Роберт Плутчиктің «Эмоциялар дөңгелегі» Модалдылығы бойынша эмоция түрлері - Қуаныш – актуалды қажеттілікті толық қанағаттандыру кезінде туындайтын жағымды эмоциялық күй
- Таңдану – кенеттен туындаған жағдайда пайда болатын эмоционалды реакция
- Қызығушылық жаңа психикалық немесе тәндік тәжірибе алуға көмектесетін эмоция (кітап оқу, велосипед тебу, бір затты ұстап көру, дәмін көру)
- Азап шегу – маңызды қажеттіліктер қанағаттандыру мүмкін емес жағдайларда туындайтын жағымсыз эмоционалды күй.
- Ашу – маңызды қажеттілікті қанағаттандыру кезінде кенеттен кедергі туандаса пайда болатын жағымсыз эмоциялық күй.
- Жиіркеніш – субъектінің адамгершілік немесе эстетикалық ұстанымдарына қайшы келетін объектілермен (заттар, адамдар, жағдайлар) кездескенде туындайтын жағымсыз эмоционалды күй.
- Менсінбеу, жек көру (презрение) – тұлға аралық қарым-қатынас кезінде өзінің өмірлік позицияларына, көзқарастарына, мінез-құлқына сәйкес келмейтін адамға бағытталған жағымсыз эмоциялық күй.
- Қорқыныш - шынайы немесе ойдан шығарылған қауіп туралы ақпарат алған кезде туындайтын жағымсыз эмоциялық күй.
- Ұят - өзінің ойларының, мінез-құлқының, сырт келбетінің басқалардың күтімдеріне немесе өзінің мінез-құлық немесе сырт келбет туралы түсініктеріне сай келмейтінін ұғыну кезінде туындайтын жағымсыз эмоциялық күй.
- Кінә - аутоагрессия, өз-өзін айыптау. Адам өз өзінің мінез-құлқын қолдамайды.
Сезім - Сезім деп адамның өзіне,өзге адамдарға айналасындағы заттармен құбылыстарға көңіл-күйінің қатынасын білдіртетін және оларды бейнелейтін психикалық процесс.
- Түрлері:
- Адамгершілік сезімдер – борыш, адамгершілік, мейірімділік, махаббат, достық, патриотизм.
- Аморальды сезімдер – сараңдық, өзімшілдік, қатыгездік.
- Интеллектуалды сезімдер – танымдық іс-әрекетті сүйемелдейтін сезімдер – таңдану, білуге құштарлық, жаңалыққа құштарлық, өзінікінің дұрыстығына сенім.
- Эстетикалық сезімдер – өмірдегі, табиғаттағы және өтердегі сұлулыққа, әдемілікке деген қатынас.
Достарыңызбен бөлісу: |
