Е. Сиқымов атындағы орта мектебі, мектеп жанындағы интернатымен



бет5/5
Дата06.11.2023
өлшемі66.67 Kb.
#482433
1   2   3   4   5
ОЛИМПИ

КММ-нің 11 сынып оқушыларына
олимпиадалық есептер жинағы
11 сынып ІІ-тур

  1. Қос-қостан әртүрлі және (a-b)5+(b-c)5+(c-a)5=0 болатын нақты сандар бар ма?

2. АВС теңқабырғалы үшбұрыштың АС және АВ қабырғаларынан MCMA=NANB=2 болатындай, сәйкесінше M және N нүктелері берілген. P нүктесі ВM жәнеСN кесінділерінің қиылысы болсын. Сонда ∠ APC = 90 ̊екенін дәлелдеңіз.
3. Тақтада 1;12 ;13 ;…;1100 жүз сандары жазылған. Әрбір минутта келесі амал орындалады: қандай да бір а,b  сандары өшіріліп, олардың орнына а+в+а∙b саны жазылады. Бірнеше уақыттан кейін тақтада тек қана бір сан қалады. Бұл сан қандай сан?

Е. Сиқымов атындағы орта мектебі,
мектеп жанындағы интернатымен
КММ-нің 11 сынып оқушыларына
олимпиадалық есептер жинағы

    1. ынып ІІ-тур

1. Қос-қостан әртүрлі және (a-b)5+(b-c)5+(c-a)5=0 болатын нақты сандар бар ма?

Шешуі:
(a-b)5+(b-c)5+(c-a)5=0 болсын


(a-b)5+(b-c)5+(c-a)5=
=(a-b+b-c)((a-b)4-(a-b)3(b-c)+(a-b)2(b-c)2-(a-b)(b-c)3+(b-c)4)+
+(c-a)5=(c-a)((c-a)4-(a-b)4-(b-c)4+(a-b)3(b-c)+(a-b)(b-c)3-
-(a-b)2(b-c)2)
a, b, c нақты сандары қос-қостан тең емес болғандықтан с-a≠0
Сонда (c-a)4-(a-b)4-(b-c)4+(a-b)3(b-c)+(a-b)(b-c)3-(a-b)2(b-c)2=0
(c-a)4=((c-b)+(b-a))4=((c-b)2+(b-a)2+2(c-b)(b-a))2=
= (c-b)4+(b-a)4+4(c-b)2(b-a)2+2(c-b)2(b-a)2+4(c-b)3(b-a)+
+4(b-a)3(c-b).
Сонда
(c-b)4+(b-a)4+6(c-b)2(b-a)2+4(c-b)3(b-a)+4(b-a)3(c-b)-(a-b)4-
-(b-c)4+(a-b)3(b-c)+(a-b)(b-c)3-(a-b)2(b-c)2=5(a-b)(b-c)3+
+(b-c)(a-b)3+(b-c)2(b-a)2=
=5(a-b)(b-c)((b-c)2+(a-b)2+(a-b)(b-c))=0
a-b≠0, b-c≠0, болғандықтан
(b-c)2+(a-b)2+(a-b)(b-c)=0
b2+c2-2bc+a2+b2-2ab+ab-b2-ac+bc=
=a2+b2+c2-bc-ab-ac=12((a-b)2+(b-c)2+(c-a)2)=0
(a-b)2>0, (b-c)2>0, (c-a)2>0 болғандықтан
(a-b)2+(b-c)2+(c-a)2>0
Демек (a-b)5+(b-c)5+(c-a)5≠0.
Жауабы: a, b, c нақты сандары табылмайды.

2. АВС теңқабырғалы үшбұрыштың АС және АВ қабырғаларынан MCMA=NANB=2 болатындай, сәйкесінше M және N нүктелері берілген. P нүктесі ВM жәнеСN кесінділерінің қиылысы болсын. Сонда ∠ APC = 90 ̊екенін дәлелдеңіз.


Шешуі: Шешуі: MC=2MA, NA=2NB ∠NCA=∠CBM= α болсын. Сонда ∠BCN=60°-α .


Сонда ∠BPC=1800-600=1200 ∠NPM+∠NAM=1200+600=1800 . Олай болса N,P,M,A нүктелері бір шеңбердің бойында жатады. AK=KN болса, онда KN=KM=KA. Яғни AN NPMA шеңберінің диаметрі. Ендеше ∠ APN = 90о,олай болса ∠ APC = 90 ̊.

3. Тақтада 1;12 ;13 ;…;1100 жүз сандары жазылған. Әрбір минутта келесі амал орындалады: қандай да бір а,b  сандары өшіріліп, олардың орнына а+в+а∙b саны жазылады. Бірнеше уақыттан кейін тақтада тек қана бір сан қалады. Бұл сан қандай сан?


Шешуі: Шешуі: Есептің шарты бойынша a және  b сандары өшіріліп, орнына a+b+ab саны келеді
a+b+ab=a(b+1)+(b+1)-1=(a+1)(b+1)-1 болатынын байқаймыз. Осы алынған сан тағы да осындай амалға қандай да бір с санымен түседі, сонда алынған сан
((a+1)(b+1)-1+1)(c+1)-1=(a+1)(b+1)(c+1)-1 болады
Осылай амалдарды жалғастыра берсек соңында мынадай өрнек аламыз (α1+1)(α2+1)…(α100+1)-1 мұндағы α1=1, α2=12,…α100=1100
Сонда (α1+1)(α2+1)…(α100+1)-1=21∙32∙43∙∙∙10099∙101100-1=100
Жауабы: соңында қалған сан 100 саны

Шешуі: аb=а+b+а∙b деген жаңа амал енгіземіз. Сонда тікелей тексерудің арқасында (аb)∘с=a∘(b∘c) және а∘b=b а екеніне көз жеткіземіз. Бұл деген сөз санды қалай таңдадыңыз, қай жерде және қашан таңдадыңыз, нәтиже оған байланысты емес екен. Сондықтан біз амалды басынан бастап жүргіземіз. 1+ 12 + 12=2, 2+ 13 + 23=3,…, 99+ 1100 + 99100=100 Сонда ең соңғы шыққан сан 100 болды.


Жауабы: соңында қалған сан 100 саны

Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5




©dereksiz.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет