Джумашева А. А. Құбаева Б. С. Мектепте физика курсын о Қ ытуды Ң теориясы мен Ә дістемесі Орал, 2012 2



Pdf көрінісі
бет55/87
Дата24.08.2022
өлшемі1.4 Mb.
#460031
1   ...   51   52   53   54   55   56   57   58   ...   87
2914564175700 ZH sipkalieva

Кесте 10. 
Тәжірибенің 
аты 
Жыл 
Тәжірибенің 
мақсаты 
Нәтижесі 
Кулон 
тәжірибесі 
1785 
Элетрлік зарядтардың 
өзара әсерлесуін 
зерттеу 
Кулон заңы 
Эрстед 
тәжірибесі 
1820 
Электрлік және 
магниттік 
құбылыстардың өзара 
байланысын зерттеу 
Электр өрісінің магниттік 
тілшеге әсері 
Ампер 
тәжірибесі 
1820 
Тогы бар өткізгіштер-
дің өзара әсерін зерттеу 
Ампер заңы 
Фарадей 
тәжірибесі 
1831 
Электрлік және 
магниттік 
Элекромагниттік 
индукция құбылысы және 
болып 
табылады 
күш 
F 
Өзара 
әсерлесу оның 
өлшемі болып 
табылады 
Н 
Динамо-
метр 
инвариантты 
жылдам-
дық 
Уақыт 
бірлігіндегі 
жүрген жолы
м/с
2
Спидо-
метр 
салыстыр-
малы 


125 
құбылыстардың өзара 
байланысын зерттеу 
оның заңы 
Физикалық құбылыс және оны сипаттайтын ұғымдар 
негізінде оқушылардың білімдерін бір жүйеге келтіруді «Ішкі 
энергияны өзгеру тәсілдері» тақырыбы арқылы көрсетуге болады: 
Сұлба 17. 
 
 
 
 
 
Физикалық теория негізіндегі білімді қорытындылап-
қайталау сабақтарында оқушылар физикалық теорияның 
құрылымын, таным процесінің циклын көріп, танып біледі. 
Мысалы, «МКТ» тарауын қорытындылауды мына кестені 
оқушыларға толтырып жаздырту арқылы физикалық теорияның 
құрылымын, таным процесінің циклын көрсетуге болады: 
Кесте 11. 
Фактылар 
Болжамдар 
Теориялық 
салдарлар 
Эксперимент 
1.Оңай 
сығылады; 
2.Берілген 
көлемді 
түгелімен 
алады; 
3.Тұрған 
ыдыстың 
қабырғасына 
қысым 
түсіреді; 
4.Диффузия; 
5.Броундық 
қозғалыс. 
Идеал газ (m
0

υ,Р,Т,п,Ē т.б.) 

Р=―п m
0
υ
2
кв.орт.

Р=nkT 

PV=-------RT 

T=const 
PV=const 
Бойль-Мариотт 
заңы 
P=const V ˜ T 
Гей-Люссак заңы 
V=const P ˜ T 
Шарль заңы 
1.Штерн 
тәжірибесі 
2. Газ заңдарының 
дұрыстығын 
дәлелдейтін 
тәжірибелер 
Дененің ішкі энергиясының өзгертудің 
тәсілдері 
Жылу алмасу 
жұмыс 
Жылу
өткізгіштік
конвекция 
Сәуле шығару 


126 
Жалпы орта білім беретін мектептерде оқытуды ұйымдас-
тырудың бір түрі экскурсия сабақтары. 90-жылдарға дейін 
экскурсиялар бағдарламаға енгізіліп, міндетті түрде өткізілуге 
тиісті болатын. Оған әдейі уақыт бөлінетін. Қазіргі кезде 
қолданылып жүрген альтернативті варианттағы бағдарламаларда 
оқу экскурсияларын өткізуге қатаң талап қойылмаған. Экскурсия 
сабақтарында оқушылар теорияның практикада қолданылуын 
көреді. Сондықтанда физикалық білімді қалыптастыруда бұл 
сабақтардың орыны бөлек. Экскурсия сабақтарын ұйымдастырып 
өткізу 4 кезеңнен тұрады: 1) Экскурсияны жоспарлау, 2) Экс-
курсияға әзірлік, 3) Экскурсияны өткізу, 4) Экскурсия нәтижесін 
қорытындылау. 
Мұғалім экскурсияны жоспарлағанда оны өткізу уақыты мен 
орнын анықтап, экскурсияға алып баратын мекемемен келісіп, 
мектеп әкімшілігінен рұхсат алуы керек. Осы кезеңде оқушы-
ларды экскусияның мақсатымен, олардың алдарында тұрған 
міндеттермен, экскурсияға барғанда неге көңіл аудару керектігін, 
экскурсия нәтижесі бойынша есепті қандай түрде дайындау керек 
екендігімен, қауіпсіздік ережесімен таныстырады.
Экскурсияға барғанда мұғалім оқушылардың денсаулығы 
мен өмір қауіпсіздігі үшін жауапты. Сондықтан экскурсия кезінде 
оқушыларды бақылап, олардың қауіпсіздік ережесін сақтауын 
қадағалау керек. 
Экскурсия нәтижесін қорытындылау барысында оқушылар 
өздеренің көріп бақылағандарын бір жүйеге келтіріп, физикалық 
білімдерімен байланыстырып, есеп береді. 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   51   52   53   54   55   56   57   58   ...   87




©dereksiz.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет