3.5 Тоқ құралдарындағы ұшқынның пайда болу қауіпін бағалау.
Мұнай базаларының техникалық алға жылжуы сұйық қоймалардың көлемінің, құбырлардың диаметірінің, айдау жылдамдығын және технологиялық процестердің қосымша операциялардың үлкею жолымен келеді. Еңбек өндірісін жоғарлату мақсатында және қауіпті қол жұмысын болдырмау мақсатында технологиялық процестерді механизациялау және автоматизациялау қаралған. Ол ҚНжәнеЕ 2.11.03-93 «Мұнай және мұнай өнімдерінің қоймалары. Өртке қарсы нормалар" тарауында қаралған. Мысалы: Электрондық ысырмаларды қашықтықтан басқарумен ашып жабады.
Мұнай базаларында технологиялық процестерді механизациялау және автоматтандыру сұйық қойма паркінде тоқ құрылымдарының көп болуына байланысты. Егер берілген өрт қауіпсіздік шаралары толық іске аспаса, ол жанғыш ортаның көбеюіне және өрт көзінің пайда болуына себеп болады.
1992 жылы мамыр айында сұйық қойманың мұнай айдау паркінде екі жарылыс болған жараылыс алдында кезекші бригада тоқтың ысырмаларын диспечерлік орыннан өлшеу құрылымы арқылы басқарған. Жарылыс нәтижесінде КИПиА будкасы бұзылған, құдықтың жабдығы және 0,5 ккм радиусында орналасқан ғимараттардың терезелері сынған. Жарылыстан кейін мұнай өртенген. Сұйық қоймадағы алты механикалық және гидравликалық клапандар еріп кеткен, бірақ от сұйық қоймалардың ішіне кірмеген. Өрт өз уақытында сөндірілген
Өрттің салдары мұнай айдау кезіндегі көлемінің көбеюі және мұнай базасының технологиялық сызбасындағы өзгерістерге байланысты. Демалу аппаратынан жанармай буынаң үлкен көлемде шығу себебінен өрт шыққын. Осындай жағдай болдырмау мақсатында кезекші будкілерді және оператор бөлмелерін жарылыс болу қауіпі бар аумақтан алыс алып кету мақсатында жасалу керек.
4-Бөлім. Сұйыққоймаларды найзағайдан және статикалық электр қуатынан қорғаудың тексеру есебі
ЖТС сұйыққоймада сақтау үрдісі өрт басталуына тек екі қажетті жағдайды ғана жасайды: жанғыш зат (ЖТС буы), тотықтырғыш (ауадағы оттегі).
Ал статистикалық деректерге сәйкес, стационарлы төбелі сұйыққойманың ішкі кеңістігі үшін тұтанудың негізгі көздері электр энергиясының жылу арқылы көрінуі, найзағайдың тура түсуі, сынаманы қолдан іріктеу кезіндегі механикалық соққылар және статикалық электр тоғы разрядтары болып табылады, себебі мұнай өнімдерінің көпшілігі диэлектриктер.
Статикалық электр тоғы зарядтарының пайда болуы мен жинақталуын болдырмау үшін, сонымен қатар электрохимиялық коррозияның әсерін төмендету үшін сұйыққойманы катодты қорғауды орындау ұсынылады.
Электрохимиялық коррозия пайда болған гальваникалық бу әсері нәтижесінде металдардың электролиттерде еру үрдісі болып саналады.Үрдіс мазмұны галваникалық элемент жұмысымен ұқсас келеді.Егер металл біртектес болмаса, оның жеке үлестері әр түрлі еру қабілетіне ие болады. Металл кернеулік қатарда неғұрлым сол жақта орналасса, электролитте соғұрлым жылдам ериді. Аппарат бетінің жеке бөліктері электролитпен жанасып, анод қызметін атқарады, ал басқалары катод болады. Анод болып қызмет ететін жабдықтың беті бұзылып отырады. Элекролиттің теріс иондары бөлінген оң зарядталған металл иондарына қарай қозғалып, бірігеді де, металл тұздарын түзеді. Сол уақытта электролиттің (сутегінің) оң зарядталған иондары қабырғаның теріс зарядталған жерлеріне қарай қозғалып, бейтараптанады да, сутегі молекуласын түзеді.
Катодтық қорғаныс қондырғылары қорғалатын ғимараттағы анодты үлескілерді басу үшін арналған. Бұл қондырғылар ғимараттың өзі түгел катод болған жағдайда, қорғалатын ғимарат пен жер арасында потенциалдар айырмасын жасауға мүмкіндік береді. Потенциалдар айырмасы пайда болу үшін тұрақты ток көзінің теріс полюсі қорғалатын ғимаратпен жалғасады, ал оң полюсті тұйықтаушы электродтар арқылы (анодты тұйықтау) жермен жалғастырады. Осылайша, металл ғимараттың барлық беті катод болады және коррозиялық бұзылудан сақталады.
Жоғары тиімділігінің арқасында катодтық қорғаныс кең қолданысқа енуде. Катодтық қорғанысы бар құбырдың қызмет мерзімі 20 және одан да көп жылға көбейеді.
Найзағайдың тура түсу мүмкіндігіне байланысты сұйыққойма паркінің 1934 жылы жасалған найзағайдан қорғау жүйесінің сенімділігі мәселесі пайда болады.
Тексеру есебін жасап көрейік.
РД 34.21.122-87. 1кесте. сәйкес ЖТСжәне ГС сақтау сұйыққоймалары ПУЭ-ге сәйкес В-I класты зона тудыратын сыртқы қондырғылар ретінде Б типті қорғау аймақты найзағайдан қорғаумен жабдықталуы қажет.
Әрбір сұйыққоймада төрт-төрттен ұзындығы 3 м, диаметрлі қарама-қарсы тік арқаулы жайтартқыш орнатылған; сонда жайтартқыштардың жалпы биіктігі мынаған тең болады H = 15 + 3 = 18 м.
Қорғалатын аймақтың биіктігін сұйыққойма биіктігіне тең деп қабылдаймыз:
Һх =15м
Сұйыққойма радиусы болғанда жайтартқыштар арасындағы қашықтық мынаған тең болады:
L =
L = 14.849м
Жайтартқыштар арасындағы қашықтық <
Б типті аймақ үшін биіктігі hx ғимараттың қорғалу шарты екеуден алынған жайтартқыштардың барлығы үшін rcx>0 теңсіздігінің орындалуы болып табылады.
Б типті аймақ үшін L< 1,5h болғанда: rcx=rx , мұнда
rx = 1,5 rx = 2,543м
Бірақ, бұл жағдайда, жоспардағы сұйыққойма пішіні тікбұрышты емес, қауіпсіздікті қамтамасыз етілмегендіктен, және қорғау аймағынан сұйыққойма жиегіне дейін қорғалмаған жер қалғандықтан rcx= rx > 0, себебі
( )
Сондықтанжайтартқыш арқауларының ұзындығын 1 м-ге арттыру ұсынылады
Н = 15 + 4 = 19 м.
Сонда сұйыққойма биіктігінде қорғау аймағының радиусы мынаған тең болады:
бұл талап етілген қауіпсіздікті қамтамасыз етеді. (графикалық бөлімді қара).
Достарыңызбен бөлісу: |