560768083101103105380038503900135606006207781841021091143850390039501466069070078828510410811538703910397015700710720767882106108110398038904100167107157258083841071091113985399541051772073074082848811110910040004070410518600630650848690106107110377038903990196206506658587901121081143780391039702063065066082848610911311238803890391021640655680808387108103109378039203920226557006008388901061071143770380038102370071569576788210810611237603810382024710695700777986100104108390039403970258008107958082901031061094550460047102680578580081838510911411045704700478027785760800798286110112109458046904710288008108207779811081091104700473047402981082583580828510211411248004830483030835840850828486108113111481048905000№10 ТЩжірибелік саба›

Кйрсеткіш СЩуір Мамыр Маусым Пайдалануда“ы тонна-тЩулік

СоныЈ ішінде портта“ы т±ру190,2

112,0218,7

120,7230,2

122,2Бір тЩуліктегі кеме айналымыныЈ орта ±за›ты“ы12,512,013,0Орта пайдалану жылдамды“ы, км/тЩулік250,8263,0268,9

І то›санда“ы келесі кйрсеткіштерді аны›тау:

1) ЖЇріс уа›ытыныЈ коэффициенті.

2) Кеме айналымыныЈ орта ±за›ты“ы.

3) љоз“алыс жылдамды“ын орта пайдалану.

1. ЖЇріс уа›ытыныЈ коэффициенті таза жЇріс уа›ытыныЈ пайдалануда“ы орта уа›ытында“ы шектеулі салма“ымен сипатталады.

м±нда“ы - жЇріс тонна-тЩулігініЈ жалпы саны;

І кварталда“ы тонна-рейстердіЈ жалпы саны келесідей:

№

н±сПайдаланудыЈ тонна-тЩулігі, мыЈ.Портта“ы т±ру тонна-тЩулігі мыЈ.Кеме айналымыныЈ орта ±за›ты“ы,тЩулікОрта пайдалану жылдамды“ы, км/тЩуліксЩуірмамырмаусымсЩуірмамырмаусымсЩуірмамырмаусымсЩуірмамырмаусым1234567891011121311001201407080901011132502512532110130150809010011121425025125131201401607585951213152512532604130155165859510013121425325525851401651759510511012111325421026061501751851051101151210142552512577155180190110117122141215190253215816017518010011513010111325026025391701851901001151201112142512612601017518018511012012013111425425526311180185190105107112121315250263261121851901951071081091011122532152581319019520010511512012141526022526814195210220951151009810210240218152002052159890951517192202522191620521021510211012014161823526024217210220225120130140101113250255254182152252309511013012111325426026319220225230115130140111214252263267202252292359712515014121525426226321230235240120117135151416260261268222352402451201211331211132602532672324024525012513013210111425825027024245250255130132135131214251272258252502552601321341701412152702632572625526026513313415015131626025327327260265270134137170101113251265268282652702751381441501412132612672632927027528014114515012101426026526830280290295145152157101214258267270

Кйрсеткіш АлдыЈ“ы жылЕсеп беру жылыжоспарна›тыКйлік ж±мысыныЈ жалпы кйлемі, млн ткм1140,01257,61258,4Орта тізімдегі ж±мысшылар саны120013101300

1) Есеп беру жылында жоспар бойынша жобалан“ан ж±мысшылардыЈ еЈбек йнімділігініЈ деЈгейі.

2) Есеп беру жылында“ы еЈбек йнімділігі деЈгейі бойынша жоспарды орындау проценті.

3) АлдыЈ“ы жылмен салыстыр“анда“ы еЈбек йнімділігініЈ на›ты йсуі.

4) Есеп беру жылында“ы Щрбір жекелеген фактор есебінен жоспармен салыстыр“анда кйлік ж±мысы кйлемініЈ йзгерісі ( абсолютті йлшем) .
Шешуі:

1. ЕЈбек йнімділігін йсіру бойынша жоспарлы› тапсырмалар келесі индекспен аны›талады:

м±нда“ы жЩне - йткен жылда“ы есеп беру кезеЈіндегі еЈбек йнімділігі бойынша жоспар“а сЩйкес жылды› кйрсеткіштер.

м±нда“ы - есеп беру жылында“ы еЈбек йнімділігініЈ на›ты деЈгейі.

3. иткен жылмен салыстыр“анда“ы еЈбек йнімділігініЈ на›ты йсуі:

еЈбек йнімділігі 1,89%-ке йсті.

4. Жоспармен салыстыр“анда“ы кЇнделікті жЇк айналымыныЈ на›ты йзгерісі келесі модельмен беріледі:

Б±л модельді пайдалану ар›ылы жекелеген Щрбір фактор есебінен, кезектегі тізбекті индекс Щдісін пайдалана отырып, жЇк айналымныЈ абсолютті йзгерісін аны›тау“а болады.

Кйлік ж±мысы кйлемініЈ абсолютті йзгерісі келесідей:

а) еЈбек йнімділігініЈ жылды› йзгерісі негізінде

б) ж±мысшылар саныныЈ йзгерісі негізінде –

ЖЇк айналым кйлемініЈ орта› йзгерісі 0,8 млн ткм ›±райды (+10,4)+(-0,96), б±л алдында есептелген на›ты йзгеріске сЩйкес келеді.

№

н±сКйлік ж±мысыныЈ орта› кйлемі, млн ткмОрта тізімдегі ж±мысшылар саныАлдыЈ“ы жылЕсеп беру жылыАлдыЈ“ы жылЕсеп беру жылыжоспарна›тыжоспарна›ты1234567110001100115011001200119021100120012501150125012403120013001350120013001250413001400145012501350134051400150015501300140013806150016001650135014501430716001700175014001500148081700180018501450155015209180019001950150016001570101900200020501550165016101120002100215016001700167012210022002250165017501700132200230023501700180017501423002400245018001900181015240025002550190020001960162500260026502000210020551726002700275021002200214518270028002850220023002210192800290029502300240023302029003000305024002500243021300031003150250026002540223100320032502600270026202332003300335027002800273024330034003450280029002845253400350035502900300029502635003600365030003100303027360037003750310032003090283700380038503200330032202938003900395033003400333030390040004050340035003430

Жолды бас›ару бойынша кйлік ж±мыстарыныЈ йзіндік ›±ны тймендегідей сипатталады (кесте 12.1).

Кесте 12.1

Кйрсеткіш иткен жылЕсеп беру жылыжоспарна›тыизіндік ›±ны, 10 ткм, у.е.0,660,600,56ЖЇк айналымы, млн ткм385039004100Аны›тау:

1) ТасымалдаудыЈ йзіндік ›±ны мен жоспарлы экономика суммасын тЇсіру бойынша жоспарлы› тапсырмалар йлшемі.

2) иткен жылмен салыстыр“анда йзіндік ›±нныЈ на›ты йзгерісі.

3) изіндік ›±н бойынша жоспардыЈ орындалу проценті.

4) иткен жылмен салыстыр“анда йзіндік ›±н мен жЇк айналым йсуініЈ жоспардан тыс тймендеуінен Їнемделген сумманы ›осу ар›ылы на›ты Їнемдеу.

1. изіндік ›±нын тЇсіру бойынша жоспарлы› тапсырмалар мына индекс ар›ылы аны›талады:

м±нда“ы жЩне - есеп беру жылы мен йткен жылдыЈ на›ты жоспарына сЩйкес йзіндік ›±н 10 ткм .

Я“ни, йзіндік ›±нныЈ тймендеуі 9,1%-ке жоспарлан“ан 90,9 - 100.

изіндік ›±нныЈ тЇсуінен жоспарлы› Їнемделу мына формула бойынша аны›талады
мыЈ. у.е.
(нЩтиже алдында“ы «минус» таЈбасы Їнемдеуді, «плюс» таЈбасы шы“ынды білдіреді).

2. иткен жылмен салыстыр“анда“ы йзіндік ›±нныЈ на›ты йзгерісі мына индекс бойынша есептеледі:

м±нда“ы - есеп беру жылында“ы на›ты йзіндік ›±н.

йткен жылмен салыстыру бойынша на›ты йзіндік ›±н 15,2%-ке тймен. Осыдан барып йзіндік ›±нды ›амтамасыз ету бойыншажоспарлы› тапсырмалар арты“ымен орындал“ан

3. Жоспармен салыстыр“анда“ы йзіндік ›±нныЈ на›ты йзгерісі мына индекспен аны›тайды

на›ты йзіндік ›±н жоспардан 6,7%-ке тймен.

4. иткен жыл“а ›арсы на›ты ЇнемдеудіЈ жалпы суммасы мына формула бойынша есептеледі:

мыЈ. у.е.

Б±л сумма Їш бйліктерден т±рады:

1. 
   Жоспарлы› Їнемдеу (оныЈ есебі ертерек орындал“ан), Э₁= - 23400 мыЈ. у.е.;
   
2. 
   Жоспардан тыс Їнемдеу (немесе йзіндік ›±нныЈ жоспардан тыс йзгерісі есебінен шы“ындануды келесі формула бойынша есептейді )
   

1. 
   ЖЇк айналымы кйлемініЈ жоспардан тыс йзгерісі есебінен Їнемдеу мына формула бойынша есептеледі (немесе шы“ын)
   

Я“ни,

№

н±сизіндік ›±н, 10 ткм, у.еЖЇк айналым, млн ткмАлдыЈ“ы жылЕсеп беру жылыАлдыЈ“ы жылЕсеп беру жылыжоспарна›тыжоспарна›ты123456710,40,350,3320002050215020,450,40,3821002150225030,50,450,4222002250231040,550,50,4723002350237050,60,550,523002400242060,650,60,5623502450277070,70,650,6124002500251580,750,70,6524702570260090,80,750,71250026002630100,850,80,77257026302680110,90,850,81260027402780120,950,90,86270028502900131,00,950,91280029402980141,11,00,93290020502150151,21,11,0200021502250161,31,21,1210022502310171,41,31,2220023502380181,51,41,3230023902420191,61,51,4260026402680201,71,61,5271027102750211,81,71,5300031003170221,91,81,6310031503190232,01,91,7320032703310242,12,01,8340034803510252,22,11,9350036003670262,32,22,0360037003780272,42,32,1370038003890282,52,42,2380039003990292,62,52,3390039904100302,72,62,4400041004190

Кйрсеткіш Тамыз љыркЇйек Тасымалдау табысыныЈ ›±ны, мыЈ. у.е.2000021930Тасымалдау шы“ыныныЈ ›±ны,мыЈ. у.е.1600016340ЖЇк айналымы, млн ткм400430

Тамызда“ымен салыстыр“анда ›ыркЇйектегі табыстыЈ абсолютті йзгерісін аны›тау:

1) Тасымалдау табысыныЈ жалпы абсолютті йзгерісі.

2) Кйлік ж±мыстары кйлемі, тасымалдаудыЈ йзіндік ›±ны мен табыстыЈ орта ставкасыныЈ кйлемі йзгерісініЈ салдары.
Шешуі:

1.Тасымалдау табысыныЈ жалпы абсолютті йзгерісін аны›таймыз:

м±нда“ы жЩне -›ыркЇйек пен тамыз“а сЩйкес табыс ›±ны.

2. Шрбір фактор есебінен ›±ныныЈ йзгерісін аны›таймыз:

(нЩтиже алдында“ы «+» таЈбасы табыс суммасыныЈ азаюын, «-» таЈбасы – табыс суммасыныЈ кйбейуін білдіреді);

ТасымалдаудыЈ жалпы абсолютті йзгерісі:

№

н±сТасымалдау табысыныЈ ›±ны, мыЈТасымалдау шы“ыныныЈ ›±ны, мыЈЖЇк айналым, млн ткмТамыз љыркЇйек Тамыз љыркЇйек Тамыз љыркЇйек 123456711000011000800083002002302110001200085008800225255312000130009000930025028041300014000950098002752955140001500010000103002853106150001600010500108003003307160001700012000123003253458170001800013000133003503759180001900014000143003704001019000200001500015300390415112000021000160001630040543512210002200017000173004304601322000230001800018300455485142300024000190001930048051015240002500020000203005005301625000260002100021300525555172600027000220002230055058018270002800023000233005755951928000290002400024300600620202900030000250002530062564521300003100026000263006506902231000320002700027300675705233200033000270002780070073012345672433000340002800028300725755253400035000285002880075078026350003600029000293007758102736000370002950029800800830283700038000300003030083086029380003900031000313008609003039000400003200032300910945

Кесте 14.1

ЖЇк тЇріЖЇк айналымы, млн. тонна-кмйткен жылЕсеп беру жылыљ±р“а› жЇктер1120,01164,4љ±йылатын жЇктер900,0969,0Аны›тау:

1)Шр жЇк тЇрі жЩне т±тастай порт бойынша жЇк айналымыныЈ йзгерісі.

2) Жалпы жЇк айналымыныЈ, сол сия›ты Щр жЇк тЇрі жЩне т±тастай порт бойынша жекелеген факторлардыЈ есебінен абсолютті йзгерісі.
Шешуі:

1. Шр жЇк тЇрлері бойынша йзгеріс, % ›±райды:

м±нда“ы жЩне -базисті жЩне есеп беру кезеЈіне сЩйкес белгілі жЇктіЈ жЇк айналымы.

љ±йылмалы жЇктер:

Порт бойынша т±тастай жЇк айналымыныЈ йзгерісі:

Осылайша,›±р“а› жЇктер бойынша жЇк айналымы 3,96%-“а, ›±йылмалы жЇктер бойынша – 7,67%-“а, порт бойынша т±тастай 5,61%-“а йскен.
2. ЖЇк айналымыныЈ абсолютті йзгерісі келесідей:

жалпы –

соныЈ ішінде:

›±р“а› жЇктер бойынша –

млн. тонна-км;

›±йылмалы бойынша –

алдыЈ“ы алын“ан кйлемге сЩйкес келеді.

Кесте 14.2 – Ал“аш›ы мЩліметтер

№ н±сЖЇк айналымы, млн. тонна-кмиткен жылЕсеп беру жылыљ±р“а› жЇктерљ±йылмалы жЇктерљ±р“а› жЇктерљ±йылмалы жЇктер12345116006401840910215004001710720313506501310810412504101210770511806801380730612904401320720713406101420710812306001410700913805801450620101520590161061011111044012306001218105101930610132100440231051014220046024006001523005152500630161850490200061017160048020506151817505501920630191830780220091020175077018508802125007902700890222600830280093023275011102910120024297099030001010253100870333096026355064035809102738004003940720284000650450076029433059045006153045006604650690

№15 ТЩжірибелік саба›

Портта“ы жЇк телімініЈ механизациялау коэффициентін есептеу
Порт телімініЈ Їш жЇк тЇрлері бойынша орындал“ан тиеу-тЇсіру ж±мыстарыныЈ кйлемі туралы мЩліметтер (кесте 15.1).

Кесте 15.1

№

жЇк теліміТиеу-тЇсіру ж±мыстарыныЈ кйлемі, мыЈ. тмеханизациялан“анмеханизизацияланба“ан1320,4110,02417,5185,43530,0220,3

Жекелеген ж±мыстарды механизациялау коэффициенті мына формула бойынша есептеледі:

м±нда“ы жЩне - механизациялау жЩне механизацияланбау тЩсіліне сЩйкес орындал“ан ж±мыс кйлемі;

Телімі бойынша тиеу-тЇсіру ж±мыстарын механизациялаудыЈ коэффициенті:

Т±тастай порт бойынша:

№

н±сТиеу-тЇсіру ж±мыстарыныЈ кйлемі, мыЈ. т 1 жЇк телімінде 2 жЇк телімінде 3 жЇк теліміндемеханизациялан“анмеханизацияланба“анмеханизациялан“анмеханизацияланба“анмеханизациялан“ан механизацияланба“ан1234567111032130461805422101103201802201403320160810540410380428023043039054039554103803102807105406710590110393201807840390210110494085302902801903301909915310530380610350103502301304518055111801103201102101101254041035031511575132151853152854203151477064081061085030015440310310110115951636010544095210100175402103301501806018910250830190190701981511073023035023020180543201601103921410150290105100152229011053038061035023710500310100430110241304554013084039025320110330190470320267501503709581030027230351701519045285409544075320552933030540958901103064013031050770170

4.1. СтуденттердіЈ йздік ж±мыстарыныЈ ›±рылымы:

СиЖ Їй тапсырмасы ретінде дЩптерге не А4 форматта“ы ›а“аз“а орындалып, о›ытушы“а тапсырылады. СиЖ программасы о›ытушы“а электронды тЇрде йткізіледі.

издік ж±мысын ба›ылау келесі тЇрде болуы мЇмкін:

– орындал“ан ж±мыстыЈ презентациясы;

– йз бетімен о›ыл“ан та›ырыптыЈ баяндамасы;

– о›ытушыныЈ ауызша с±рауы;

– жазбаша тЇрде;

1. ТасымалдаудыЈ йзіндік ›±ныныЈ экономикалы› кйрсеткіштері мен Щдістері (жанармай шы“ыны, мазм±ны, тарифтері, кіріс).

2. Су кйлігі. Техникалы - эксплуатациялы› ерекшеліктері. ПорттардыЈ мінездемесі жЩне кемелердіЈ параметрлері. Су кйлігініЈ даму перспективалары.

3. Магистралды ›±быр кйлігі. Магистралды м±най жЩне газ ›±бырларыныЈ техникалы – эксплуатациялы› мінездемесі.

4. Шуе кйлігі. °шу аппараттары мен аэродромдардыЈ техникалы – эксплуатациялы› ерекшеліктері. Бас›ару ±йымдары жЩне даму перспективалары.

5. индірістік кйлік.

6. љалалы› кйлік.

7. Темір жол кйлігі.

8. Кйлік тЇрлерініЈ байланысын ›амтамасыз ететін техникалы› ›±ралдар. индірістік тЇйіндерді жоспарлау жЩне бас›ару туралы мЩліметтер.

9. Кйлікті – жЇктік кешендер. ЖЇктік ›а›палар, порттар, м±най базалары.

10. Тасымалдау процесіне жалпы тЇсініктеме, пакетизация жЩне контейнеризация.

11. ТеміржолдыЈ Щуе жЩне ›±рлы› кйліктерімен байланысты“ы.

12. Жалпы кйліктік тЇсінік жЩне Щрекеттестік тЇрлері. Оларды реттеуші йзара ›атынастыЈ негізгі ›±жаттары.

13. ЖолдардыЈ ›оз“алыс деЈгейі жЩне жіберу ›абілеттілігіне тЇсініктеме. ®лкен тЇйіндердегі ЩртЇрлі кйлік тЇрлерініЈ Щрекеттестігі.

ОБСиЖ № 1.

1. 
   БірыЈ“ай кйліктік жЇйеніЈ негізгі даму ба“ыттары.
   
2. 
   љаза›стан РеспубликасыныЈ кйліктік жЇйесі.
   

ОБСиЖ № 2.

1. 
   КйліктіЈ техникалы› тасымалдауыныЈ кешенді теориясыныЈ с±ра›тары.
   
2. 
   КйліктіЈ негізгі кйрсеткіштері жЩне техникалы› ›±ралдардыЈ ›олданылуын йлшеу.
   

ОБСиЖ № 3.

1. 
   ЖЇк айналымы, тасымалдау ±за›ты“ы жЩне жеткізу жылдамды“ы.
   
2. 
   КйліктіЈ техникалы› деЈгейі мен ›уаттылы“ыныЈ Щдістері жЩне кйрсеткіштері.
   

ОБСиЖ № 4.

1. 
   КйліктіЈ шаруашылы› салаларымен байланысы.
   
2. 
   Кйлік тЇрлері бойынша ›оз“алмалы ›±рамныЈ санын аны›тау.
   

ОБСиЖ № 5.

1. 
   ТасымалдаудыЈ йзіндік ›±ныныЈ экономикалы› кйрсеткіштері мен Щдістері.
   
2. 
   Жанармай шы“ыны, мазм±ны, тарифтері, кіріс.
   
3. 
   Сатып алушы“а жЇкті жеткізу уа›ытын жЩне ›оз“алмалы ›±рамныЈ айналым уа›ытын аны›тау.
   

ОБСиЖ № 6.

1. 
   Автомобиль кйлігініЈ даму перспективалары.
   
2. 
   Тікелей тасымалдаудыЈ эффективтілігі жЩне йз ма›сатында ›олдану деЈгейлерін аны›тау.
   

ОБСиЖ № 7.

1. 
   Су кйлігі.
   
2. 
   Техникалы - эксплуатациялы› ерекшеліктері.
   
3. 
   ПорттардыЈ мінездемесі жЩне кемелердіЈ параметрлері.
   
4. 
   Су кйлігініЈ даму перспективалары.
   

ОБСиЖ № 8.

1. 
   Магистралды ›±быр кйлігі.
   
2. 
   Магистралды м±най жЩне газ ›±бырларыныЈ техникалы – эксплуатациялы› мінездемесі.
   

ОБСиЖ № 9.

1. 
   Шуе кйлігі.
   
2. 
   °шу аппараттары мен аэродромдардыЈ техникалы – эксплуатациялы› ерекшеліктері.
   
3. 
   Бас›ару ±йымдары жЩне даму перспективалары.
   

ОБСиЖ № 10.

1. 
   индірістік кйлік.
   
2. 
   КеЈ жЩне тар тораптарда“ы жолдыЈ бойлылы“ы туралы жалпы мЩліметтер.
   

ОБСиЖ № 11.

1. 
   Теміржол кйлігі.
   
2. 
   Кйлік тЇрлерініЈ байланысын ›амтамасыз ететін техникалы› ›±ралдар.
   
3. 
   индірістік тЇйіндерді жоспарлау жЩне бас›ару туралы мЩліметтер.
   

ОБСиЖ № 12.

1. 
   Жалпы кйлік мінездемесі жЩне байланыс формалары.
   
2. 
   Жалпы кйлік мінездемесі жЩне байланыс формалары.
   

ОБСиЖ № 13.

1. 
   ®лкен тЇйіндердегі ЩртЇрлі кйлік тЇрлерініЈ байланысы.
   
2. 
   ЖолдардыЈ, ›оз“алысты бас›арудыЈ жЩне йткізу ерекшеліктерініЈ мінездемесі.
   

ОБСиЖ № 14.

1. 
   Кйтеру крандары.
   
2. 
   Кйтеру крандары ›олданылатын облыстар.
   
3. 
   Кран ›±рылысыныЈ даму перспективалары.
   

ОБСиЖ № 15.

1. 
   Кйлікті – жЇктік кешендер.
   
2. 
   ЖЇктік ›а›палар, порттар, м±най базалары.