 - бір секундта“ы са“ат жЇрісініЈ айырмашылы“ы
Онда:
Енді тймендегіні табамыз:
есептіЈ жауабы t = 3 мин 45 с.
2-есеп. Жіпке ілінген суы бар шелек тербеліп т±р. ШелектіЈ тЇбіндегі тесіктен су біртіндеп а“ып тЇр деп есептеп, жЇйені математикалы› мятник деп есептеп оныЈ тербеліс периоды йзгереме жо› па деген с±ра››а жауап беру керек.
Бір ›ара“анда период йзгермейтіндей кйрінуі мЇмкін, біра›:
М±нда“ы L – жіптіЈ ±зынды“ы емес, іліну нЇктесінен ауырлы› центріне дейінгі ›ашы›ты› ауырлы› центрі су а“уына байланысты ы“ысады. Демек жЇйеніЈ тербеліс периоды да йзгереді.
3-есеп. Бір уа›ыттыЈ йзінде бір математикалы› маятник 50, ал екіншісі 30 тербеліс жасайдыОлардыЈ бірініЈ ±зынды“ы екіншісінен 32см ›ыс›а екендігі берілген деп олардыЈ ±зынды“ын табу керек.
Берілгені: Шешуі:
ЕЈ алдымен ›ай матниктіЈ ±зындау екенін аны›тайы›.
Шрине ол аз тербеліс жасап отыр“ан маятник демек ол екінщшісі
Онда:
есептіЈ шартынан t1= t2
Тймендегіні ескере отырып:
мынадай нЩтиже аламыз.
4-есеп. Бірдей уа›ыт ішінде математикалы› маятниктердіЈ біреуі 10, ал екіншісі 30 тербеліс жасайтын болса, олардыЈ ±зынды›тарыныЈ ›атынасы ›андай?
Берілгені:
Шешуі:
Математикалы› маятниктер Їшін тербеліс периодыныЈ теЈдігін жазып алайы›.
Т: к-к:
Екінші маятник Їшін анологиялы›
(1)-ші жЩне (2) теЈдіктердіЈ ›атынасын алса›
5-есеп. Маятник ±зынды“ы 98 см, жеЈіл жіпке ілінген, диаметрі 4 см болатын шардан т±рады. Егер маятниктіЈ тербеліс периоды 2 с болса, оныЈ еркін тЇсу Їдеуін аны›таЈдар.
Есеп шартын талдау. Есепті шы“ару Їшін маятниктіЈ тербеліс периодыныЈ формуласын пайдаланамыз. Бізге маятниктіЈ ±зынды“ы белгісіз. Ал маятник массасыныЈ центрі маятниктіЈ нЇктесінен D/2-ге тймен орналас›анды›тан, маятник ±зынды“ы l=100 см болады.
Шешуі: МаятниктіЈ тербеліс периодыныЈ формуласынан .
Есептеу.
Т=2 с
l = 100 см
g = ? Жауабы:
6-есеп. КйлденеЈ тол›ын шнур бойымен 15 м/с жылдамды›пен таралады. ШнурдыЈ нЇктелерініЈ тербеліс периоды 1,2 с., тербеліс амплитудасы 2 см . 4 с кейінгі нЇктелердіЈ ы“ысуын жЩне тол›ын ±зынды“ын аны›тау керек.
Достарыңызбен бөлісу: | 
