Қазақстан Республикасы білім және ғылым министрлігі

Павлодар 2008

методическим указаниям Ф СО ПГУ 7.18.1/05

БЕКІТЕМІН

«___»_____________2008 ж

Құрастырушы: ф.ғ.к., доцент Г.К.Қажыбаева

Қазақ филологиясы кафедрасы

Өздік жұмыстарға арналған

«Қазіргі қазақ тілі фонетикасы» пәні бойынша 050205-«Филология: қазақ филологиясы» мамандығының студенттері үшін

Қазақ филологиясы кафедрасының «___»___2008ж. мәжілісінде ұсынылды.

Хаттама №__

Кафедра меңгерушісі_______________________Қ.П.Жүсіп

Филология, журналистика және өнер факультетінің «_____»_____2008 ж. әдістемелік кеңесінде мақұлданды. Хаттама №___

ӘК төрайымы____________________ М.В. Семенова

Орындалатын студенттердің өздік жұмысы проблеманы зерттеуге арналады да, өз бетімен ғылыми еңбекпен шұғылдануға, алғашқы тәжірибе, дағды алуға, көркем құбылысты талдаудағы әдіс- тәсілдерді үйренуге баулып, методологиялық, шығармашылық тұрғыдан қолдануға жағдай жасайды.

1. Ауызша

2. Жазбаша
Студенттердің өздік жұмыстарының түрлері және әрбір өздік жұмыстың түрлеріне байланысты уақыт бюджеті

1. 
   Дәріс материалдарын өңдеу – 1 дәріске 1 сағат;
   
2. 
   Дәріс курсының қосымша тақырыптарын оқу – 1 академиялық сағатқа сәйкес келетін материалға 2 сағат;
   
3. 
   Үй тапсырмасын орындау – 1 тапсырмаға 0,5 сағат;
   
4. 
   Тәжірибешілік сабақтарға дайындық – 1 сабаққа 1 сағат;
   
5. 
   Коллоквиумдарға дайындық – 2 сағат;
   
6. 
   Семинар сабақтарға дайындық – 2 сағат;
   
7. 
   Бақылау жұмыстарына дайындық – 1 бақылау жұмысына 1 сағат;
   
8. 
   Ғылыми баяндамаларға, реферат жазуға дайындық – 4 сағат;
   

1. 
   Фонетика, оның нысаны , зерттелу тарихы, орны.
   

¦сынылатын єдебиет: [1], 5-15 бет, [5], 3-20 беттер, [12], 3-15 беттер.

2. 
   Әріп, дыбыс, фонема. Бұлардың арақатысы межелеудің маңызы. Транскрипцияның орны. Қазақ сөздерін транскрпипциялау мәселесі.
   

¦сынылатын єдебиет: [5], 5-29 бет, [8], 33-39 беттер, [19], 3-27 беттер.

3. 
   Дауысты фонемалар: олардың саны, сапасы, жіктелуі, айтылу, жазылуындағы ерекшеліктері.
   

¦сынылатын єдебиет: [2], 5-38 бет, [3], 3-18 беттер, [20], 3-20 беттер.

4. 
   Дауыссыз фонемалар: олардың саны, сапасы, жіктелуі, айтылу, жазылуындағы ерекшеліктері.
   

5. 
   Дыбыс тіркесі. Сөздің дыбыс, буын құрамын анықтау мәселесі. Дыбыс тіркесіне көзқарас. Дыбыстың түр-түрінің өзара тіркесу ерекшелік, заңдылықтары.
   

¦сынылатын єдебиет: [12], 3-30 бет, [13], 5-20 беттер, [22], 5-35 беттер.

6. 
   Буын, оған тән белгі-ерекшеліктер. Буынның маңызы, түрлері. Буынды танып-білудің фонологиялық маңызы, орны.
   

¦сынылатын єдебиет: [4], 15-30 бет, [9], 18-40 беттер, [12], 5-40 беттер.

7. 
   Буын үндесімі. Тіл үндесімінің тілдегі орны, қызметі. Ерін үндесіміне көзқарас. Буын үндесімнің тілді ұйымдастыру ерекшелеудегі маңызы.
   

¦сынылатын єдебиет: [6], 3-40бет, [12], 3-30 беттер, [21], 3-20 беттер. [33], 5-80 беттер.

8. 
   Дыбыс үндесімі. Дауыссыз дыбыстардың өзара үйлесімі. Ықпал, игеру заңдылқтары. Жасалым, айтылымға қатысты игерулер.
   

Ұсынылатын єдебиет: [6], 40-50 бет, [10], 5-50 беттер, [20], 86-88 беттер. [36], 5-31 беттер.

9. 
   Орфоэпия, графика, орфография. Бұларға қатысты түсінік-таным. Әрқайсысының мазмұн-мәні, тілдегі орны.
   

Ұсынылатын єдебиет: [7], 5-20 бет, [11], 3-10 беттер [34], 3-20 беттер, [35], 5-31 беттер.

• 
  берілген тақырыпты терең талдауға қажет көркем шығармалар мен әдеби-сын еңбектерді іздеу, дайындау;
  
• 
  жинап алған шығармалар мен еңбектерді оқу, зерттеу, жүйелеу, міндет-мақсаттарды айқындау;
  
• 
  жоспар жасау;
  
• 
  өздік жұмысты тиянақты орындау үшін пән оқытушысынан кеңес алуы қажет;
  
• 
  өздік жұмысты жазу, орындау.
  
• 
  Рефераттың көлемі А-4 форматында 8-10 бетті қамтуы тиіс және компьютерде теріліп жазылуы керек.
  
• 
  Конспект жұмыс дәптеріне жазылады. Оның көлемі шектелмеген.
  

2. Қазақ тілін зерттеудегі А.Байтұрсынұлының ғылыми мұралары.

3. Х. Досмұхаметұлының қазақ тіліндегі сингорманизм туралы еңбегінің маңызы. Х. Досмұхаметұлының әріп, емле, дыбыс төңірегіндегі ізденістері, оның мәні.

4. Қазақ тілі дыбыс жүйесін ғылыми тұрғыда зерттеуде Қ.Жұбанов еңбектерінің маңызы.

5. Қазақ тілі фонетикасының қазіргі зерттелуі жайы. І.Кеңесбаев, Ж.Аралбаев, К.Аханов еңбектерінің маңызы, мәні.

6. Ә.Жүнісбектің фонетикалық іліміндегі соны құбылыстар, оның маңызы.

Жиналған материалды мұқият зерттегеннен кейін өздік жұмыстың бағыт – бағдары, негізгі мазмұны айқындалады. Бақылау жұмысында қарастырылатын негізгі мәселелер, өзекті ойлар тармақтала түскені дұрыс болады.

1. 
   Аралбаев Ж. Қазақ фонетикасы бойынша этюдтер. – Алматы, 1988.
   
2. 
   Байтұрсынов А. Шығармалары. – Алматы, 1989.
   
3. 
   Байтұрсынов А. Тіл тағылымы. –Алматы, 1992.
   
4. 
   Балақаев М. Қазақ тілі мәдениетінің мәселелері. –Алматы, 1965.
   
5. 
   Бейсенбаева К. Қазіргі қазақ тілінің фонетикасы. –Алматы, 1973.
   
6. 
   Досмұхаметұлы Х. Аламан. –Алматы, 1991.
   
7. 
   Дүйсебаева М. Қазақ әдеби тілі орфоэпиясының кейбір мәселелері. –Алматы, 1973.
   
8. 
   Жұбанов Қ. Қазақ тілі жөніндегі зерттеулер. –Алматы, 1999.
   
9. 
   Қазақ грамматикасы. –Астана, 2002.
   
10. 
    Кеңесбаев І, Мұсабаев Ғ. Қазіргі қазақ тілі. Лексика, фонетика. –Алматы.1962, 1975.
    
11. 
    Қазақ тілінің орфографиялық сөздігі. Алматы, I-басылуы, 1963; II-басылуы , 1978., III-басылуы, 1988., IV-басылуы, 2001.
    
12. 
    Қазақ тілінің анықтағышы. –Алматы: Арыс, 2004.-20 б.
    
13. 
    Қалиев Б. Қазақ тіліндегі дауысты дыбыстардың редукциясы. –Алматы, 1984.
    
14. 
    Қожахметова Х. Мәнерлеп оқу. Алматы, 1982
    
15. 
    Мырзабеков С. Қазақ тілінің айтылым сөздігі. Алматы, 2001
    
16. 
    Мырзабеков С. Қазақ тілінің дыбыс жүйесі. –Алматы, 1999.
    
17. 
    Мырзабеков С. Қазіргі қазақ тіліндегі дыбыстар тіркесі. –Алматы, 2002.
    
18. 
    Мырзабеков С. Қазақ тілі фонетикасы. Алматы, 2004
    
19. 
    Неталиева Қ. Қазақ тілінің орфоэпиялық сөздігі. –Алматы, 1977.
    
20. 
    Омарбеков С., Жүнісов Н. Ауызекі тіліміздің дыбыс жүйесі. Алматы, 1985
    
21. 
    Омарбеков С. Халықтық тіліміздегі тектес тілдер мен ортақ құбылыстар. Дыбыстардың қолдаанылу ерекшелігі. Алматы, 1978
    
22. 
    Серғалиев М. Қазақ тілінің орфоэпиялық сөздігі. –Алматы, 1995.
    
23. 
    Сыздықова Р. Қазақ тілінің анықтағышы. –Астана, 2000.
    
24. 
    Сыздықова Р. Сөз сазы. - Алматы, 1983.
    
25. 
    Тайлақбаев Б. Қазақ тіліндегі салдыр шұғыл дауыссыздар.– Алматы, 1981.
    
26. 
    Томанов М. Тіл тарихы туралы зерттеулер. Алматы, 2002
    
27. 
    Джунисбеков А. Гласные казахского языка. Алма-Ата, 1979
    
28. 
    Джунисбеков А Сингармонизм в казахском языке. Алма-Ата, 1980
    
29. 
    Джунисбеков А. Просодика слова в казахском языке. Алма-Ата, 1987
    
30. 
    Аралбаев Ж.А. Вокализм казаского языка. Алма-Ата, 1970
    
31. 
    Баскаков Н.А. Историко-типологическая фонология трюкских языков
    

32 Абуов Ж., Жунисбеков А. Фонетическая запись казахского текста. – Алматы, 1991.

33 Вопросы казахской фонетики и фонологии. –Алматы, 1979.

34 Фонетика казахского языка. –Алматы, 1969.

35. 
    Қалиев Ғ., Оралбаева Н., Қасымова Б., Шалабаев Б., Төлегенов О. Қазіргі қазақ тілі. Жаттығулар жинағы. –Алматы, 1997.
    

Ф СО ПГУ 7.18.2/05