Есептеуіш техниканы жµндеу жєне техникалыќ ќызмет кµрсету

157 
мәліметтер кӛлеміне әсер етеді, дегенмен процессор разрядтылығы 
жедел жады модулі разрядтылығымен тығыз байланыста болса да, 
бҥтін сандық операцияның орындалу жылдамдығы кӛтерілуі мҥмкін. 
Бірақ, процессор разрядтылығы дәл сонымен жҧмыс жасайды деуге 
болмайды. Мысалға, бҧл 64 битті команданы орындай алады деген 
сӛз. Сонымен бірге, процессор жылжымалы нҥктелі операциясын 
орындағанда, 80 немесе 128 биттік разрядтылықпен қалыпты жҧмыс 
жасай алады. 
Процессор жадымен бірге жҧмыс істейді. Жады микросхема-
сынан процессор ӛзіне қажетті ақпаратты алады және ӛз жҧмысының 
нәтижесін қайтадан жадыға жібереді.
Ал, қазіргі кезде 32- және 64-разрядты процессорлар 
қолданылуда.
КЭШ – жады 
Процессордың 
жҧмыс 
жылдамдығы 
оның 
барлық
бӛлімшелерінің жҧмыс жасау жылдамдығымен анықталады. Бҧл 
бӛлімшелердің 
жҧмыс 
жылдамдығы 
оның 
аппараттық 
мҥмкіндіктерімен, қабілеттеріне байланысты. Осы жағдайларды 
ескере отырып, процессорды ӛндірушілер аппараттық блоктардың 
жҧмысын жылдамдату мақсатында кэш-жадын ойлап шығарды. 
Кэш-жады компьютердің жедел жадысынан айырмашылығы - 
жҧмыс жылдамдығы. Тәжірибе жҥзінде, кэш-жадының жҧмыс 
жылдамдығы қарапайым компьютердің жедел жадысынан он шақты 
есе жоғары, ол оның технологиялық ҥрдіспен жасалуы және қызмет
шарттарымен тығыз байланысты. 
Кэш-жадының бірнеше тҥрлері бар. Кӛбіне жылдамдығы 
жағынан жоғары бірінші дәрежелі кэш жады, содан кейін 
жылдамдығы жағынан екінші және ҥшінші дәрежелі кэш жадылар. 
Әдетте, тек қана алғашқы екі айқындама міндетті болып табылады. 
Қандай жағдайда да бҧл жады жедел жадыдан тез жҧмыс жасайды. 
Кэш-жадының ӛлшеміне келер болсақ, ол процессордың моделі 
мен ӛндірушілерге байланысты әр тҥрлі болып келеді. Екінші және 
ҥшінші дәрежелі кэш-жадының ӛлшемі аз болады. Сонымен қатар, 
бірінші 
дәрежелі 
кэш-жады 
процессордың 
ҧяшығында 
орналасқандықтан тез жҧмыс жасайды. 
АМD 
процессорының 
кэш-жадысына 
қарағанда 
Intel 
процессорының кэш-жадысының ӛлшемі ҥлкен болып келеді. Ол кэш-
жадысының жҧмыс алгоритмімен тығыз байланысты. АМD 
процессорының кэш-жадысы кез келген деңгейдегі бірегей нақты 
ақпараттарды сыйғыза алады, ал осындай жағдайда Intel кэш – 
жадысы қайталанатын нақты ақпараттарды сыйғызуы мҥмкін. 
Кэш-жадының қарапайым жадыдағы сияқты разрядтығы 
болады. Айтып кететін мәселе, әр ӛндірушілердің процессорлары кэш-

158 
жадымен әр-тҥрлі жҧмыс жасайды: кейбірі ҥлкен разрядты, мысалы 
256 бит, ал екіншілері - аз разрядты қолданады.

жүктеу/скачать 5.94 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: