Л.Н. Гумилев атындағы Еуразия
ұлттық университеті
Пәннің оқу-әдістемелік кешені
Басылым:
алтыншы
танымдық міндеттер қояды, жүйелі дәлелдер, көзқарастар, тұжырымдарды мысалға келтіру
арқылы қойылған міндетті шешу жолын көрсетеді. Студенттер ғылыми ізденіске қатысушы,
ғылыми жаңалық куәгері ретінде қатысады. Осындай әдіс қай кезде де ЖОО - да кең
қолданыстағы әдістің біріне жатады.
4.
Эвристикалық әдіс. Оқыту үдерісінде ұсынылған міндеттерді шешу жолын
белсенді іздестіруді ұйымдастыру (студент жекелей немесе оқытушымен бірлесе). Бұл әдіс
ойлау процестерін белсенді етіп, семинарда, коллоквиумда танымдық қызығушылықты
арттырады.
5.
Зерттеушілік әдіс. Материалды талдап болғаннан соң, проблема қойылып,
шешуге тиісті міндеттер ұсынылады да оларды орындау туралы қысқаша ауызша немесе
жазбаша нұсқау (инструктаж) беріледі. Студенттер өз беттерімен әдебиеттерді,
дереккөздерін, бақылау мен өлшемдерді қолдану арқылы ізденеді. Ізденістері бірте-бірте
ғылыми-зерттеу жұмысына ұласады.
Педагогикалық әдебиеттерде оқыту әдістерінің сан алуан түрі кездеседі. Кеңінен
таралған оқыту әдістері ретінде оқу-танымдық іс-әрекет құрылымына негізделген
студенттердің танымдық іс-әрекеттерін арттыра түсетін мынадай әдістерді атауға болады:
сөздік, көрнекілік, практикалық, репродуктивті және ізденістік, индуктивті және
дедуктивті әдістер, өзіндік жұмыс әдістері, сонымен қатар педагогиканы оқытудағы
бақылау мен өзін-өзі бақылау. Әдістемеде оқытудың дидактикалық тәсілі деп әдістің
құрамдас бөлігін атайды. Әдістерге қарағанда тәсілдер жекелей бағынушылық сипатқа ие.
Олар әдіс жүзеге асыратын дидактикалық міндетке бағынады. Бір әдістемелік тәсілдер
бірнеше әдістер құрамында болуы мүмкін немесе керісінше, бір әдіс әр оқытушыда әр түрлі
тәсілдерден құралуы мүмкін. Мысалы, студенттердің назарын аудартып, ойлау іс-әрекетін
белсендіру үшін мынандай дидактикалық тәсілдерді қолдануға болады: бірлескен мақсат
құру, жоспарлауды және қарастыратын сұрақтар тізімін хабарлау және т.б. Білім
алушылардың оқу іс-әрекетінде белсенді үлестірмелі материалдар (БҮМ) тәсілі маңызды рөл
атқарады.
Жоғары оқу орнындағы оқытудың белсенді әдістері – оқу материалын меңгеру
үдерісіндегі студенттердің танымдық іс-әрекетін арттыруға негіз болатын оқыту
тәсілдері. Оқытудың белсенді әдістері – бұл ең алдымен студент пен оқытушының
қарым-қатынасы тікелей жүзеге асатын сұқбаттасып оқыту; танымдық әрекеттің
арнайы ұйымдастыру формасы. Ол толық айқындалған және мақсатын алдын
ала болжауға болатын оқыту түрі. Сабақтағы интерактивтік әрекет өзара түсіністікке,
өзара әрекетке, қатысушылардың әрқайсысына қажет міндетті бірлесіп шешуге алып
келетін қарым-қатынас. Оқытудың белсенді әдістері - нәтижесінде оқыту әрекеті
барысында білім алушылардың мотивациялық, интеллектуалдық, эмоционалдық және
басқа да жақтарынан жетістіктерге жетуді сезіну ситуациясын тудыра алатын,
студентке педагогикалық әсерлі танымдық қарым-қатынас құруға кепілдік беретін,
оқытушы мен студенттің іс-әрекетін ұйымдастыру тәсілдері.
Оқытудың белсенді әдістері: Жұптасып жұмыс істеу; Ротациялық (ауыспалы) үштік;
Карусель; Шағын топтармен жұмыс; Рөльдік (іскерлік) ойын; Дискуссия; Дебат; жартылай
кәсіби іс-әрекетті модельдейтін және іскерлік, дағдыны қалыптастыруға бағытталған
тәсілдер: проблемалық сұрақтар, іскерлік ойындар, кәсіптік жағдаятты талдау, тренинг;
білім, іскерлік, дағдыларын қалыптастыруға бағытталған тәсілдер: проблемалық есептер,
жағдаяттар, «дөңгелек үстел», эвристикалық әңгіме, «миға шабуыл», оқу пікірталасы,
«кейс-стади», өзіндік жұмыс.
Интерактивті әдісті қолдану кезінде ескерілуі тиіс: тұлғаның еркіндігі мен
құқықтарының сақталуы; тұлғаның өзін көрсете алуына жағдай жасау; -тұлғаның өзіндік
даралығын көрсетуге мүмкіндік беру; педагогикалық қолдау көрсету. Оқытуда жиі
|