Ата-анасын жоғалтқан балалармен жүргізілетін психологиялық көмек
Бала бес жасқа келмесе «ілім» деген сөздің мағынасын түсінбейді. Бұл-саналы меңгере алмайтын және кері айналмайтын процесс.Оның психологиялық жағдайы үлкендердің көңіл-күйіне байланысты.Ал бес жас пен тоғыз жас аралығындағы балалар «өлімнен адам кері қайтпайтынын түсініп,бірақ өзі мәңгі өлмейтідей»иллюзияда болады.
Балаға әкесінің қайтыс болуы туралы айту өте ауыр.Егер бала үлкенірек болса,жаназасына қатыстыру керек.Бастысы,баланы жалғыз қалдырмау,«өзімді жақсы сезінемін» десе де,мектепке көпке дейін жібермеу керек.Баланы ата-анасымен эмоцияналды сезімінде қайта қоштастырып,жаңа жоспарлар құруды негізге алу керек.Балалар нақтылықты жақсы көреді:өз көзімен салт-жораларды көріп бақылап,өлім туралы хабардар болғаны дұрыс.Бұл тәжірибе балаға қаншалықты ауыр болғанымен,әке-шешесімен қоштасып,қайғыру процесінің тез өтуіне көмектеседі.
Қайғырудағы үлкендерге берілетін психологиялық көмек
Ол бірнеше бағыттарды қамтиды:
1.Қайғырудың психологиялық заңдылығы бар екенін ақпарат беру, ол ұзақ өтетін проссес екеніне тоқталу.
2.Қайғыру процесіне психологиялық қолдау көрсету және сүйемелдеу.
« Отбасы мүшесінің өлім фактісін мойындату және оны саналы меңгерту.
« Қайғыруєа байланысты күшті сезімдермен жұмыс,реакцияға түсу деңгейін төмендету,психологиялық қолдау көрсету.
« Отбасы өмірінде рөлдерде (бір мүшесінен айрылуынан) қайта бөлуді (рөл қызметтерді) ұйымдастыру.
« Қайтыс болған жақынымен эмоционалды қатынасты тоқтатуды меңгерту (оған деген күшті сезімді қайта төмендету).
3.Отбасы өмірінің алдағы өмірін жоспарлау, мүшелерін қолдау мен көмек беру. Психолог міндеті:қасында болу және тыңдау;құрметпен болып жатқан оқиғаны қабылдау;отбасы үшін көмегі тиетін адам болып көріну.Дағдарыстан шығу үшін отбасы жүйесі қайғыру процесіне бірге,барлығы қатысқаны дұрыс.Отбасы салты-жоралары қайтыс болған адамға деген жеке сезімін көрсетуге мүмкіндік беруге мүмкіндік береді.
4.Психолог-кеңесші типтік немесе қалыпты симптомдар мен паталогиялық реакцияларын білуі шарт. Алғашында психологиялық кеңес берумен,кейіннен оған медициналық дәрілердіңде керектігін айтып өтуі қажет.
Достарыңызбен бөлісу: |
