Эпидемиологиялық процесске әсер ететін факторлар


Ауру қоздырғышының берілу факторларының эпидемиологиялық сипаттамалары: су, тағам өнімдері, тұрмыстық заттар



бет8/49
Дата24.11.2022
өлшемі170.3 Kb.
#465657
1   ...   4   5   6   7   8   9   10   11   ...   49
лекция по эпид

Ауру қоздырғышының берілу факторларының эпидемиологиялық сипаттамалары: су, тағам өнімдері, тұрмыстық заттар

Берілу факторы – қоздыргьштың алғашқы организмнен ,екінші организмге тасмалдануын қамтамасыз ететің сыртқы ортаның объектісі жәнеде жәндіктерді айтамыз. Инфекцияны берілу механизмін 1-ші сатысында іске қосуына қатысатын факторларды алғашқы берілу факторлары дейді. Қоздырғышты организмге тасымалдайтын факторды соңғы фактор дейді. Берілу факторларына : ауаны, тағам, суды, топырақты , тұрмыстық заттарды жәнеде буынаяқтыларды жатқызамыз. Қоздырғышты инфекция көзінен қабылдаушыға тасуға қатысатын буынаяқтыларды қоздырғыштың тасымалдаушысы деп аталады.
Нәжіс-ауыз механизмінің берілу факторлары:
-су
-тағам өнімдері
-тұрмыстық заттар;
Егерде су инфекциялық аурудың қоздырғышымен ластанған болса онда қоздырғыштың су арқылы таралуына мүмкіндік болады,себепші болады.Ашық су қоймаларының сулары қалдық сулармен , жаңбыр сулармен , қалдық еріген сулармен , адамдардың шомылуы , кір жууы,малды сурауы кезінде ластанады.Инфекциялық аурудың су арқылы таралуы ластанған суды ішуге қолданғанда,шомылғанда ,ыдыстарды жуғанда болалды.Су арқылы көпнесе ішек инфекциялары таралады, мысалға:іш сүзегі,дизентерия , вирусты А және Е гепатит.Патогенді қоздырғыштар суда көбеймейді, көп мөлшеде суда араласып кетеді,сондықтан сумен байланысты өршулер ауыр немесе орташа ауыр түрінде өтеді,инкубациялық кезең ұзақтау болады.Өршуден кейін тұрмыстыққ заттар немесе тағам арқылы ауру таралып,өршу тоқтамай жалғасын табады,оны эпидемиялық жалғасу деп атайды.
Тағам арқылы инфекциялық аурулардың таралуы да жиі кездеседі:сүт және сүт өнімдері,жұмыртқа,ет және ет өнімдері ,балық және балық өнімдері,жеміс жидектер,ұн тағамдары.
Тамақ өнімдерінде ішек инфекцияларының қоздырғыштары көпке дейін сақталады және де көбейуі де мүмкін,сол себепті ауру өте ауыр немесе орташа ауыр түрінде өтеді.Аурудың инкубациялық кезеңі қысқа болады.Тек ластанған тағамды жегендер ғана ауырады.
Тамақ өнімдері инфекциялық аурулардыңқоздырғыштарыменбастапқыда және кейіннен ластануы мүмкін.
Бастапқыдан ластану-ауру малдың сүті ,еті және жұмыртқасы арқылы таралдады.Мысалы,бурцеллез,сальмонеллез және күйдіргі.
Кейіннен ластану-ауру адамның лас қолы арқылы немесе ластанған ыдыстар,кеміргіштер және де шыбындар арқылы болуы мүмкін.Мысалы:іш сүзегі,дизентерия ,сальмонеллез.
Тұрмыстық заттармен қоздырғышпен ластанған түрлі тұрмыста қолданылатын заттар арқылы жұғуы мүмкін.Мысалы,ыдыстар ,ойыншықтар төсек жабдықтары және т.б.Бұл жолмен көпнесе ішек инфекциялары,сыртқы жабын инфекциялары,туберкулез аурулары таралады.Көбіне “ұялық”түрде,яғни жанұяларда ,балар мекемерерінде жиі таралады.Таралу көрсеткіші әлеуметтік жағдаймен ,тұрмыстық жағдаймен және т.б.салауаттанушылықпен тығыз байланысты



  1. Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   4   5   6   7   8   9   10   11   ...   49




©dereksiz.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет