Дәріс №1 Тақырыбы: Жұлынның, сопақша, артқы мидың физиологиясы

Жұлынның сұр затында еттерді бүгетін, жазатын, еттің ұзаққа созылатын қатаюын (тонустық) және фазалық (кездік) жиырылуын тудыратын рефлекстер орталығы бар. Вегетативтік әрекеттерді реттейтін, қан тамырларын кеңейтіп тарылтатын, жүрек соғуын, ас қорыту бездерінің сөл бөлуін, ас қорыту жолының қимылын, несеп, жыныс жүйелері қызметін реттейтін орталықтар бүйір ашада орналасқан.

Жүйке жүйесінде өткізгіш жолдар деп оның түрлі бөлімдерін байланыстыратын және құрылысы мен қызметінің ортақтығымен сипатталатын будалар жүйкелеріне біріккен , бірінің жанына бірі тығыз орналасқан жүйке талшықтарын айтады. Олардың құрылысын түсіну үшін орталық жүйке жүйесі эволюциясының негізгі кезеңдерін, ми бөлімдерінің ретті дамуын қарастыру қажет.

Жүйке жүйесінде өткізгіш жолдар деп оның түрлі бөлімдерін байланыстыратын және құрылысы мен қызметінің ортақтығымен сипатталатын будалар жүйкелеріне біріккен , бірінің жанына бірі тығыз орналасқан жүйке талшықтарын айтады. Олардың құрылысын түсіну үшін орталық жүйке жүйесі эволюциясының негізгі кезеңдерін, ми бөлімдерінің ретті дамуын қарастыру қажет.

Жұлынның негізі өткізгіш жолдары

• Мидың әсерін шеткі ағзаларға және әрі қарай олардың қабылдағыштарынан қозуды миға жұлын ақ затындағы жоғарғы, төмен кететін жолдары арқылы жеткізеді.

Жоғары кететін(сезгіш) жолдар

Жұлын орталықтары

• ІІІ-ІҮ мойын сегменттері – диафрагма жүйкесі орталығы;
• Ү-ҮІІІ мойын сегменттері – қол бұлшық еттері орталығы;
• Кеуде сегменттерінде – кеуде, іш, арқа бұлшық еттерінің орталығы;
• Бел бөлімі сегменттерінде –аяқ бұлшық еттері орталығы.