Дәріс тезистері № апта Дәріс тақырыбы және тезистер Сағат көлемі №1 дәріс Қарастырылатын сұрақтар



бет5/39
Дата09.03.2024
өлшемі208.12 Kb.
#494798
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   39
Білім беру психологиясы ДӘРІС МАЗМҰНЫ

Детерминация принципі зерттеу пәнінің оның өмірінің алдыңғы немесе кейінгі оқиғаларымен және қатынастарымен байланысын орнатуға, қоршаған ортаның белгілі бір әсеріне байланысты оның одан әрі мінез-құлқын болжауға мүмкіндік береді. Детерминацияның екі түрі бар:
1. Каузальды детерминация психикалық құбылыстар арасындағы қарым-қатынасты орнатады, мұнда өткен тәжірибенің оқиғасы/қатынасы сөзсіз адамның белгілі бір психикалық сапасының қалыптасуына әкеледі. Мысалы, жасөспірімнің девиантты мінез-құлқы осы баланың отбасылық тәрбиесінің қолайсыз факторларының болуын болжауға және оларды оңтайландыру бағдарламасын жасауға мүмкіндік береді. Себеп-салдарлық детерминацияға негізделген интерпретацияның кемшіліктері стереотиптердің әсері, сондай-ақ субъектінің өткен тәжірибесіне қатаң ену, кез-келген қиындықты жеңуде субъектінің бірегей мүмкіндіктерін қарастырудың мүмкіндігі болып табылады.
2. Мақсатты детерминация субъектінің мақсаттары мен құндылықтары оның қызметін басқаратын және анықтайтын психикалық құбылыстар арасындағы қатынастарды орнатады. Бұл жағдайда девиантты жасөспірімге психологиялық көмек оның өмірлік мақсаттары мен құндылықтарын анықтау, сондай-ақ осы мақсаттарға жетудің тәуелсіз дағдыларын қалыптастыру негізінде құрылады.
Жүйелілік принципі. Зерттеу пәні тәуелсіз жұмыс істеу мақсаты бар жүйенің құрамдас бөлігі ретінде қарастырылады. Білім берудегі психологиядағы кез келген жүйенің мақсаты - бұл оған қатысушыларды әртүрлі деңгейде жүзеге асырылатын тұрғыда дамыту болып саналады:

  • жеке-даралық деңгейде, ол генотиптік, когнитивті, эмоционалды-ерікті, қажеттілік-мотивациялық, тұлғалық ерекшеліктерді және т. б. қамтиды;

  • әлеуметтік деңгейде, ол қатысушылардың коммуникативті дағдылары, әлеуметтік рөлдерді орындау, әлеуметтік қауымдастықтың өмір сүру принциптері және т. б. қамтиды;

  • рухани деңгейде, ол адамның өмір сүруінің құндылық-мағыналық негіздерін қамтиды, адамның субъективтілігі - бұл мінез-құлықтың жеке және әлеуметтік детерминанттары арасындағы тепе-теңдік болып табылады.

Жүйе деңгейлерінің құрамы анықталғаннан кейін олардың арасындағы қатынастар талданады, олардың жұмыс істеу заңдылықтары анықталады, жүйенің генезисі және зерттелетін пәннің жүйелік қасиеттері зерттеледі.



  1. Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   39




©dereksiz.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет