Диктантар жинағы 5-9 сынып Қазақ тілі мұғалімі : Бейсембаева Г.Қ



бет16/19
Дата17.04.2024
өлшемі63.45 Kb.
#498963
1   ...   11   12   13   14   15   16   17   18   19
Қазақ тілінен диктанттар жинағы

Колониядан қашқан бала
Таң алдында Жаманқаладан шыққан қызыл автобус күн сәскеден ауғанда Ақжардың тұсына таяп келе жатты. Күпәйкелі бала орнынан тұрып, жүргізушіге қарай жүрді. Алыстан көгілдір теңіздей бұлдырап көрінген көкжиекті қуып, ұзыннан-ұзақ созылған тақтайдай тегіс асфальт жолдың бір қалыпты ырғағына бойлары үйреніп, қалғып-шұлғи бастаған жолаушылардың біразына бұл түс елсіз құла түздей сезіліп еді.
Олар мына күпәйкелі баланың айдаладан түсіп қалмақ болғанына іштей таңырқаған. Бірақ жүргізуші кішкентай жолаушының ниетін іштей түсінгендей, ләм-мим үн қатпастан автобусты тоқтатты да, оны жол жиегіне түсіріп кетті.
Қоңыр күздің ауылы әлі алыс екендігіне қарамастан, әлгі бала қалың киініп алыпты. Басында ескілеу әрі арзанқол малақай, үстінде көнетоз күпәйке, ал аяғында әкесінікіндей қолпылдаған керзі етік. Қалай десеңіз де тап қазір бұлай киініп жүретін баланы жайшылықта көшеден кездестіре қоймайсыз. Мынау сірә кішкентайынан шаруаға бейім пысық, не болмаса еш нәрсенің парқын білмейтін бозымбай болар. Бірақ, автобустағы жолаушылар көп ұзамай-ақ оны ұмытып, жайлы орындарында шалқая отырған күйі қайтадан қалғып-мүлгуге кірісті. (147 сөз)
(Н.Оразов)

Тору
Күн бұл кезде едәуір көтеріліп қалып еді. Тарғыл тастардың арасынан балапандарын іздеген кекілік қақылықтады. Сонда барып қашқынның әбден қарны ашқаны есіне түсті. Қайнар көздің бас жағындағы жалбызды аршып-аршып, әрірек өтіп, пісігі өтіп кеткен, бір шоқ бүлдірген тауып алды. Бірақ ол ауқат болмады. Енді тас-тастың қуысыңда қақылықтап жүгіріп жүрген кекілік көңілін алаңдатты. Баяғы Ақсу-Жабағылының қына қал басқан тастарынан қыл-тұзақ қойып, кекілікті талай ұстаған тау қыран қазір мына жабайы тауықты қалай қармарын білмей, айла ойлады.
Тастан - тасқа жер бауырлап, өрмелеп шығып, бір қияқтың тасасына тырп етпестен сұлқ түсіп жатып қалды. Бұл түлкінің амалы еді. Кекілікті түлкі сұм осылай ұстайтынын аңшы біледі.
Кекілік қияқ тастың ұшына дейін жорғалап келіп, жоғарыдан төмен баспалап қарап, балапандарын іздеген. Төменде не тасқа ұқсамас, не адамға, не аңға ұқсамас бірдеңені көріп, кекілік қақылықтағанын қоя қойған. Тағы шіркін табиғи сезім күшімен бұл жатқанның қауіпті екенін өзінше шамалаған. (139 сөз)(Ш.Мұртаза)



Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   11   12   13   14   15   16   17   18   19




©dereksiz.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет