Диплом жұмысының өзектілігі. Тіл адамзат қоғамында қатынас құралы, сөйлесім пікір алысудың құралы ретінде қызмет атқаратын құбылыс, біріншіден, тілсіз ешбір қоғам өмір сүре алмайды. «Тілсіз ұлт құрымақ»
- Бұл бет үшін навигация:
- Бұл көрнекілік құралдың мақсаты
- Сөз тіркесінің түрлері
- 2. Үлестірмелік кеспе қағаздары
| Күрделі
|
Тұрақты |
Сөздердің |
Атаулы | ||
|
Атаулық | |||||
|
тіркесі |
сөздер |
тіркес |
салалас |
сөилем |
тіркестер |
|
|
|
|
қатары |
|
|
|
Боз |
Бозторғай |
Жүрек |
Сүлу да |
Жаз. Түн. |
Опера және |
|
кілем |
жолдас- |
жүтқан, |
сымбатты. |
Аспанда |
балет |
|
үйге |
жора |
көзді ашып |
қыз бен |
жүлдыздар |
театры, |
|
келді |
|
жұмғанша |
жіпт |
жымыңдаиды |
қант |
|
|
|
|
|
|
қызылшасы |
Бұл көрнекілік құралдың мақсаты - мысалдар арқылы сөз тіркесін өзіне ұқсас тілдік тұлғалармен салыстыра отырып түсіндіру, олардың айырмашыльщтарын анықтау, айқындау. Көру сезімі арқылы окушының есінде сақтап қалуына жәрдемдесу.
ә) Ал екінші кестенің мақсаты - сөз тіркесін топтастырудың түрлерін айқындау, кесте арқылы сабақты бекіту, толықтыру.
Сөз тіркесінің түрлері
|
Есімді сөз тіркесі |
Етістікті сөз тіркесі |
|
Биік ағаш, әдемі қала, отыз бала, ауылдың баласы |
Асығып сөйледі, үйге келді, баламен әңгімелесті, сабақтан соң қалды |
Нәтижесі:
көру сезімі арқылы сөз тіркестерін естерінде қалдырды;
морфологиядан алған іскерлік дағдыларын пайдаланды;б) Схема арқылы сөз бен сөздің байланысуын, яғни сөздердің тіркесімділік қасиетін меңгерді.
Б ұл схеманың мақсаты - кез-келген толық мағыналы екі сөздің сөз тіркесі бола бермейтіндігін, сөз тіркесі болу үшін, жоғарыдағы қасиетіне қосымша мағыналық байлыныстың болуы шарт екендігін үғындыру.
А сыл
Биік
қол жетпек ^^- арман көп
алдағы
түншен
2. Үлестірмелік кеспе қағаздары оқушыларды өз беттерінше жұмыс жасауға дағдыландырады. Оның оқу белсенділігін, пәнге деген қызығушылығы арттырады. Үлестірмелі кеспе қағазбен жұмыс оқушының сөз тіркесін жете түсуіне, оның білімін тексеруге кететін уақытты үнемдеуге және олардың білімін тексеріп, жөндеуге (коррекқия) мүмкіндік береді. Үлестірмелі кеспе қағаздардағы тапсырма окушының шығармашылық мәнде, өз бетімен ойланып жұмыс істеуге дағдыландырады және саралап оқыту принципін жүзеге асырады. Атап айтқанда, диалогтық, монологтық сөйлеуді меңгерту, ауызша түсіндіру, ауызша мазмұндау, мәнерлеп оқу, дайын материалдарды талдау, шығарма жаздыру, мәтіндегі негізгі ойды ажырату, бөлім-бөлімге бөлу, ат қою сияқты тапсырма жұмыстары арқылы сөз тіркесін, оның алуан түрлі қыр-сырын ашуда мына тапсырма түрлерін пайдалану тиімді болды.
1-тапсырма. Мәтінді түсіндіріп оқыңдар. Мәтінде не туралы айтылган, жазушы табиғатты қалай суреттеген. Табиғатты суреттеуде қандай сөз тіркестерін пайдаланган, сөз тіркестерін ауызша айтып беріңдер.
Жазықсыз сары биік, көкшіл қоныс, ақ көделі әдемі өлке мүнарлады... үзілмей, қатаймай, бір қалыптап желпи соққан салқын қоңыр жел қандай рахат! Осы жолман құлпыра толқып, су бетіндегі жыбыр қағып, шалқып жатқан ал күрең көде мен селеу далалары... Дала емес - теңіздері қандай! Сол даладан көз алмай, үнсіз телміріп, ұзақ-ұзақ қарайды. (М.Әуезов). Мақсаты - мәтінен сөз тіркесін таба білу.
жүктеу/скачать 492.5 Kb.
Достарыңызбен бөлісу:
