Дипломдық ЖҰмыс " Үлгерімі төмен кіші мектеп жасындағы балалардың ерікті мінез құлығын зерттеу"

Психикалық дені сау адамның мінезіне шағылысатын мінез акцентуациясы психикалық реніштердің тән келетін түрлері мен шектелетіндіктен, олардың типологиясы,психиатриядағы осындай реніштердің бөлшекті жоспарланған жіктелуіне шағылысатын мінез акцентуациясының көбі кіші мектеп жасында қалыптасатындықтан және осы кежде оның жиі көрінетіндіктен, кіші мектеп жасының мысалында акцентуация классификациясында қарастырылды.

Осыдан келіп, мынадай 3 жағдайды ескеруге болады:

• 
  Үлгерімі төмен кіші мектеп жасындағы балалардың шағы өзі мен психопатиялық сыншыл көзбен қарайтын кезең, яғни сол кездің ерекшеліктері көбіне күшейеді;
  
• 
  Екінші психопатияның әр түрінің алғашқы қалыптасу кезеңі болып саналады.
  
• 
  Шизоидті қасиеттерді баланың алғашқы кезеңдерінен байқауға болады.
  

Балалықтан жыныстық мөлшері дамыған кезде гипертимді түрі циклоидті түріне, педантты түрі дистимді түріне, мазасыздану түрі эмотивті түріне тұрақсыздық ерекшеліктері гипертимділікке ауысады. Барлық өзгерулер биологиялық факторларға байланысты,ия болмаса әлеуметтік әсерден болуы мүмкін. Айнала қоршаған ортаға үйрену барлық кіші мектеп жасындағы балаларда өтеді. Отбасы мен байланысы да сондай шиеленушілік, дауласу немесе патологиялық тәуелділікте болады.

Мұндай үш жағдай - жалпы, мінездің біршама тұрақтылығы мен әлеуметтік дезадаптация – акцентуацияны айыруға мүмкіндік береді. Бірақ, бір немесе екі жағдайға сәйкес келетін мінездің мұндай ауытқушылығын бағалауға болады.

Мінезді дұрыс түсінуде адам үшін маңызды болған қоғамдық құндылықтар мен жеке талғамдар арақатынасы шешуші мәнге ие. Әр қоғамның өзіне сай маңызды да мәнді міндеттер болады. Міне осы міндеттерді іске асыру барысында мінез қандый да адам қасиетінің (төзімділік өжеттілік т.б.) көрінісі болып қана қоймастан, қоғамдық мәні бар іс- әрекетке болған бағыт- бағдар сипатын андатады. Осыдан мінездің тыңғыліқтарына, біркелкілігі дамуының өмірлік бағыт-бағдары негізінде нақты бір қалыпқа келеді. Мінез қалыптасудағы басты шарт-өмірлік мақсат, мұраттың нақтылығы.

Қорыта келгенде, мінезді танып білуде – характереология өзінің дамуында ұзақ тарихы бар. Характереологияның ғасыр бойы басты проблемасы мінездің типтерін қою және оның пайда болуына қарай адамның әр түрлі жағдайында, тәртібін болжау үшін анықтау. Сондықтан, мінез жеке тұлғаның өмірлік қалыптасуы болып табылады, оның бар классификациясының көпшілігі жекеліктің дамитын жанама факторларының бастысынан тарайды.

Дегенмен, мінезді көрсететін ең маңыздысы адамның көзі болып табылады. Ертеде – ақ, “көз-жан айнасы” деген. Аристотель көрсеткендей, үлкен, ең жарқын, бірақ айқын көздер ақылсыздықты білдіреді. Л.Н.Толстой мысалы, адам көздері нұрлы, жарқын көзқарас, жабырқаңқы, салқын, өлімсірегенін айырған.