Философия: пәні, қызметі және алуандығы М. Ш. Хасанов, В. Ф. Петрова, Б. А. Джаамбаева
жүктеу/скачать 30.76 Kb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Философиялық мектептер
| Философиялық оқу – бұл анықталған, логикалық қарым-қатынастағы көзқарас жүйесі. Жекелеген философтардың бұл немесе өзге оқуларының барлығы да өз жалғасын тауып отырған.
Философиялық мектептер – бұл біріктірілген қандай да бір негізі бар идеялар мен ұстанымдар жайлы философиялық оқулардың жиынтығы. Әртүрлі модификацияланған бір идеялық ұстанымдағы, түрлі дамудағы, бәсекелеспейтін мектептерді философиялық бағыт деп атаған. Олар тарихи-философиялық процесте жалпы ұстанымдық ережені және жекелеген тартысты, анағұрлым ірі және белгілі білім берді. Философиядағы органикалық бірігу қоғамдық таным формаларының ғылыми-теориялық және тәжірибелік-рухани өзіндік ерекшеліктерін анықтай бастады. Бұл зерттеулердің шынайы процесінде және бірі-бірімен тарихи емес қажетті байланысатын философиялық оқудың идеялық мазмұнының дамуында өз көрінісін тапты: біріншіден, бұл тарих уақытқа созылса да біртұтас (екі мың жылдан астам), адамдардың логикалық ойлауға талпынуы және «ақылды тәрбиелеу» – философияның қатысуымен, өзін-өзі және дүниені тануы; екіншіден, философия тарихы – адамзаттың ұжымдық тәжірибесінің көпжақты диалектикалық бірлігі; үшіншіден, философия тарихында барлық қоғамдық ойдың дамуының, толығымен мәдениеттің бейнесі бар. Бұл логика әр тарихи дәуірдегі философиялық мәселелерді анықтау барысында философиялық ойлаудың дамуы. Сондықтан әр елдің және халықтың философиялық ойлауын, сондай-ақ нақты бір тарихи дәуірдің философиялық көріністерін қатар алып қарау мүмкін. Тарихи философия тақырыптарынсыз философия өзінің еш мәселесін шешуге қабілетсіз. Тарихи философия теориялық ойлау мектебі болып табылады, оның дамуына «... алдыңғы философияны оқудан басқа, басқа еш құрал жоқ» (Ф.Энгельс). Философия тарихының негізі болып оның кезеңдері туралы мәселелер табылады. Бұл мәселеге философияны «дәуір рухани квинтэссенциясы» деп атаған Г.В.Ф.Гегель көзқарасы жалпы қабылданған. Бұдан барып Батыс Еуропа философиялық дәстүрінде әрбірі философиялық етудің ерекше әдістерімен көрінетін тарихи дәуірлерді бөліп көрсетеді: Антикалық философия – б.д.д.VII ғ. аяғы мен – б.д.д. VI ғ. көне грек және Ежелгі Рим қоғамдарындағы дамушы философиялық оқулар. орта ғасыр философиясы – II-XIV ғғ. Еуропада пайда болған концепциялар жатады. Қайта өрлеу дәуірі философиясы – XIV-XVI ғғ. Батыс Еуропа оқулары енеді. Жаңа заман философиясы – XVII-XIX ғғ. 70-жылдарындағы батыс еуропалық және америкалық ойшылдарының философиялық теорияларын біріктіреді. Заманауи Еуропа философиясы – XIX ғ. 70-жылдарынан қазіргі кезге дейінгі барлық философиялық оқулар кіреді. Бұл уақыттарда тарихи философияның дамуы бір-біріне сәйкес келмесе де, бір-бірін толықтырып отырған. Ол мынадай мысалдармен түсіндіріледі: антикалық ойшылдар өз ойларын философиямен түсіндірсе, шіркеу әкелері өз еңбектерінде орта ғасыр парадигмасын қолдана бастады. Германияда Гегель өзінің классикалық, жаңа заман философиясын қолдана басатаған кезде, Англияда позитивистер, яғни ең алғашқы жаңа заман философиясының өкілдері пайда болды. Әр заман мәселелерін шешуге соған сәйкес әр түрлі әдістер пайда болып отырды. Қазіргі кезде көптеген философиялық ойлар уақытымен шектеле қоймай, олардың мәні де өз орындарын тауып отыр. Философия тарихы, онтология мен әлеуметтік философия, гносеология (эпистемология) және диалектика теориясы, философиялық антропология, аксиология, махаббат философиясы, дін философиясы, тарих және саясат философиясы, мәдениет пен білім философиясы, техника мен жаһандану философиясынан тұрады. жүктеу/скачать 30.76 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|