Дюсупова А. А., Еспенбетова М. Ж
Егде жастағы 2-типті қант диабетінің диагностика және
жүктеу/скачать 4.88 Mb. Pdf көрінісі
|
- Бұл бет үшін навигация:
- ҚД 2 дамуындағы қауіп дәрежесін анықтауға арналған АДА тесті.
| Егде жастағы 2-типті қант диабетінің диагностика және
скринингі. Егде жас арасындағы қант диабетінің диагностикалық крите- риилері БДҰ (1999 ж.) бүкіл популяцияға арналған критериилерден ерекшеленбейді. Қант диабетінің диагностикалық критериилері: аш қарын- дағы қан сарысуындағы глюкоза > 7,0 ммоль/л (126 мг%). Аш қарынға капиллярдағы глюкоза > 6,1 ммоль/л (110 мг%) Тамақтан 2 сағ өткеннен кейін немесе (75 г глюкоза жүктемесі кезінде) қан сарысуындағы (капиллярдағы қанда глюкоза) >11,1 ммоль/л (200 мг%) Қант диабеті диагнозы көрсетілген сандардың екі ретті негіз- делуінен кейін қойылады. Аш қарында қан сарысуында глюкоза мөлшері 6,1 және 6,9 ммоль/л аралығында анықталса, аш қарындағы гипергликемияны анықтайды. 2 сағ өткеннен соң глюкозамен жүктеме жасағанда гли- кемия 7,8 және 11,1 ммоль/л анықталса глюкозаға толеранттылық- тың бұзылысын анықтаймыз. Қант диабеті егде жаста айқын клиникалық симптоматиканы (полиурия, полидипсия және т.б). көрсетпейді. Бұл ауру жиі жасы- рын, латентті түрде өтеді, кейін клиникалық көрінісінде бірінші болып қант диабетінің кеш асқынулары – көрудің бұзылыстары (ретинопатия), бүйректің патологиясы (нефропатия), трофикалық жаралар және аяқтардың гангренасы (диабетикалық табан син- дромы), инфаркт және инсульт пайда болғаннан кейін қант диабеті анықталады. Сондықтан 2-типті қант диабетін егде жаста белсенді анықтау керек,яғни жоғары қауіп тобындағы қант диабетін анықтау скринингтерін жүргізу. 111 Американдық диабеттік ассоциация (АДА) ҚД 2 дамуында- ғы қауіп дәрежесін анықтау үшін тест-сұрақт құрастырды. Әр сұ- раққа дұрыс жауап баллмен бағаланады. ҚД 2 дамуындағы қауіп дәрежесін анықтауға арналған АДА тесті. – мен бала тапқан әйелмін – 1 балл; Салмағы 4,5-нан артық – менің апайым/ ағам ҚД 2-мен ауырады – 1 балл; – менің ата-анамның біреуі ҚД 2-мен ауырады – 1 балл; – менің дене салмағым қалыптыдан жоғары -5 балл; – мен аз қозғаламын – 5 балл; – менің жасым 45-65 аралығында – 5 балл; – менің жасым 65-тен жоғары – 9 балл. Егер сұрастырушы кем дегенде 3 балл жинаса, дәл қазіргі уақытта ҚД даму қаупі төмен болып бағаланады. Егер 3-тен 9 балл аралығында болса ҚД даму қаупі шамалы болып саналады. Және де 10 балл немесе одан жрғары балл жинаса, онда бұндай науқас ҚД 2 дамуына жоғары қауіп болып табылады. Сұрастыр- ғандардың ішінен 65 жастан асқандардың өзі ҚД 2 дамуыда мак- симальды қауіп болып табылады. ҚД 2 дамуына жоғары қауіп анықталса мүмкін болатын ҚД диагностикалау үшін міндетті түрде скрининг тестін жүргізу керек. ҚД 2 скринингі үшін тесттердің қай түрінің тиімділігі жо- ғары екенін анықтауда осы күнге дейін бір ортақ шешім табыл- мады: ашқарында гликемия? Тамақтанудан кейінгі гликемия? Глю- козаға деген толеранттылық тесті? Глюкозурия? НВА1 с? ҚД 2 дамуында жоғары қаупі бар науқастардың скринингі ашқарында гликемияға ғана негізделіп науқастардың постпрондиальды гипер- гликемиясын үнемі анықтай алмайды (ал, ол аяққы жылдары анықталғандай, жүрек-қантамыр жүйесі бойынша өлімділіктің максимальды қаупі болып табылады). Сондықтан ҚД 2 ерте анықтауда скрининг тесттің сапасы ретінде тек ашқарында гли- кемияны анықтау айқын жеткіліксіз. Бұл тестті міндетті түрде тамақтан кейін 2 сағаттан соң гликемия деңгейін анықтап толық- тыру керек. 112 Сонымен, диабеттің дамуындағы шамалы және жоғары қауіп топтарында ҚД 2 белсенді диагностикалау үшін жылына 1 рет гликемияны ашқарында және тамақтан кейін 2 сағаттан соң теек- серу міндетті болып табылады. жүктеу/скачать 4.88 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|