Целлюлоза негізіндегі жасанды полимерлер Абдрасилова Амина
жүктеу/скачать 3.88 Mb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Назарларыңызға рахмет!
Целлюлоза негізіндегі жасанды полимерлерАбдрасилова АминаХПҚ-411Жоғары молекулалық қосылыстар немесе полимерлер деп молекулалары жүздеген немесе мыңдаған көміртегі атомдарынан, соған сәйкес молекулалық массалары мыңдаған, тіпті миллиондаған массаның атомдық бірлігіне тең болатын және өзіне тән бірқатар қасиеттері бар қосылыстарды атайды. Полимерлердің атомдары бір-бірімен химиялық байланыс арқылы қосылады. Полимерлер табиғи, синтетикалық және жасанды болып бөлінеді. Полимерлер табиғатта кеңінен таралған. Өсімдік және жануарлар ағзаларының құрамына жоғары молекулалы қосылыстар: целлюлоза, ақуыз, крахмал, нуклеин қышқылдары кіреді. Жасанды полимерлер - химиялық модификациялау арқылы табиғи полимерлер негізінде алынған жоғары молекулалық заттар Жасанды талшық ең алғаш өнеркәсіптік масштабта 1891ж. Францияда целлюлоза нитратынан өндірілді. Жасанды полимерлерге (талшықтарға) табиғи полимерлердің: ксантогенат, целлюлоза нитрат, целлюлоза ацетатының қайта өңделуі нәтижесінде түзілген полимерлер жатады: Целлюлоза ацетаты Ксантогенат Целлюлоза нитраты Пластмассалар Басқа материалдар Талшықтар Жасанды полимерлер Целлюлоза-глюкозаның ең көп таралған полимері. Нитроцеллюлоза(целлюлоза нитраты, нитроклетчатка) — химиялық қосылыстардың, целлюлозаның азот қышқылды күрделі эфирлерінің жалпы формуласы [C6H7O2(OH)3-x (ONO2)x] n топтық атауы, мұндағы х — алмастыру (этерификация) дәрежесі, ал N — полимерлеу дәрежесі. 1832 ж. - француз химигі Анри Браконно крахмал мен ағаш талшықтарын азот қышқылымен өңдеген кезде тұрақсыз жанғыш және жарылғыш материал пайда болатынын анықтады, оны ксилоидин деп атады. Нитроцеллюлоза-алғашқы жасанды полимерлердің бірі. 1838 ж. - тағы бір француз химигі Теофил-Жюль Пелуз қағаз бен картонды осылай өңдеп, оған Нитрамидин (Nitramidine) деп аталатын ұқсас материал алды. Алынған нитроцеллюлозаның төмен тұрақтылығы оны техникалық мақсатта пайдалануға мүмкіндік бермеді. Ацетилцеллюлоза (целлюлоза ацетаты) — целлюлоза мен сірке қышқылының күрделі эфирлері. Ацетилцеллюлоза-ақ аморфты масса; тығыздығы шамамен 1300 кг / м3. 190-210 °C дейін қызған кезде заттың түсі өзгереді. 230 °C температурада ол ыдырай бастайды. Целлюлоза ацетаты целлюлозаны сірке қышқылымен этерификациялау арқылы алынады: немесе сірке ангидридінің целлюлозаға әсері. Ацетилцеллюлозаны алғаш рет зертханада 1894 жылы ағылшын химигі Чарльз Фредерик Кросс алған. Ол ацетилцеллюлозаның нитроцеллюлозаға ұқсас қасиеттері бар екенін, бірақ жанғыш емес екенін байқады. Алайда, алудың қымбаттығына байланысты жаңа материал үшін қосымшаны бірден табу мүмкін болмады. 1909 жылы Артур Эйхенгрюн целлулоидқа ұқсас қасиеттері бар целлон алды. Пластмассалар-бұл полимерлер негізінде алынған, өнімді өндіруде белгілі бір форманы алуға және оны пайдалану кезінде сақтауға қабілетті материалдар целлюлоза + HNO3---->целлюлоза динитраты +H2O Пластмасса (целлулоид)-ақ түсті. Бірінші пластик-19 ғасырдың аяғында, Америкада қолданылған болатын. (C6H10O5)n+HNO3-> (C6H1005)nNO2 + H2O Талшықтар-бұл жіптер, иірілген жіптер, тоқыма материалдарын өндіруге жарамды сызықтық құрылымды полимерлер Жасанды полимерлердің қолданылуы
Нитроцеллюлоза әлемнің көптеген елдерінде көп мөлшерде өндіріледі және көптеген түрлі қосымшаларды табады:
Целлюлоза триацетаты немесе Триацетилцеллюлоза 1952 жылдан бастап Фото және кинопленкалардың субстратын өндіруде негізгі зат болып табылады. Біраз уақыт бойы сол материал магниттік таспалардың негізі ретінде пайдаланылды. Қазіргі заманғы фильмдерде целлюлоза триацетаты шөгілмейтін полиэфир субстратымен ауыстырылады. Назарларыңызға рахмет!жүктеу/скачать 3.88 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|