"электрондық ақшалар"


Пластикалық карталардың негізінде ақшасыз есеп айырысуды



бет6/18
Дата24.02.2022
өлшемі1.18 Mb.
#455738
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   18
Қазақстан Республикасындағы пластикалық карталардың нарығы

Пластикалық карталардың негізінде ақшасыз есеп айырысуды

ұйымдастыру
Қолма-қолсыз есеп айырысудың кең таралған төлем құралдарының біріне пластикалық карта жатады. Пластикалық карталар бойынша қызмет көрсету барысында туындайтын төлем міндеттемелерінің орындау кепілі болып банк-эмитнет табылады.
Пластикалық картаны беру туралы келісім шарт негізінде пластикалық карта беріледі. Келісім шартта мыналар көрсетіледі:

  • Төлем картаны беру талабы;

  • Пластикалық карталарды пайдалану арқылы төлемді жүзеге асыруталабы;

  • Қосымша картаны беруге арналған тұлғалардың тізімі;

  • Пластикалық карталарды алу және оқшаулау толық немесе жартылай түрде төлемдерді жүзеге асыруға уақытша тыйым салу;

  • Төлем картаны пайдалану пайдалану мерзімі және пластикалық картаны беру туралы келісім шарттың мерзімі;

  • Екі жақтың міндеттері құқықтары және жауапкершілігі.

Пластикалық карталарды ұстаушыға берген кезде эмитент пластикалық
картаны пайдалану ережесімен таныстыруы керек.
Пластикалық карталармен жасалған барлық төлемдер карт-шотта көрсетіледі. Карт-шот теңгеде және шетел валютасында жүргізіледі.
Есеп айырысудың бір құралы болып табылатын пластикалық карта арқылы есеп айырысудың ерекшеліктері:

  • Қолма-қол ақша айналыста болады;

  • Кез келген уақытта қолма-қол ақшаны алу мүмкіндігі;

  • Шет елге шыққанда карт-шоттағы ақша сомасын мағлұматтауды қажет етпейді;

  • Сатып алынған тауарлар, көрсетілген қызмет үшін қолма-қолсыз түрде есеп айырысу;

  • Шағын лимитін көрсете отырып қосымша картаны сенімді тұлғалары үшін ашу;

Қазақстандық эмитент банктердің пластикалық карталар санының өсу үрдісі болғанымен алайда, олар негізінен қолма- қол ақша алу үшін пайдаланылады. Пластикалық карталарды бөлшек саудада пайдалану арқылы қолма- қол жасалмайтын төлемдерді жедел дамытуға кедергі келтіретін негізгі себеп тауарға немесе қызмет көрсетуге ақы төлеуге платикалық карталарды қабылдайтын сауда және сервис кәсіпорындардың жеткіліксіз саны болып табылады. [5]
01.01.08 жылы 1763 кәсіпорын пластикалық карталар тауарға немесе қызмет көрсетуге ақы төлеуге қабылданды. Пластикалық карталарға қызмет көрсету үшін 3234 төлем терминалдары және 2051 импринтер, қолма- қол ақша алу үшін 702 банкомат, яғни 1- кестеде көрсетілген.
1-кесте
Пластикалық –карталарына жабдықтардың саны



Негізгі көрсеткіштер

2012 жыл

2013 жыл

POS-терминал

2580

3234

Импринтерлер

1789

2051

Банкоматтар

539

702

*Дерек көзі: ҚазҰУ хабаршысы.Экономика сериясы.№ 4 (44).2013 ж.

2-кесте
Платикаляқ карталардың айналысы туралы мәліметтер





Негізгі көрсеткіштер

2012 ж

2013 ж

Платикалық карталар қолданылған төлемдер саны(мың)

14096

20957

Соның ішінде







Сауда терминалында

400

579

Пайызбен жалпы санға қатынасы

2,8

2,8



Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   18




©dereksiz.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет