6.1 Сурет: Шығындардың негізгі салалары бойынша қоршаған ортаға жұмсалатын
шығындардағы инвестициялардың 2004 - 2006 жылдардағы үлесі (орташа үлесі
пайыздарда)
0
10
20
30
40
50
60
70
80
па
йы
зд
ар
Ауа
Су
Жер
Қалдықтар
Барлығы
Шығындардың саласы
Дерек көзі: ҚР статистика жөніндегі агенттігі; БҰҰ ЕЭК есептері
Экономиканың негізгі секторлары бойынша қоршаған ортаны қорғауға жұмсалған
шығындар
2004-2006 жылдар арасында қоршаған ортаны қорғауға жұмсалған қаражаттардың жартысынан
астамы жəне Қазақстандағы барлық инвестициялық шығындардың 70 пайызға жуығы Кен
өндіру саласының үлесіне тиді. (мұнай, газ, металл рудаларын өндіру). Өңдеуші өнеркəсіптің
үлесі жалпы деңгейдің 25 пайызын құрады, бұл ретте экологиялық инвестициялар небəрі 14%-
ды ғана құрады. Өңдеуші өнеркəсіп секторында экологиялық инвестициялардың негізгі бөлігі
металлургия өнеркəсібінің, мұнай өңдеу жəне химия салаларының үлесіне тиді. Қоршаған
ортаны қорғауға жұмсалатын шығындардың көлеміндегі мемлекеттік сектордың үлесі небəрі
3 пайызды ғана құрады (6.5 Кестені қараңыз).
Қоршаған ортаны қорғау бойынша біршама жоғары емес деңгейде ағымдағы шараларға
жұмсалатын шығындарды ұстап қалу ортақ ерекшелікке жатады. Қоршаған ортаны қорғауға
жұмсалатын ағымдағы шығындардың жалпы өндіріс көлеміндегі орташа үлесі (яғни жиынтық
өндірістік шығындар) 2004 жылы бүкіл өнеркəсіптің 0,6 пайызын құрады (6.6 Кестені
қараңыз). Орташа көрсеткіштің сыртында энергетика жəне су ресурстары секторындағы
шығындардың үлесі бүркемеленеді, ол шамамен осы көрсеткіштен екі есе жоғары.
Өңдеуші өнеркəсіпте қоршаған ортаны қорғауға жұмсалатын ағымдағы шығындар мұнай
өңдеу секторының өндірістік шығындарының 2,2 пайызын, металлургия жəне химия
салаларының шамамен 1 пайызын құрады. Осы салалр қоршаған ортаны ластаудың жоғары
деңгейін жасайтын негізгі өндірістердің қатарына жатады.
4. Қоршаған ортаны қорғау туралы өндірістің жеке салалары бойынша ғана деректер бар. 2000-
2006 жылдар аарсындағы шығындар үлесінің сəйкес орташа көрсеткіштері былайша көрінеді:
металлургия- 65 %, мұнай өңдеу өнеркəсібі - 23 %, химия өнеркəсібі - 6 %.
6 Тарау: Қоршаған ортаны қорғауға жұмсалатын шығындар
133
Достарыңызбен бөлісу: |