Гары Потэр і Рэліквіі Смерці

- Яго няма, - казаў сабе Гары, - яго няма.

Яму прыходзілася паўтараць гэта ўяўна, пакуль ён мыўся і апранаўся, як быццам гэта магло змякчыць шок. “Яго няма. І ён не вернецца.” І гэта было горкай праўдай. Гары ведаў гэта, таму што іх ахоўныя чары не пакідалі ніякіх шанцаў для Рона знайсці іх.

Ён і Герміёна снедалі ў поўным маўчанні. Вочы Герміёны былі чырвонымі і апухлымі. Яна выглядала так, нібы ўсю ноч не спала. Яны склалі ўсе свае рэчы. Герміёна марудзіла. Гары зразумеў, што яна жадае яшчэ трохі пабыць на беразе. Некалькі разоў ён заўважаў яе нецярплівы погляд, які нібы нешта выглядвае. І ён быў упэўнены, што ёй здавалася, як хтосьці прабіраўся да іх пад дажджом. Але рудавалосай фігуры сярод дрэў не было. Кожны раз, калі Гары паўтараў ёй, аглядаючыся вакол (бо ён не мог не спадзявацца хоць драбніцу) і не бачыў нічога, акрамя мокрых ад дажджу дрэў, яшчэ адна горкая бомба выбухала ў яго ўнутры. Ён чуў, як Рон казаў: “Мы думалі, што ты ведаеш, што робіш!” І ён працягнуў складаць рэчы з гаркатой у жываце.

Рэчка, уся ў ціне каля іх, хутка паднімалася, і хутка магла заліць іх бераг. Яны памарудзілі яшчэ гадзіну перад тым, як згарнуць свой лагер. Нарэшце, цалкам спакаваўшы рэчы, Герміёна больш не магла знайсці прычыну тут заставацца даўжэй. Яны ўзяліся за рукі і апарыравалі на ветранае ўзгор’е, пакрытае верасам.

Ледзь яны прыбылі, як Герміёна адпусціла руку Гары і адышла ў бок. Нарэшце, яна села на вялікі камень, паднесла рукі да твару і пачала трэсціся, што было падобна на ўсхліпванні. Ён назіраў за ёй, думаючы, што можна падысці і супакоіць, але нешта перашкаджала яму сунуцца з месца. Усё ўнутры яго было халодным і напружаным. І зноў ён убачыў пагардлівы выраз твару Рона. Гары пачаў выкрочваць па верасе, робячы вялікі круг, у цэнтры якога знаходзілася Герміёна, якая плакала, прамаўляўчы ахоўныя заклёны, якія звычайна прамаўляла яна.

Наступныя некалькі дзён яны не абмяркоўвалі Рона наогул. Гары вырашыў больш ніколі не згадваць яго імя, а Герміёна, здаецца, ведала, што не было сэнсу казаць пра штосьці раней часу, хоць часам па начах, калі яна думала, што Гары спіць, той чуў, як яна плакала. Тым часам Гары дастаў Карту Марадзёраў і вывучаў яе пад святлом палачкі. Ён чакаў таго моманту, калі кропка з надпісам “Рон” з’явіцца у калідорах школы, што ён вярнуўся ва ўтульны Замак, абаронены яго статутам чыстакроўнага. Як бы то ні было, Рон не з’яўляўся на карце. І з часам Гары заўважыў, што дастае карту толькі для таго, каб у чарговы раз паглядзець на імя Джыні ў дзявочых спальнях, думаючы, што тая частата, з якой ён гэта праробліваў можа прадзерціся ў яе прытомнасць, што яна пазнае, што ён думае аб ёй, спадзяецца, што з ёй усё у парадку.

Кожны дзень яны прысвячалі спробам вызначыць магчымае месцазнаходжанне Меча Грыфіндора, але чым больш яны казалі аб месцы, дзе б Дамблдор мог яго схаваць, тым адчайней і непраўдападобней здавалася ім іх задума. Хоць паламаць галаву яны ўсё ж маглі. Гары не ўзгадваў, каб Дамблдор нават згадваў такое месца, куды ён мог бы што-небудзь схаваць. Былі моманты, калі ён ведаў, ці быў ён злы больш на Рона або на Дамблдора. “Мы думалі, ты ведаеш, што робіш… мы думалі, Дамблдор распавёў табе, што трэба рабіць… мы думалі, у цябе ёсць план!”

Ён не мог падманваць сябе – Рон меў рацыю. Дамблдор пакінуў яго практычна ні з чым. Яны знайшлі адзін Хоркуркс, але яны і не здагадваліся, як яго знішчыць. Іншыя заставаліся такімі ж загадкамі, якімі і былі. Пачуццё безнадзейнасці пагражала завалодаць ім. Цяпер ён сумняваўся ў тым, ці правільна ён паступіў, дазволіўшы сваім сябрам дапамагчы яму ў яго бессэнсоўным вандраванні. Ён не ведаў нічога, у яго не было ні якіх меркаванняў. Ён баяўся, што Герміёна ўжо на грані таго, каб сказаць, што з яе досыць, што яна сыходзіць.

Яны праводзілі шмат вечароў у маўчанні. Герміёна выцягвала партрэт Фінеаса Нігелуса і ставіла яго на крэсла так, нібы ён мог запоўніць пустэчу, якая ўтварылася стратай Рона. Нягледзячы на папярэднюю заяву аб тым, што больш не з’явіцца, Фінеас Нігелус мабыць не мог процістаяць спакусе пазнаць, на што быў здольны Гары, і ўсляпую з’яўляўся раз у некалькі дзён, або каля таго. Гары нават быў рады бачыць яго, таму што Фінеас быў кампаніяй, нягледзячы на яго ехіднасць і кплівую ветлівасць. Яны атрымлівалі задавальненне ад любых навін з Хогвартса, хоць Фінеас Нігелус і не быў ідэальным інфарматарам. Ён узвышаў Снэйпа, першага дырэктара са Слізэрыну з тых часоў, як ён сам кіраваў школай, і Гары з Герміёнай прыходзілася быць вельмі асцярожнымі, каб не крытыкаваць яго і не задаваць недарэчных пытанняў аб Снэйпе, таму што ў адваротным выпадку Фінеас Нігелус проста пакінуў бы карціну.

Як бы то ні было, ён усё ж згадваў сёе-тое. Здаецца, Снэйп сапхнуўся з невялікім мецяжом з боку большасці студэнтаў. Джыні было забаронена наведваць Хогсмід. Снэйп аднавіў стары дэкрэт Амбрыдж, які забараняў збор трох або больш студэнтаў або любыя неафіцыйныя кружкі.

З усяго гэтага Гары рабіў высновы, што Джыні, і, магчыма, Нэвіл і Луна разам з ёй, імкнуліся, як маглі працягнуць заняткі Арміі Дамблдора. Гэтая скуднаватая навіна прымусіла Гары захацець убачыць Джыні так моцна, як быццам бы ў яго балелі зубы. Але гэта зноў прымусіла яго думаць аб Роне і аб Дамблдору і аб самім Хогвартсу, па якім ён нудзіўся амаль гэтак жа, як па сваёй былой дзяўчыне. Сапраўды, калі Фінеас Нігелус казаў аб прыгнечанні супраціву Снэйпам, Гары адчуваў на імгненне свайго роду ўтарапёнасць, калі ўяўляў сабе сваё вяртанне ў школу і далучэнне да дужання з рэжымам Снэйпа. Быць накормленым, спаць у мяккім ложку, не быць, урэшце рэшт, галоўным, здавалася Гары найболей выдатным даляглядам у свеце на дадзены момант. Але потым ён успамінаў, што ён з’яўляецца Нежаданым №1, што за яго галаву давалі дзесяць тысяч галеонаў, і што проста прыйсці ў Хогвартс цяпер было гэтак жа небяспечна, як прыйсці ў Міністэрства Магіі. Сапраўды, Фінеас Нігелус ненаўмысна адзначаў гэты факт, задаючы пытанні аб месцазнаходжанні Гары і Герміёны. Герміёна адварочвала карціну палатном да дна сумкі кожны раз, калі Фінеас гэта рабіў. Пасля такіх развітанняў, Фінеас Нігелус катэгарычна адмаўляўся з’яўляцца некалькі дзён.

Станавілася ўсё халадней і халадней. Таму яны не адважваліся заставацца на адным месцы доўгі час, гэта было лепш, чым застацца на поўдні Англіі, дзе моцны холад зямлі быў найгоршай іх турботай. Яны працягвалі падарожнічаць па краіне, пераходзячы горы, дзе дождж са снегам латашыў па намёце; шырокае плоскае балота, дзе намёт быў затоплены халоднай вадой; і маленькі астравок пасярод шатландскага возера, дзе снег уначы напалову засыпаў іх намёт звонку.

Яны ўжо заўважалі Калядныя агеньчыкі на ёлках у некаторых вокнах, калі Гары выказаў здагадку, зноў, што засталася толькі адна недаследаваная вуліца. Яны толькі што незвычайна добра паелі: Герміёна была ў супермаркеце пад Плашчом-Нябачнікам (але ўсё роўна кінула грошы ў адчыненую касу перад тым, як сысці), і Гары падумалася, што яна можа падацца больш перакананню, чым звычайна, з жыватом, набітым вермішэллю і кансерваванымі грушамі.

У яго гэтак жа было прадчуванне, што яны могуць узяць перапынак на пару гадзін ад нашэння Хоркуркса, які вісеў на спінцы койкі поруч яго.

- Герміёна?

- Хмм? – яна скруцілася абаранкам у адным з крэслаў з “Байкамі Барда Бідла”. Ён не ўяўляў сабе, што яшчэ яна можа атрымаць новага з кнігі, якая не была такой ўжо вялікай. Але відавочна яна ўсё яшчэ нешта расшыфроўвала ў ёй, таму што Даведнік Спелмана ляжаў адкрытым на падлакотніку крэсла.

Гары пракашляўся. Ён адчуваў сябе так жа, як і некалькі гадоў таму, калі ён прасіў прафесара МакГонагал дазволу наведаць Хогсмід, нягледзячы на тое, што яму не атрымалася ўгаварыць Дурслі падпісаць паперу.

- Герміёна, я тут падумаў…

- Гары, не мог бы ты мне дапамагчы сёё-з-чым?:

Яна відавочна яго не слухала. Яна падалася наперад, узяўшы з сабой “Байкі Барда Бідла”.

- Паглядзі на гэты знак, - сказала яна, паказваючы на верх стракі. Ніжэй, як здагадаўся Гары, была назва аповяду (не ўмеючы чытаць старажытныя руны, ён не мог быць упэўненым у гэтым). Там было намалявана нейкае трохвугольнае вока, зрэнку якога перасякала вертыкальная лінія.

- Я ніколі не вывучаў старажытныя руны, Герміёна.

- Я ведаю, але гэта не руны, і гэтага няма ў даведніку. Увесь час я думала, што гэта ілюстрацыя вока, але цяпер мне так не здаецца! Яно было намалявана чарніламі, гэта не частка кнігі, хтосьці намаляваў яго. Падумай, ты калі-небудзь бачыў яго раней?

- Не… не, пачакай. – Гары прыгледзеўся. – Няўжо гэта не такі ж знак, як той, што бацька Луны носіць на шыі?

- Я так і падумала!

- У такім выпадку, гэта знак Грындэльвальда.

Герміёна ўтаропілася на яго з адкрытым ртом.

- Што?

- Крум сказаў мне…

- Знак Грындэльвальда?

Яна глядзела то на Гары, то на дзіўны знак і зваротна.

- Я ніколі не чула, што ў Грындэльвальда быў свой знак. Аб гэтым не згадваецца ні ў адной кнізе, якія я чытала аб ім.

- Ну, як я ўжо казаў, Крум кажа, што гэты знак быў высечаны на сцяне Дурмстранга, і менавіта Грындэльвальдам.

Яна зноў звалілася ў крэсла, хмурачыся.

- Гэта вельмі дзіўна. Калі гэта знак Цёмнай магіі, што ён робіць у кнізе дзіцячых аповедаў?

- Так, дзіўна, - паўтарыў Гары. – І Скрымджар павінен быў пазнаць яго. Ён быў Міністрам, ён павінен быў быць экспертам у Цёмнай Магіі.

- Я ведаю… Быць можа ён падумаў, што гэта вока, як і я. Усе астатнія гісторыі таксама маюць маленькія малюначкі над загалоўкамі.

Яна перастала казаць, але працягвала разглядаць дзіўную адзнаку. Гары паспрабаваў зноў.

- Герміёна?

- Хмм?

Яна паглядзела на яго, але яе погляд быў безуважным. Ён быў упэўнены, яна ўсё яшчэ думае пра загадкавую адзнаку ў кнізе.

- Так, - сказала яна, - Так, я таксама аб гэтым думала. Я думаю, нам сапраўды неабходна туды адправіцца.

- Ты мяне правільна зразумела? – спытаў Гары.

- Вядома. Ты жадаеш адправіцца ў Годрыкаву Лагчыну. Я згодна. Я думаю, мы павінны. Гэта значыць, я не магу прыдумаць лепшага месца, дзе б ён мог быць. Гэта будзе небяспечна, але чым больш я думаю аб гэтым, тым больш пераконваюся, што ён менавіта там.

- Э-э… што там? – спытаў Гары.

І тут яна паглядзела на яго з такім жа здзіўленнем, з якім Гары глядзеў на яе.

- Ну-у, меч, Гары! Дамблдор павінен быў ведаць, што ты захочаш вярнуцца туды. Бо, Годрыкава Лагчына – гэта месца нараджэння Годрыка Грыфіндора.

- Праўда? Грыфіндор нарадзіўся ў Годрыкавай Лагчыне?

- Гары, ты калі-небудзь адкрываў “Гісторыю Магіі”?

- Э-э, - сказаў Гары, усміхаючыся ўпершыню за месяц. Ён адчуў, што мускулы вакол рта цягнуліся туга. – Я адкрываў яе… ну ты ведаеш, калі купляў. Усяго адзін раз.

- Дык вось, калі вёска названая яго імем, я падумала, што ты здагадаешся правесці паралель! – хмыкнула Герміёна. Яна была больш падобная на звычайную сябе, чым у апошні час. Гары амаль быў упэўнены ў тым, што яна зараз заявіць, што толькі што была ў бібліятэцы. – У “Гісторыі Магіі” ёсць трохі аб гэтай вёсцы, пачакай… - яна адкрыла вышываную пацеркамі сумачку і рылася некаторы час, пакуль нарэшце не выняла іх стары школьны падручнік, Гісторыю Магіі Бацільды Бэгшот і яна прагартала яго, пакуль не знайшла патрэбную старонку.

“Паводле Міжнароднага Указу аб Сакрэтнасці 1689, чараўнікі схаваліся. І суцэль натуральна тое, што яны стварылі сваё маленькае грамадства ўнутры грамадстваў. Шмат маленькіх вёсачак прыцягвалі чарадзейныя сем’і, якія збіраліся разам для ўзаемнай падтрымкі і абароны. Вёскі Цінворш у Карнуэле, Верхні Флэглі ў Ёркшыры, і Атэры Сэнт Кэтчпол, якая знаходзіцца на паўднёвым узбярэжжы Англіі, былі знакамітымі хатамі цэлых груп чарадзейных сем’яў, якія жывуць побач з цярплівымі, а часам змешчанымі пад заклёнам Канфундус магламі. Напэўна, найболей услаўленае з гэтых напалову чарадзейных месцаў, Годрыкава Лагчына, вёска на захадзе краіны, дзе нарадзіўся вялікі чараўнік Годрык Грыфідор, і дзе Боўман Райт чарадзейны каваль, вынайшаў першы Залаты Снітч. Могільнік поўны імёнаў старадаўніх чарадзейных родаў, і гэта, без сумневу, тлумачыць векавыя гісторыі аб прывідах і маленькай праклятай царкве побач з могільнікам.”

- Ты і твае бацькі не ўпамянёныя, - сказала Герміёна, закрыўшы кнігу. – Таму што Прафесар Бэгшот не апісала нічога, што адбылося пазней дзевятнаццатага стагоддзя. Але падумай: Годрыкава Лагчына, Годрык Грыфіндор, Меч Грыфіндора. Ты не думаеш, што Дамблдор чакаў, што ты знойдзеш нейкую сувязь?

- О, так…

Гары не жадаў прызнаваць, што ён абсалютна не думаў пра Меч, калі прапаноўваў адправіцца ў Годрыкаву Лагчыну. Для яго ўся гісторыя вёскі складалася ў магілах яго бацькоў, хаце, дзе ён ледзь-ледзь пазбег смерці, і ў чалавеку па імені Бацільда Бэгшот.

- Памятаеш, што сказала Мюрыэль? – спытаў ён нечакана.

- Хто… - Гары вагаўся. Ён не жадаў прамаўляць імя Рона. – Стрыечная бабуля Джыні. На вяселлі. Тая, якая сказала, што ў цябе худыя шчыкалаткі.

- А-а, - вымавіла Герміёна. Гэта быў напружаны момант. – Гары ведаў, што яна ўспомніла Рона, і ён паспяшаўся працягнуць:

- Яна сказал, што Бацільда Бэгшот усё яшчэ жыве ў Годрыкавай Лагчыне.

- Бацільда Бэгшот, - прамармытала Герміёна, прабегшы паказальным пальцам па рэльефным імені Бацільды на вокладцы “Гісторыі Магіі”. – Ну, я мяркую…

Яна ахнула так раптоўна, што ў Гары ўнутры ўсё перавярнулася. Ён схапіў сваю палачку, абгортваючыся да ўваходу ў намёт, але там нікога не было.

- Што? – сказаў ён зло і палегчальна адначасова. –Навошта ты так зрабіла? Я падумаў, ты ўбачыла Пажыральніка Смерці, які адкрываў замок намёта, па меншай меры…

- Гары, а што, калі меч Годрыка Грыфіндора ў Бацільды? Што калі Дамблдор даверыў яго ёй?

Гары разглядаў такую магчымасць. Бацільда павінна быць ужо вельмі пажылой жанчынай, і калі верыць Мюрыэль, яшчэ і дурнаватай. Магло быць так, каб Дамблдор даверыў ёй Меч Грыфіндора? Калі гэта так, то Дамблдор аддаў важную рэч у распараджэнне лёсу. Ён ніколі не казаў, што замяніў Меч падробкай, але гэтак жа і не згадваў аб сяброўстве з Бацільдай. Хоць цяпер не быў час выказваць сумневы з нагоды тэорыі Герміёны. Не тады, калі гэтая тэорыя настолькі супадала з самым вялікім жаданнем Гары.

- Так, ён мог так і паступіць! Так мы ідзем у Годрыкаву Лагчыну?

- Так, але нам трэба дбайна ўсё абдумаць, Гары. Цяпер яна сядзела насупраць яго і Гары мог сказаць што далягляд наяўнага плану натхняў яе розум гэтак жа моцна як і яго. – Для пачатку, нам трэба адтрэніраваці дызапарацыю пад Плашчом-Нябачнікам удвух, і магчыма Заклён Разнаваждзення таксама спатрэбіцца; а ты не думаеш, што нам трэба ісці напралом і выкарыстаць Адваротнае зелле? У гэтым выпадку, нам трэба дастаць нечыя валасы. На самай справе, я думаю нам лепш зрабіць гэта, Гары, чым мацней наша маскіроўка, тым лепш…

Гары дазволіў ёй казаць, ківаючы і згаджаючыся з ёй кожны раз, калі яна рабіла паўзу, але яго розум быў далёка ад гутаркі. Упершыню з тых часоў, як ён пазнаў аб тым, што меч у Грынгатсу быў падробкай, ён адчуў хваляванне.

Ён быў блізкі да паездкі дадому, да вяртання ў тое месца, дзе ў яго была сям’я.

Калі б не Вальдэморт, Годрыкава Лагчына была б тым месцам, дзе б ён вырас і праводзіў кожныя школьныя вакацыі. Ён бы мог запрашаць сяброў… Можа быць у яго былі б браты або сёстры… Менавіта яго мама спякла б яму святочны пірог на семнаццацігоддзе. Жыццё, якое ён згубіў, амаль ніколі не здавалася яму настолькі рэальным, як зараз, калі ён ведаў, што зусім хутка ўбачыць месца, якое ад яго забралі. Пасля таго, як Герміёна сышла спаць той ноччу, Гары ціха дастаў свой заплечнік з пацеркавай сумкі Герміёны, і выняў адтуль фотаальбом, які даў яму Хагрыд даўным-даўно. Упершыню за доўгія месяцы, ён уважліва праглядаў старыя фатаграфіі яго бацькоў, іх усмешкі і махаючыя рукамі вобразы, якія былі адзінай рэччу, пакінутай ад іх. Гары б з радасцю адправіўся ў Годрыкаву Лагчыну на наступны дзень, але ў Герміёны былі іншыя думкі на гэты конт. Як заўсёды ўпэўненая ў тым, што Вальдэморт чакае вяртання Гары на месца смерці яго бацькоў, яна вырашала, што яны адправяцца, толькі калі яны будуць упэўненыя, што ў іх самая лепшая маскіроўка з усіх магчымых. Такім чынам мінуў цэлы тыдзень – адзін раз яны таемна атрымалі валасы нявінных маглаў, якія рабілі калядныя куплянні, і практыкавалі апарацыю і дызапарацыю разам пад Плашчом-Нябачнікам – пакуль Герміёна пагадзілася здзейсніць вандраванне.

Яны павінны былі апарыраваць у вёску пад покрывам начы, таму ўжо шарэла, калі яны нарэшце выпілі Адваротнае Зелле, якое ператварыла Гары ў магла сярэдніх гадоў, які лысеў, а Герміёну – у маленькую і падобную на мышку яго жонку. Пацеркавая сумка са ўсімі іх рэчамі (акрамя Хоркуркса, які Гары насіў на шыі) была схаваная ва ўнутраную кішэнь зашпіленага плашча Герміёны. Гары накінуў на іх Плашч-Нябачнік, і яны апынуліся ў задушлівай цемры.

Гары адкрыў вочы, сэрца стукала дзесьці ў горле. Яны стаялі поплеч на заснежанай дарозе пад цёмным блакітным небам, на якім ужо слаба зіхацелі першыя начныя зоркі. На іншым баку вузкай дарогі стаялі хаты, з мігатлівымі каляднымі ўпрыгожваннямі на вокнах. Кароткі шлях наперадзе іх, асветлены залатымі вулічнымі ліхтарамі, вёў да цэнтра вёскі.

- Увесь гэты снег? – прашаптала Герміёна пад плашчом. – Чаму мы не падумалі аб снезе? Пасля ўсіх нашых засцярог, мы будзем пакідаць сляды! Нам трэба проста пазбаўляцца ад іх… ты ідзеш наперадзе, а я займуся гэтым.

Гары не жадалася захадзіць у вёску, як цыркавому каню, хаваючыся і магічна выдаляючы сляды.

- Давай знімем Плашч, - сказаў Гары, і дадаў, убачыўшы яе спалоханы погляд. – О, ды добра, мы не падобныя на сябе і вакол нікога няма.

Ён паклаў Плашч пад куртку, і яны бесперашкодна зрушыліся наперад, марознае паветра паліла твары, калі яны праходзілі ўсё больш хат. І любы з іх мог апынуцца тым самым, дзе жылі Джэймс і Лілі або дзе зараз жыве Бацільда. Гары глядзеў на парадныя дзверы, іх пакрытыя снегам стрэхі, на іх веранды, яму было цікава, ці ўспомніць ён адзін з іх, у глыбіні душы разумеючы, што гэта немагчыма, што яму было менш года, калі ён пакінуў гэтае месца назаўсёды.

Ён не быў нават упэўнены, што наогул зможа ўбачыць хату; ён не ведаў, што адбылося, калі Заклён Вернасці перастаў дзейнічаць. Потым вузкая сцяжынка, па якой яны ішлі, згортвала налева і да сэрца вёскі, да маленькай плошчы, якая адкрылася іх погляду.

Паўсюль былі паразвешаны каляровыя агні, у цэнтры было нешта накшталт вайсковага помніка, часткова заслоненага каляднай ёлкай, якая калыхалася. Было некалькі крам, паштовых службаў, паб, маленькая царква, вокны з каляровага шкла якой ярка асвятлялі плошчу.

Снег тут стаў моцным, ён быў цвёрдым і ліпкім, калі людзі хадзілі тут увесь дзень. Жыхары вёскі праходзілі ў розныя бакі перад імі, іх фігуры былі ярка асветленыя вулічнымі ліхтарамі. Яны чулі выбухі смеху і папулярную музыку, калі дзверы паба адчыняліся і зачыняліся; потым яны пачулі распачатую песню ў маленькай царкве.

- Гары, я думаю зараз Вігілія! – сказала Герміёна.

- Праўда?

Ён страціў рахунак часу, за тыдні яны не прачыталі і газеты.

- Я упэўненая, так! – сказала Герміёна, гледзячы на царкву. – Яны… яны павінны быць там, праўда? Твае мама і тата? Я бачу, там далей могільнік.

Гары адчуў трапятанне ад чагосьці, што было мацней хвалявання, больш падобнага на страх. Зараз, калі ён быў так блізка, у выніку ён не ведаў ці жадаў ён гэта ўбачыць. Магчыма, Герміёна ведала, што ён адчуваў таму, што яна знайшла яго руку і ўпершыню павяла яго, пхаючы наперад. Мінуючы палову плошчы, яна намёртва спынілася.

- Гары, глядзі!

Яна паказвала на ваенны помнік. Калі яны праходзілі міма яго, ён змяніўся. Замест абеліска, ушпілянага імёнамі, ён убачыў статую трох чалавек: мужчыну з неахайнымі валасамі і акулярамі, жанчыну з доўгімі валасамі і добрым мілым тварам і маляняці, які сядзеў на руках маці. Снег пухнатымі белымі шапкамі ляжаў на іх галавах.

Гары падышоў бліжэй, пільна гледзячы ў твары сваіх бацькоў. Ён не мог уявіць, што тут будзе такая статуя. Было так дзіўна бачыць самога сябе ў камені, шчаслівага маляняці без шнара на лбу.

- Пойдзем, - вымавіў Гары, калі ён удосталь наглядзеўся, і яны зноў звярнуліся да царквы. Калі яны перайшлі дарогу, ён паглядзеў над галавой: статуя зноў стала ваённым мемарыялам.

Спеў пагучнеў, калі яны наблізіліся да царквы. Гэта прымусіла горла Гары сціснуцца, так моцна нагадаўшы яму аб Хогвартсу, аб Піўзе, які мычаў грубіянцкія пераробкі калядных песень з найблізкіх даспехаў, аб дванаццаці елках у Вялікай Зале, аб Дамблдору, які апранаў жаночы капялюш, які выйграў у фанты, аб Роне ў вязаным швэдры…

Каля ўваходу ў могілкавы панадворак была вузкая брамка. Герміёна пхнула яе як мага цішэй, і яны праслізнулі ў яе. На іншым баку слізкай дарогі да дзвярэй царквы снег быў глыбокім і некранутым. Яны ішлі па снезе, пакідаючы глыбокія разоры за сабой, абыходзячы будынак, трымаючыся ў цені за блішчалымі вокнамі.

За царквой шэраг за шэрагам высіліся ледзь накрытыя снегам магілы, якія выдаваліся ад бледна-блакітнай прасціны снега з сінімі, залатымі і зялёнымі плямамі ад адлюстраванняў вітражоў. Ухапіўшы рукой палачку ў кішэні пінжака, Гары наблізіўся да найбліжэйшай магілы.

- Глядзі, гэта Эбат, мабыць, нейкі далёкі сваяк Ханны!

- Кажы цішэй, - папрасіла яго Герміёна.

Яны паглыбляліся ў могілкавы двор далей і далей, пратоптваючы на снегу за імі цёмныя сляды, спыняліся, каб зірнуць на надпісы на старых надмагіллях, на кожным кроку ўзіраючыся ў навакольную цемру, каб быць упэўненымі, што за імі не сочаць.

- Гары, тут!

Герміёна была ў двух шэрагах магіл за ім; ён вярнуўся да яе, яго сэрца стала мацней біцца ў грудзі.

- Гэта…

- Не, але паглядзі!

“Бо дзе ваш скарб,

там будзе і ваша сэрца…”

Такім чынам, Рыта Скітар і Мюрыэль мелі рацыю ў некаторых фактах. Сям’я Дамблдораў, прынамсі, жыла тут, і частка яе тут памерла.

Бачыць магілу было горш, чым чуць аб ёй. Гары не мог думаць аб тым, што і ў яго, і ў Дамблдора былі глыбокія карані ў гэтым могілкавым панадворку, і што Дамблдор павінен быў сказаць яму аб тым, але ён так ніколі і не падзяліўся з ім сувяззю.

Яны маглі б наведаць гэтае месца разам; на імгненне Гары ўявіў прыход сюды з Дамблдорам, аб тым, якой сувяззю гэта было б, і як шмат значыла б для яго. Але Дамблдору здавалася, што той факт, што іх сем’і ляжаць побач на адным і тым жа могільніку, быў няважным супадзеннем, якое не адносіцца, магчыма, да працы, выканання якой ён жадаў ад Гары.

Герміёна глядзела на Гары, і ён быў шчаслівы, што яго твар хавала цень. Ён зноў прачытаў словы на магільным камені. “Бо дзе ваш скарб, там будзе і ваша сэрца”. Ён не разумеў, што значылі гэтыя словы. Вядома, гэта Дамблдор абраў іх, як старэйшы член сям’і пасля смерці маці.

- Ты ўпэўнены, што ён ніколі не згадваў?.. – пачала Герміёна.

- Не, - адрывіста вымавіў Гары. – Давай працягнем пошукі, - дадаў ён і адвярнуўся, жадаючы больш ніколі не бачыць гэтага каменя: яму было непрыемна гэтае ўсваляванае трапятанне з адценнем абуранасці.

- Тут! – закрычала Герміёна праз некалькі секунд з цемры. – О, не, выбачай! Я думала, што тут напісана “Потэр”.

Яна працірала пакрыты мохам камень, які раскрашыўся, утаропіўшыся на яго, злёгку нахмурыўшы бровы.

- Гары, вярніся на секунду…

Ён не жадаў адцягвацца зноў, але неахвотна прайшоў да яе па снезе.

- Што?

Магіла была вельмі старая, сапсаваная надвор’ем настолькі, што Гары не мог прачытаць імя. Герміёна паказала яму знак пад ёй.

- Гары! Гэта знак з кнігі!

Ён зірнуў на месца, якое яна адзначыла. Камень быў такім сцёртым, што было незразумела,што на ім выгравіравана, хоць трохвугольны знак, падобна, стаяў пад практычна неадметным імем.

- Так… Гэта можа быць…

Герміёна запаліла палачку і накіравала яе на імя на камені.

- Тут напісана Іг… Ігнотус, я думаю…

- Мне трэба працягнуць пошукі бацькоў, добра? – сказаў Гары некалькі агрубеўшым голасам і зноў адышоў, пакідаючы яе сядзець на кукішках перад старой магілай.

На кожным кроку ён сустракаў прозвішчы, напрыклад, Эбат, аб якіх чуў у Хогвартсу. Часам на могілкавым панадворку сустракаліся цэлыя пакаленні чараўнікоў: па датах Гары мог судзіць, што яны альбо памерлі цалкам, альбо пераехалі з Годрыкавай Лагчыны. Чым глыбей ён губляўся сярод магіл, тым часцей ён бачыў новыя надмагіллі, якія выклікалі ў яго невялікі прыліў прадчування і чакання.

Цемра і цішыня, здавалася, станавілася ўсё глыбей…

Гары азірнуўся, хвалюючыся і думаючы аб Дэментарах, затым ён зразумеў, што хор замоўк, што галасы вернікаў пачалі суціхаць, калі яны падыходзілі бліжэй да плошчы. Хтосьці ўнутры царквы выключыў святло.

Затым у цемры ў трэці раз пачуўся выразны голас Герміёны, усяго ў пары метраў ад яго.

- Гары, яны тут… вось тут.

І ён зразумеў па яе голасу, што гэта былі яго мама і тата: ён прайшоў да яе, адчуваючы, як нешта здушвала грудзі, гэта было тое ж пачуццё, якое ён выпрабаваў пасля смерці Дамблдора – цяжкае гора на яго сэрцы.

Надмагілле стаяла ўсяго толькі праз два шэрагі за магіламі Кендры і Арыяны. Яно было зроблена з белага мармуру, як і магілы Дамблдораў, на ёй было лёгка прачытаць надпіс, нібы мармур ззяў у цемры. Гары не трэба было ўставаць на калены або нават падыходзіць блізка, каб прачытаць высечаныя словы:
Джэймс Потэр Лілі Потэр
Нарадзіўся 27 сакавіка 1960 Нарадзілася 30 студзеня 1960

Памёр 31 кастрычніка 1981 Памерла 31 кастрычніка 1981
Апошні ж вораг вынішчыцца – смерць.
Гары чытаў словы павольна, як быццам у яго быў толькі адзін шанец зразумець іх сэнс, апошні радок ён прачытаў уголас.

- Апошні ж вораг вынішчыцца – смерць… - яму ў галаву прыйшла жудасная думка. – Няўжо гэта не прынцып Пажыральнікаў? Навошта гэта тут напісана?

- Гэта не азначае перамагчы смерць так, як гэта разумеюць Пажыральнікі, Гары, - далікатна сказала Герміёна. – Гэта значыць, ну… ты ведаеш… жыць на тым свеце. Жыць пасля смерці.

“Але яны не жывуць”, падумаў Гары. “Яны сышлі”. Пустыя словы не маглі схаваць таго факту, што рэшткі яго бацькоў былі пахаваныя пад снегам і каменем, абыякавыя. Слёзы навярнуліся на вочы, перш, чым ён змог іх спыніць, абпальваючы змёрзлы твар, які быў сэнс прыкідвацца і выціраць іх? Ён дазволіў ім капаць, ён сціснуў вусны, гледзячы на тоўсты пласт снега, які хаваў ад яго месца, дзе былі пахаваныя Лілі і Джэймс, ці косткі гэта былі або прах, не ведаючы, што іх жывы сын стаяў побач, яго сэрца білася, таму што яны ахвяравалі сабой дзеля яго. Ён раптам захацеў заснуць на снезе разам з імі.

Герміёна ўзяла яго за руку і дужа яе сціснула. Ён не мог глядзець на яе, але таксама сціснуў яе руку ў адказ. Ён адрывіста ўдыхаў начное паветра, спрабуючы супакоіцца, узяць сябе ў рукі. Ён павінен быў што-небудзь ім прынесці, але нават аб гэтым не падумаў, а ўсе расліны вакол змерзлі. Герміёна падняла палачку і ў паветры з’явіліся Калядныя ружы. Гары злавіў іх і паклаў на магілу бацькоў.

Як толькі ён падняўся на ногі, яму захацелася сысці. Ён не мог больш там заставацца. Ён абняў Герміёну за плечы, яна паклала яму рукі на пояс, яны змоўклі і пайшлі прэч, прабіраючыся скрозь снег, праходзячы міма мамы і сястры Дамблдора, назад да цёмнай царквы і брамцы, якую пакуль што не было відаць.

—