Саяси технологиялар типологиясы

92
- шешім қабылдау,
- қызығушылықтардың сəйкес келуі,
- келісім - шарт жүргізу,
- қоғаммен байланыс жəне т.б.
Ақыр аяғында олар осы процестерді бақылау мен басқаруға бағытталған.
Саяси технологиялардың құралдық əртүрлілігі нақты іс-əрекетті
рационализациялауға бағытталған техниканы ұқсату, ал шын мəнісінде мүлдем
басқа мақсаттарды көздейді жəне оны жасырады.
Заттық технологиялар (мақсатқа жетудің сол немесе басқа тəсілдері
қолданылатын аумақтарының көзқарасы бойынша):
- электоралды;
- жақтау техникалары;
- компьютерлік жəне ақпараттық технологиялар;
- дипломатиялық немесе əскери салада қолданылатын келісім-шарттық
əдіс-тəсілдер мен процедуралар.
Нормативті жəне девиантты технологиялар.
Іс-əрекет регламентациясының сипаты мен деңгейі тұрғысынан
нормативті жəне девиантты технологияларды бөліп көрсетуге болады.
Нормативті технологиялар - ол қоғамдағы (ұйымдағы) заңдармен,
нормалармен, салт-дəстүрлермен қатаң негізделген іс-əрекет əдістері.
Девиантты технологиялар нормативті технологияларға қарама-қарсы,
олар талаптар мен стандарттардан ауытқыған іс- əрекет тəсілі болып табылады.
Оларға заңға немесе қоғамдық моральдің нормасына қайшы «сұр» жəне «қара»
технологиялар жатады.
Технологияның 
қарастырылған 
түрлеріне 
биліктік-саяси 
жəне
мемлекеттік-əкімшіліктік мақсаттарға қол жеткізудің айқын жəне көлеңкелі
əдістерін жатқызады.
Бұл типтердің біріншісі, мысалы биліктің қауымдастықпен, халықпен
диалогынан көруге болады, мұнда биліктің ел алдындағы сипаты байқалады,
шын мəнінде ол мемлекетті басқарудың қалыптасқан жүйесінің жəне саяси
тəртіптің өзіндік көрсеткіші ролін атқарады. Дегенмен мұндай басқару мен
биліктің техникалары, тəсілдері көбінесе демонстрациялық, «көрмелік» сипатқа
ие, олар қоғамдық пікірмен қарым-қатынасқа жəне онда белсенді, тиімді
биліктің бейнесін жасауға бағдарланады. Осыған қоса оларда мемлекеттік
шешімдерді дайындаудың шынайы процесімен тəжірибелік байланысы əлсіз,
кейде мүлдем болмауы мүмкін.
Басқару мен биліктің көлеңкелі технологиялары тəжірибелік көзқарас
тұрғысынан мемлекеттік ресурстарды бөлу жəне билікті қолдану процестері
маңызды, анықтаушы бола тұра, іс-əрекеттің стандартталған жəне
алгоритмденген əдіс-тəсілдеріне қарағанда технологияның уникалды (аяқ асты,
жағдайлық) өте əлсіз деңгейімен ерекшеленеді.

93

жүктеу/скачать 0.62 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: