7 семестр
Пәннің атауы
|
Мақта егу аймағына арналған механикаландырылған технология және машиналар кешені
|
Қысқартылған атауы
|
ВО4
|
Оқу іс-шаралары /оқу пәндері-
нің курстары ( егер бар болса)
|
Дәрістер, практикалық, ОСӨЖ, СӨЖ
|
Семестр:
|
Семестр 7
|
Оқытушының Т.А.Ә
|
Манабаев Н. Т.
|
Доцент /оқытушы:
|
Т.ғ.к., аға оқытушы
|
Жұмыс тілі
|
казақша
|
Оқу жоспарымен сәйкестігі
|
Мамандық пән, міндетті компонент
|
Оқу түрі / академиялық сағаттардың саны
|
Дәріс-30, практикалық–15, ОСӨЖ–45, СӨЖ–45.
|
Еңбек сыйымдылығы
|
Барлығы: -135 сағат
|
Кредиттер / сынақ бірліктері
|
3
|
Модуль аясында оқытуға қабылдау жағдайлары
| Пререквизиттер: «Ауыл шаруашылық дақыл егу технологиясы мен машиналар кешені», «Ауыл шаруашылық өнім өндірудің технологиясы мен өндірістің өнеркәсіптік технологиясын жобалау», «Мал шаруашылығындағы механикаландырылған технологиялар мен машиналар кешені» |
Білім беру мақсаттары/ құзіреттілігі
|
Пән мақсаты — агроинженер маманды егін, мал, құс шаруашылығының машиналы технологиясы мен машиналар жүйесі турасында жан-жақты біліммен қаруландыру. Студент алған білім, үйренген дағды, игерген машықтық болашақ маманды шаруа қожалығы, өндірістік кооперативі, агрофирма сияқты әр түрлі агроқұрылымдағы өндіріс процесін жарақтандыру проблемасын дұрыс түсініп, сол бағытта ұтымды шешім қабылдауға жетелейді.
|
Мазмұны
|
Кіріспе. Азық-түлік кешеніндегі түбірлі өзгеріс ауылшаруашылық салаларды қалыптастырумен тікелей байланысты екендігін отандық алдыңғы қатарлы қожалықтар мен шетел тәжірибесі көрсетіп отыр. Қазір қоғамда импорт орнын басу, басты — басты өнім түрін экспортқа шьғару арқылы отандық азық-түлік кешенінің бәсекелесу қабілетін арттыру жолында өңдірісті технологияландырудың басымдылық рөлін түсіну бар. Технология-ғьлыми пән санатында. Оның негізгі түсініктерімен анықтамалары. Ауыл шаруашылығын технологияландырудың бүгінгі деңгейі. Технология түрі: экстенсивті, қалыпты, қарқынды және жоғарғы технологиялар, олардың сипаттамасы. Агротехнологиядағы интегарльдық факторы және оның пайдалы әсер коэффициенті. Машинелі агротехнология мен оны іс жүзінде асырушы техникалық құралды синтездеудегі әдіснамалық үстанымдар (принциптер). Бидай егу. Тәлімі жер мен суармалы жерде (сүрі жерде, сүдігерде, топырақ туріне қарай, алғы егіске байланысты) масақты астық дақыл егу технологиясы мен мәшинелер кешені. Қазақстанның оңтүстігіңде күздік бидай, солтүстігінде жаздық бидай егудің топырақ қорғау технологиясы. Суармалы жерде жолақ жасап су жіберіп, қарық тартып су жіберіп және жал жасап бидай егу технологиясы мен техникалық құралы. Құралас (бесаспап) мәшине мен агрегат, әмбебап мәшине, блокты-модулды мәшине және жекелеген модулдан тұратын мәшине пайдаланып бидай егу технологиясы. Күріш егудің іргелі (базалық) және келешек (перспективалы) технологиясы. Гербицид пайдаланбай күріш өсіру технологиясы. Себу алдындағы топырақ өндеу су толы атызда жүретін технология. Тұқымды тереңге (5...6 см-ге дейін) тастап, күрішті ерте себу; күріш көшетін өсіріп, оны алқапқа әкеліп отырғызу; себу алдында чизіл соқа-терең қопсытқымен топырақты терең (40.,.45 см-ге шейін) қопсытуды қолдану; топырақты 18 см тереңдікке дейін чизілдеу, жер бетін 10 см-ге шейін фрезалау, күріш себу және тыңайтқыш беру операцияларын қатар жүргізу арқылы күріш егу технологиясы. Күріш егудің әрбір технологиясы бойынша мәшинелер кешені. Жүгері егу. 8,12,18 және 20 қатарлы мәшинелер кешенімен жүгері егудің өнеркәсштік (индустриялық) технологиясы. Венгерлік "Трейдкомплекс" қоғамы және ИКР жүйесі мәшинелер кешенімен жүгері өсіру технологиясы. Әмбебап мәшине және жұмыс тетігі ауыстырмалы мәшине қолданып жүгері өсіру. Шөп егу және жемшөп дайындау. Біржылдық және көпжылдық шөп егудің, суармалы және сусыз жерде шөп егудің, Республиканың оңтүстігі мен солтүстігінде шөп егудің мәшинелі технологиясы. Шөп егудің әрбір технологиясы бойынша операциялар тізімі. Технологиялық операция бойынша және өндіріс көлеміне сәйкес техникалық құрал құрамы. Қызылша егудің дәстүрлі технологиясы мен мәшинелер жүйесі. 8,12 және 18 қатарлы мәшинелер (ТМД елдері, Германия, француздық, Сюкден-Кюри фирмасы, т.б. шығаратын) кешенімен қызылша өндірудің өнеркәсіптік (индустриялық) технологиясы. Мақта егу. Тәлімі және суармалы жерде картоп өндірудің дәстүрлі және өнеркөсіптік (индустриялық) технологиясы. Отандық мәшинелер мен көршілес елдердің мәшинелер кешеніне негізделген қазақстандық технология. Гербицид бермей картоп өсірудің украиндық технологиясы. Картоп өндірудің кең қатарлы, жалды және таспалы-жалды технологиясы. Кең көлемді жалда картоп өсіру технологиясы. Картоп егу және жинаудың голландтық ("Себеко" және "Абрико" фирмасының мәшинелеріне негізделген), германдық, финдік және израилдық технологиясы мен технологиялық мәшинелер кешені. Көкөніс егу.
Ашық грунтта (алқапта) және жабық грунтта (жылужайда) көкөніс дақыл егудің дәстүрлі технологиясы мен онда қолданатын мәшинелер мен жабдық кешені. Тар қорғаныс аймағын қалдырып көкөніс өсірудің қарқынды (интенсивті) технологиясы. Ұлпалауыш үлпекте (пленка) көкөніс өсіру, үлпек астында көкөкіс өсіру, құралас (бесаспап) агрегат пайдаланып көкөніс өсіру, тамшылатып суғарып көкөніс өсіру (израилдық) технологиясы.
Технологиялық табан (ТТ) тастап дақыл өсіру.
ТТ таңдау. ТТ-мен жүріп жұмыс істейтін мәшинелер кешенінің таңдау. ТТ қалдырып тұқым себетін агрегат құрастыру. Агрегатты қазқалпын бұзбай жүргізгіш құралмен (ізсалғы, саңылаулағыш-бағыттауыш, т.б.) жабдықтау. ТТ-мен жүретін агрегаттық жүріс тәсілін таңдау, қозғалысын ұйымдастыру. Отамалы дақыл өсірудің ТТ-лы технологиясының өзгешелігі.
|
Оқу жұмысының нәтижелері/ қорытынды бақылау түрлері
|
Ауылшаруашылық өндіріс инженер — механигін дайындауда маңызы ерекше. Өйткені өндірістің мұраты өзіндік құны төмен. Сапасы жоғары және мал өнім алу болса, соған жеткізетін сара жол — осы заманғы технология мен техниканы пайдалану. / емтихан
|
7 семестр
Пәннің атауы
|
Мақта өсіруге арналған механикаландырылған технология және машиналар кешені
|
Қысқартылған атауы
|
ВО4
|
Оқу іс-шаралары /оқу пәндері-
нің курстары ( егер бар болса)
|
Дәрістер, практикалық, ОСӨЖ, СӨЖ
|
Семестр:
|
Семестр 7
|
Оқытушының Т.А.Ә
|
Манабаев Н. Т.
|
Доцент /оқытушы:
|
Т.ғ.к., аға оқытушы
|
Жұмыс тілі
|
казақша
|
Оқу жоспарымен сәйкестігі
|
Мамандық пән, міндетті компонент
|
Оқу түрі / академиялық сағаттардың саны
|
Дәріс-30, практикалық–15, ОСӨЖ–45, СӨЖ–45.
|
Еңбек сыйымдылығы
|
Барлығы: -135 сағат
|
Кредиттер / сынақ бірліктері
|
3
|
Модуль аясында оқытуға қабылдау жағдайлары
| Пререквизиттер: «Ауыл шаруашылық дақыл егу технологиясы мен машиналар кешені», «Ауыл шаруашылық өнім өндірудің технологиясы мен өндірістің өнеркәсіптік технологиясын жобалау», «Мал шаруашылығындағы механикаландырылған технологиялар мен машиналар кешені» |
Білім беру мақсаттары/ құзіреттілігі
|
Пән мақсаты — агроинженер маманды егін, мал, құс шаруашылығының машиналы технологиясы мен машиналар жүйесі турасында жан-жақты біліммен қаруландыру. Студент алған білім, үйренген дағды, игерген машықтық болашақ маманды шаруа қожалығы, өндірістік кооперативі, агрофирма сияқты әр түрлі агроқұрылымдағы өндіріс процесін жарақтандыру проблемасын дұрыс түсініп, сол бағытта ұтымды шешім қабылдауға жетелейді.
|
Мазмұны
|
Кіріспе. Азық-түлік кешеніндегі түбірлі өзгеріс ауылшаруашылық салаларды қалыптастырумен тікелей байланысты екендігін отандық алдыңғы қатарлы қожалықтар мен шетел тәжірибесі көрсетіп отыр. Қазір қоғамда импорт орнын басу, басты — басты өнім түрін экспортқа шьғару арқылы отандық азық-түлік кешенінің бәсекелесу қабілетін арттыру жолында өңдірісті технологияландырудың басымдылық рөлін түсіну бар. Технология-ғьлыми пән санатында. Оның негізгі түсініктерімен анықтамалары. Ауыл шаруашылығын технологияландырудың бүгінгі деңгейі. Технология түрі: экстенсивті, қалыпты, қарқынды және жоғарғы технологиялар, олардың сипаттамасы. Агротехнологиядағы интегарльдық факторы және оның пайдалы әсер коэффициенті. Машинелі агротехнология мен оны іс жүзінде асырушы техникалық құралды синтездеудегі әдіснамалық үстанымдар (принциптер). Бидай егу. Тәлімі жер мен суармалы жерде (сүрі жерде, сүдігерде, топырақ туріне қарай, алғы егіске байланысты) масақты астық дақыл егу технологиясы мен мәшинелер кешені. Қазақстанның оңтүстігіңде күздік бидай, солтүстігінде жаздық бидай егудің топырақ қорғау технологиясы. Суармалы жерде жолақ жасап су жіберіп, қарық тартып су жіберіп және жал жасап бидай егу технологиясы мен техникалық құралы. Құралас (бесаспап) мәшине мен агрегат, әмбебап мәшине, блокты-модулды мәшине және жекелеген модулдан тұратын мәшине пайдаланып бидай егу технологиясы. Күріш егудің іргелі (базалық) және келешек (перспективалы) технологиясы. Гербицид пайдаланбай күріш өсіру технологиясы. Себу алдындағы топырақ өндеу су толы атызда жүретін технология. Тұқымды тереңге (5...6 см-ге дейін) тастап, күрішті ерте себу; күріш көшетін өсіріп, оны алқапқа әкеліп отырғызу; себу алдында чизіл соқа-терең қопсытқымен топырақты терең (40.,.45 см-ге шейін) қопсытуды қолдану; топырақты 18 см тереңдікке дейін чизілдеу, жер бетін 10 см-ге шейін фрезалау, күріш себу және тыңайтқыш беру операцияларын қатар жүргізу арқылы күріш егу технологиясы. Күріш егудің әрбір технологиясы бойынша мәшинелер кешені. Жүгері егу. 8,12,18 және 20 қатарлы мәшинелер кешенімен жүгері егудің өнеркәсштік (индустриялық) технологиясы. Венгерлік "Трейдкомплекс" қоғамы және ИКР жүйесі мәшинелер кешенімен жүгері өсіру технологиясы. Әмбебап мәшине және жұмыс тетігі ауыстырмалы мәшине қолданып жүгері өсіру. Шөп егу және жемшөп дайындау. Біржылдық және көпжылдық шөп егудің, суармалы және сусыз жерде шөп егудің, Республиканың оңтүстігі мен солтүстігінде шөп егудің мәшинелі технологиясы. Шөп егудің әрбір технологиясы бойынша операциялар тізімі. Технологиялық операция бойынша және өндіріс көлеміне сәйкес техникалық құрал құрамы. Қызылша егудің дәстүрлі технологиясы мен мәшинелер жүйесі. 8,12 және 18 қатарлы мәшинелер (ТМД елдері, Германия, француздық, Сюкден-Кюри фирмасы, т.б. шығаратын) кешенімен қызылша өндірудің өнеркәсіптік (индустриялық) технологиясы. Мақта егу. Тәлімі және суармалы жерде картоп өндірудің дәстүрлі және өнеркөсіптік (индустриялық) технологиясы. Отандық мәшинелер мен көршілес елдердің мәшинелер кешеніне негізделген қазақстандық технология. Гербицид бермей картоп өсірудің украиндық технологиясы. Картоп өндірудің кең қатарлы, жалды және таспалы-жалды технологиясы. Кең көлемді жалда картоп өсіру технологиясы. Картоп егу және жинаудың голландтық ("Себеко" және "Абрико" фирмасының мәшинелеріне негізделген), германдық, финдік және израилдық технологиясы мен технологиялық мәшинелер кешені. Көкөніс егу.
Ашық грунтта (алқапта) және жабық грунтта (жылужайда) көкөніс дақыл егудің дәстүрлі технологиясы мен онда қолданатын мәшинелер мен жабдық кешені. Тар қорғаныс аймағын қалдырып көкөніс өсірудің қарқынды (интенсивті) технологиясы. Ұлпалауыш үлпекте (пленка) көкөніс өсіру, үлпек астында көкөкіс өсіру, құралас (бесаспап) агрегат пайдаланып көкөніс өсіру, тамшылатып суғарып көкөніс өсіру (израилдық) технологиясы.
Технологиялық табан (ТТ) тастап дақыл өсіру.
ТТ таңдау. ТТ-мен жүріп жұмыс істейтін мәшинелер кешенінің таңдау. ТТ қалдырып тұқым себетін агрегат құрастыру. Агрегатты қазқалпын бұзбай жүргізгіш құралмен (ізсалғы, саңылаулағыш-бағыттауыш, т.б.) жабдықтау. ТТ-мен жүретін агрегаттық жүріс тәсілін таңдау, қозғалысын ұйымдастыру. Отамалы дақыл өсірудің ТТ-лы технологиясының өзгешелігі.
|
Оқу жұмысының нәтижелері/ қорытынды бақылау түрлері
|
Ауылшаруашылық өндіріс инженер — механигін дайындауда маңызы ерекше. Өйткені өндірістің мұраты өзіндік құны төмен. Сапасы жоғары және мал өнім алу болса, соған жеткізетін сара жол — осы заманғы технология мен техниканы пайдалану. / емтихан
|
Достарыңызбен бөлісу: |
