Дәріс тезистері 1 тақырып Биологияны оқыту әдістемесі ғылым және пән
жүктеу/скачать 394 Kb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- 8 тақырып Оқушылардың білімін іскерлігімен дағдысын бекіту және тексеру Мақсаттар
- Әдебиеттер тізімі: 1, 322-335 бет
| Әдебиеттер тізімі, 136-170 бет
Пысықтау сұрақтары: 1 .«Окыту әдістері» деген ұғымға сипаттама бер Оқыту әдістерінің қандай өзіндік белгілері бар? Түсіндірмелі көрнекілік әдістің неге лайық ақпаратты хабарлау әдісі деп атаймыз? 4.Түсіндірмелі - көрнекілік әдістің педагогикалық мәні неде? 5. Нұсқаушы - еске түсіруші (кайта жаңғыртушы) әдісті қандай жағдайларда пайдалану қажет. 8 тақырып Оқушылардың білімін іскерлігімен дағдысын бекіту және тексеру Мақсаттар: - биологияның құрама сабағының структурасын, оның негізгі кезеңдерін үйрету - құрама сабағының жоспар- конспектін құрастыруға үйрету Жоспар: Биологияны оқытудағы білімді бағалаудың маңызы Білімді бақылаудың түрлері мен әдістері Тест және тестік білім тексеру 4 Оқушылар білімін бағалау мүмкіндіктері 1 Бақылауды жоспарлы турде жүргізу мұғалімге оқушылардың белгілі бір уакыт көлеміндегі игерген білімдерін жүйеге келтіруге, оқудағы жетістіктерді, жекелеген оқушылардың және толық сыныптың олқылықтары мен кемшіліктерін анықтауға мүмкіндік береді. Білімді бақылау мүғалімнің өзін-өзі тексеру құралы болып табылады, олай болса, оның жұмысының сапасын арттыру құралы да болып табылады. Оқушылардың жетістіктері жөніндегі ақпарат ата-аналар үшін де маңызды, сол арқылы олар өз балаларының үлгерімін бақылауға қатысып, оларға оқудағы қиындықтарды жеңуге көмектеседі. Білім беру үрдісіндегі оқушылар жетістігінің сапасын бақылау биологияны оқытудың дәрменділігін көтерудегі маңызды құралдардың бірі болып саналады. Оқушылардың білімі және біліктілігінің жағдайы жөніндегі жүйелі ақпарат мұғалімге шұғыл түрде оқытудың тиімді әдіс тәсілдері мен құралдарын қолдануға және оқу үрдісін дұрыс басқаруға, оның логикасын бағамдауға, білім игеру нәтижесін болжауға мүмкіндік береді. Бақылау формалары. Кез келген биология сабағының маңызды қыры -білім тексеру мен есепке алу. Сондықтан тексерісті ол әрбір оқушының таным әрекетін белсендіретіндей және игерілген оқу материалын қолдана алатындай тұрғыда ұйымдастыру керек. Ауызша тексерісте қойылатын сұрақтар баланың шамасы жететіндей және түсінікті болып, сонымен қатар тек бір сөзбен ғана жауап беретін емес, түсінікті баяндайтындай болуы керек. Жаппай ауызша тексерістің (немесе жылдам сұрау) жеке сұраудан айырмашылығы, бірінен кейін-бірі қойылатын бірнеше сұрақтарға жауап беруде. Тексерудің осындай формасы балаларды белсендіреді, мұғалім орнынан төмен және орта үлгерімдегі балаларды түрғызып сұрай алады. Тығыздалған сұрау дәстүрлі ауызша сұраудан айырмашылығы қарқындылығы мен шапшаңдығында. Балаларға қойылған сұрақтар оларды қайталап сұрамайтындай түсінікті болуы тиіс. Кейбір оқушылар тақта алдында суреттер, таблицалар, нобайларды пайдаланып кезекпен жауап берсе, келесілері орындарынан жауап беріп, бірін-бірі толықтырып, қателерін түзетіп жатса, басқалары жазбаша жұмыс жасайды. Жазбаша жұмыс биологиядан білім тексерудің бір формасы. Осы жұмыстың нәтижесі де оқушының оқу материалын каншалықты меңгергенін, білім көлемін және таным әрекеті мен оқыту пәрменділігін анықтауға мүмкіндік береді. 2 Білім тексерудің төрт түрін бөліп атауға болады: алдын ала, ағымдық, мерзімдік, қортынды. Бұларды оқу үрдісіндегі орны мен қызметіне қарай бөледі. Ағымдық бақылау сабақтар мен танымжорықтар сияқты күнделікті жұмыстарда және оқытудың басқа да формаларында жүргізіледі. Осы кезде ұстаз үнемі әрбір оқушының және барлық сыныптың білімін, біліктілігін сонымен қоса құндылық қатынастарының дамуын бақылап отыруға мүмкіндік алады. Ағымдық бақылаудың формасы мен ондағы қолданылатын әдістер алуан түрлі. Қолданылатын әдістер дидактикалық максаттарға байланысты. Мерзімдік бақылау әдетте тақырыпты оқып біткен соң немесе оқу тоқсаны мен семестр соңында жүргізіледі. Тексерудің бұл түрін әсіресе тақырып (тарау) немесе курс соңында, яғни оқу материалының логикалық біткен бөлімінен кейін жүргізген орынды. Осындай тексерістің басты мақсаты -барлық тақырыптың оқу мазмұныеың меңгерілу сипатын анықтау үшін: негізгі ұғымдардың, заңдардың, үрдістердің, байланыс-себетіліктеріи анықтау. Сұрақтар оқушыларды толық жауап беруге, салыстыруға, дәлелдеуге, өздірінің пікірлерін айтуға бағыттауы тиіс. Қорытынды бақылау өз қызметі бойынша мерзімдік тексеріске өте ұқсас, өйткені оқылатын оқу курсы немесе жартыжылдық, жылдық нәтижені білу үшін жүргізіледі. Кейбір мектептерде, кейбір жекелеген жоғарғы сыныптарда қорытынды тексеріс емтихан болып табылады. Қорытынды тексеріс жалпы үлгерім бағасына әсер ететіндіктен оқушыларды да, ұстазды да қобалжытады. Оқушының білімі мен біліктілігін тексерудің соңғы кезеңі - бағалау. Білімді бағалау тек қана оқу мазмұнын бақылауда ғана емес, жаңа материалды баяндағанда да болады. Ұстаз жаңа материалды баяндау кезінде сұрақтар қойып, бақыланған құбылысты түсіндіруді, олардың себеп салдарларын ашуды сұрайды. Оқушылар әртүрлі тірі нысандардың қасиеттерін салыстырып, кейбір деректерді түсіндіруде қатысады. Осы кезде мұғалім окушының бұрын игерілген білім мен біліктерін қалай пайдаланғандарын, жауаптарын қандай формада баяндағандарын тексереді. Осындай жұмысты мұғалім міндетті түрде бағалауы тиіс. 3 Тест - ағылшын сөзі, аударғанда «үлгі», «сынақ», «зерттеу» деген үғымдарды қамтиды. Бұл термин физиологияда және медицинада, психологияда және педагогикада әртүрлі тұрғыда қолданылады. Физиология мен медицинада ағзадағы жүріп жатқан әртүрлі үрдістерді оқып зерттеу мақсатында оған әсер ету тест дсп айтылады. Психология мен педагогикада , орындау нәтижелеріне қарай ББД -ны бақылайтын және зерттелуші адамның тұлғалық сипатын байқайтын әдетті тапсырмаларды атайды. Педагогикалық тестер - окушылардың оқу үлгерімін тексереді. Тестік тапсырмалар екі түрге бөлінеді: ашық және жабық. Ашық тестік тапсырмаларда оқушы өзі қысқа жауаптарды берілген қағазға толтырады, ал жабық тсст кезінде ол бірнеше жауап варианттары ішінен таңдап алады, бұл жауаптардың тек біреуі ғана дұрыс болады. Кейде әртүрлі бөліктерден бір тұтасты құрастыру үшін жауаптар тобы беріледі де оның ішінен бірнеше дұрыс жауаптар таңдап алу керек болады. Бірақ бұндай тапсырмалы тестер өте сирек кездеседі, себебі статистикалық өңдеуге қиын соғады. Білімді бағалаудың біз қарастырып өткен түрлері қазіргі кездегі кең таралған түрлері. Оқушылар білімін балл қою арқылы (1-5) бағалау түрі - бұл эксперттік бағалау. Бұл жерде эксперт ұстаз, әдістемеші, инспектор, жоғарғы оку орны оқытушысы т.б. бола алады. Балдық білім бағалаудың артықшылығы, ол арқылы кез келген жұмысты бағалауға болады - тәрбиелік сипаттағы және шығармашылық тұрғыдағы, сонымен бірге олардың жекелеген бір параметрлерін ғана емес, тұтас алғанда, жалпылай. Жазбаша не ауызша жауапты бағалай отырып ұстаз оқушының материалды меңгеру деңгейін, жауап беру логикасын, дәлелдеу және жоққа шығару жолдарын дұрыс құру қабілеттерін, болжам құрып оны тексеру жолдарын ойластыру біліктіліктерін ескереді. Оның үстіне білімді бағалаудың үйреншікті әдісінде, мысалы ауызша жауапта, әркез кері байланыс болады. Мұғалім тек оқушы ойын басынан аяғына дейін бақылап кана қоймай, оған кез келген кезде көмек бере алады. Ол баланың қандай білімнің жаңа элементін меңгергенін, қандайын қосымша түсініктемелерден соң меңгергенін, ал қандай материал оған қиын болып тұрғанын, қысқасы оқушының жақын болашақтағы даму аймағын анықтау мүмкіндігіне ие. Ал тсст бойынша олардың бірі де істелмейді. Балл бойынша білімді бағалаудың кемшілігі оның субъективтілігінде, яғни , ол үнемі қандай да эксперттің аз әрі дегенде бірнеше тәуелсіз эксперттердің пікірлері болып табылады. Олай болса, әртүрлі эксперттер бір жұмыстың өзін әртүрлі бағалайды. Тестер білім, білік, дағдының тек жекелеген элементтерін ғана ескереді, бірақ соның өзі осы элементтердің объективті өлшемі болып табылып, соның негізінде оқушылардың жалпы білімі жөнінде белгілі бір пікір қалыптастыруға болады. Тестік әдіспен білім бағалау тексерілушінің және тексерушінің де көп уақытын алмайды, аз уақыттың ішінде үлкен көлемді материалды тексеруге мүмкіндік береді. Әдебиеттер тізімі: 1, 322-335 бет жүктеу/скачать 394 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|