Дістемелік кешені
БІЛІМ АЛУШЫНЫҢ ӨЗІНДІК ЖҰМЫСЫНЫҢ ЖОСПАРЫ
жүктеу/скачать 0.63 Mb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Жұмыс түрлері Тапсырмалардың мақсаты мен мазмұны Әдебиет тізімі
- ОҚУ САБАҚТАРЫНЫҢ БАҒДАРЛАМАЛЫҚ ЖӘНЕ МУЛЬТИМЕДИАЛЫҚ ҚАМТАМСЫЗ ЕТІЛУІ
- Глоссарий Әдебиет
- 1. Әдебиет тарихы. 2.Әдебиет теориясы. 3. Әдебиет сыны. Әдебиеттің тарихы
- Әдебиет сыны
- Реализм
| БІЛІМ АЛУШЫНЫҢ ӨЗІНДІК ЖҰМЫСЫНЫҢ ЖОСПАРЫ
МЕН КЕСТЕСІ
ОҚУ САБАҚТАРЫНЫҢ БАҒДАРЛАМАЛЫҚ ЖӘНЕ МУЛЬТИМЕДИАЛЫҚ ҚАМТАМСЫЗ ЕТІЛУІ
Глоссарий Әдебиет (араб. адаб-сөз, үлгілі сөз деген мағынада) – өнердің негізгі түрлерінің бірі. Әдебиеттің – сөз өнері, көркем сөз ретіндегі мағынасы басымырақ. Әдебиетте шыншылдық пен көркемдік шеберлік, эстетикалық әсерлілік біте қайнасып, біріккен сипат танытады. Әдебиеттің шыншылдығы мен көркемдігі артқан сайын оның тәрбиелік, өнегелік мәні күшейе түседі. Әдебиеттану – сөз өнерін, тарихи-әдеби процесті, әдебиет дамуының заңдылықтарын, көркем шығармаларды, жазушылардың шығармашылық ғұмырнамасын зерттейтін ғылым. Әдебиеттану ғылымының зерттейтін объектісі сөз өнері болғандықтан ол әдебиетке жақын. Әдебиет өмірді бейнелеп көрсетсе, әдебиеттану ғылымы соның мәнін, өзгешелігін айқындап түсіндіруді мақсат етеді. Әдебиеттану –филология ғылымдарының бір тармағы. Филология тіл мен әдебиетті зерттейтін ғылым. Әдебиеттану ғылымы: 1. Әдебиет тарихы. 2.Әдебиет теориясы. 3. Әдебиет сыны. Әдебиеттің тарихы – әр халықтың әдебиетін тарихи қалыптасу тұрғысынан қарастырып, дәуірге бөліп, әдеби бағыттарды, оған үлесін қосқан ірі жазушылар шығармашылығын, нақтылы зерттейді. Әдебиет теориясы – әдебиеттің даму заңдылықтарын, көптеген шығармаларға, әдеби процеске ортақ сипат белгілерді айқындайды. Әдебиеттің қоғамдық өмірмен байланысын ашатын идеялық, танымдық, ұлттық және интерноционалдық сипаттарын, көркем шығарманың құрылыс-бітімі, мазмұн мен түрі, тіл ерекшеліктері, әдебиетте қолданылатын көркемдік әдістер, кең тараған жанрлар – осындай мәчелелерді зерттеп білуге көбірек мән беріледі. Әдебиет сыны – көркем шығармаларға талдап, баға беру, олардың идеялық мазмұнын, қоғамдық мәнін, басты көркемдік ерекшеліктерін ашып беруді мақсат етеді. Романтизм – өмірді, өмір құбылыстарын асқақтата суреттейтін әдіс. Реализм– өмірдің көріністерін шынайы суреттеу әдісі. Әдеби бағыт – нақты-тарихи мәнді білдіретін, әрқилы тарихи жағдайларда пайда болатын, алдын ала шығармашылық бағдарламаға негізделетін және мақсатты түрденақты бір теориялық-эстетикалық ұстаным астында біріккен жазушылар тобы. Бағыттың әдеби топ, әдеби мектеп сияқты ұғымдарға сәйкесетін тұстары болғанымен, бағыттың оларға қарағанда ауқымы анағұрлым кең. Бағыт көбінесе қоғамдық-әлеуметтік, мәдени-тарихи қажеттіліктер тоғысында туып, ол қажеттіліктер өз актуалдылығын жоғалтқанда бірге жоғалып отыратын қасиетке ие. Әдеби ағымға дүниетанушылық қырлары, тарихи-әлеуметтік мәселелерге қарым-қатынасы, оны шешу жолдарындағы идеялық-көркемдік концепсиясы ұқсас қаламгерлер жатқызылады. Әдеби ағымдар поэзиялық форма мен прозалық жанрларда түрліше көрініс тапты. Сонымен бір бағытты құрайтын бірнеше ағымдар болады да, керісінше әдебиеттің нақты бір кезеңінде үстемдік етіңп тұрған бағытқа жатпайты, олардың шығармашылық бағдарламаларындағы ереже-талаптарды ұстанбайтын тәуелсіз ағымдар да бола береді. Поэзия – көркем әдебиеттің ертеден қалыптасқан үлкен бір саласы, өлең жыр түрінде шығарылған әдеби шығармалар. Поэзия деген ұғым қазіргі кезде өлеңмен жазылған шығармаларды көркем прозадан, қара сөзбен жазылған әдеби шығармалардан ажырату үшін қолданылады. Лирика – Гр. «Iura» ежелгі гоектер үніне қосылып ән салған музыка аспабы. З.Қабдолов: «Лирика» - әдебиеттің Аристотель заманынан келе жатқан дәстүрлі үш тегінің бірі, шындықты адамнаң ішкі көңіл-күйіне бөлеп, ойы мен сезіміне астастыра суреттейтін терең психологиялық шығармалардың түрі.Просодия (гр. «Prosodia» – екпін, дыбыстық қайталау.) – тілдегі дыбыстық өлшемнің классификациясын білдіретін өлеңтанудың бір элементі. Лирика – адамның ішкі сезім күйін, әртүрлі эмоциялық жағдайын бейнелейді. жүктеу/скачать 0.63 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|