Дәріс №1 Тақырыбы


Дистрибутивті кеңейту (развертывание) тәсілі



бет8/8
Дата10.05.2023
өлшемі35.97 Kb.
#473469
1   2   3   4   5   6   7   8
№2 Дәріс ЛЗӘ

Дистрибутивті кеңейту (развертывание) тәсілі
Бұл тәсіл сөздің мағынасын анықтау мақсатында конструкция ішіндегі элементтер санын ұлғайту үшін қолданылады.
Салыстырыңыз: сұр пальто, сұр күн, сұр адам т.с.с.
Дистрибутивтік жинау тәсілі (свертывание)
Қажетті минимумдағы актанттарды немесе өзекті сөйлемдердегі валенттілік түрін анықтау үшін қолданылатын әдіс.
Мысалы, Досым кеше маған Алматыға ұшақпен келді:
Досым келді.
Досым маған келді.
Досым кеше келді.
Досым Алматыға келді.
Досым ұшақпен келді.
Досым Алматыға ұшақпен келді.
Негізгі өзекті сөйлем: досым маған келді.
Кестелік тәсіл (лат. мatrix – негіз, қайнар көз) – зерттеліп отырған құбылыстардың арасындағы қатынас түрін анықтау мақсатында кесте жасау әдісі.
Дистрибутивті талдау тіл элементтерін олардың сөздегі, сөйлемдігі қоршауын өзгерте отырып бақылау. Бұл лингвистикалық зерттеулердің объективті және дәлді болуына ықпал етеді. Бұл әдісті зерттеуге тура бағытталған эксперимент деп те айтуға болады.
Аталмыш әдістің тіл білімінде алатын орны ерекше. Бұл әдіс бойынша мағынаның парадигматикалық және синтагматикалық қатынастарын есепке ала отырып, басты назар сөздің мағынасына аударылады. Дегенмен, бұл әдіс те зерттеудің барлық мәселелерін толық шеше алмайды. Аталмыш әдістің төмендегідей кемшіліктерін айта кеткен жөн:
1) Дистрибутивті әдіс бүкіл сөйлемнің семантикалық ерекшелігін толық аша алмайды;
2) Сөйлемдегі, айтылымдағы екі ұштылық, астарлылықтың да ерекшеліктері толық ашылмайды.
Бекіту сұрақтары:
1. Синхрониядағы идиографиялық әдістер
2. Тікелей құрастырушылар бойынша талдау
3. Дистрибутивті әдіс
4. Трансформациялық әдіс
5. Синхрониядағы номографиялық әдістер
6. Салғастырмалы контрастивті әдіс
7. Құрылымдық типология әдісі

Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5   6   7   8




©dereksiz.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет