Жасушаның негізгі органоидтары, олардың тұқым қуалайтын ақпаратты беру, сақтау және іске асырудағы рөлі

Жасушадағы функциялар әртүрлі органеллалар арасында бөлінеді, мысалы, жасуша ядросы, митохондриялар және т.б. Көп жасушалы организмдерде әртүрлі жасушалар (мысалы, жануарларда жүйке, бұлшықет, қан жасушалары немесе өсімдіктерде сабақ, жапырақ, тамыр жасушалары) әртүрлі қызмет атқарады, сондықтан құрылымы жағынан ерекшеленеді. Пішіндердің әртүрлілігіне қарамастан, әртүрлі типтегі жасушалар негізгі құрылымдық белгілерінде таңқаларлық ұқсастыққа ие. Тұтастай алғанда, жасуша сыртқы ортаның әсеріне де жауап береді. Сонымен қатар оның интегралдық жүйе ретіндегі бір ерекшелігі – онда болып жатқан кейбір процестердің қайтымдылығы. Мысалы, жасуша сыртқы әсерлерге әрекеттенгеннен кейін ол бастапқы күйіне оралады. Онда түрдің қауіпсіздігін және особьтардың әртүрлілігін қамтамасыз ететін тұқым қуалайтын ақпарат бар.

Пластидтер (хлоропластар, лейкопластар, хромопластар), олардың жасушадағы мөлшері өсімдік организмінің негізгі белгісі болып табылады.

Хлоропластар - бұл жарық энергиясын сіңіретін және оны көмірқышқыл газы мен судан органикалық заттарды синтездеу үшін пайдаланатын жасыл пигментті хлорофилл бар пластидтер. Цитоплазмадан хлоропластардың екі мембранамен шектелуі, көптеген өсінділер - хлорофилл молекулалары мен ферменттері орналасқан ішкі мембранадағы грана.

Гольджи кешені – цитоплазмадан мембрана арқылы бөлінген қуыстар жүйесі. Оларда белоктардың, майлардың және көмірсулардың жинақталуы. Мембраналарда майлар мен көмірсулардың синтезін жүзеге асыру.

Лизосомалар - цитоплазмадан бір мембрана арқылы бөлінген денелер. Олардың құрамындағы ферменттер күрделі молекулалардың қарапайымға бөліну реакциясын жылдамдатады: ақуыздарды амин қышқылдарына, күрделі көмірсуларды қарапайымға, липидтерді глицеринге және май қышқылдарына, сонымен қатар жасушаның өлі бөліктерін, тұтас жасушаларды жояды.

Вакуольдер – цитоплазмадағы жасуша шырынымен толтырылған қуыстар, қоректік қоректік заттардың, зиянды заттардың жиналатын орны; олар жасушадағы судың мөлшерін реттейді.

Ядро – жасушаның негізгі бөлігі, сыртынан екі мембраналы, тесілген ядролық қабықшамен жабылған. Заттар өзекке еніп, одан кеуектер арқылы шығарылады. Хромосомалар организмнің ерекшеліктері, ядроның негізгі құрылымдары туралы тұқым қуалайтын ақпаратты тасымалдаушылар болып табылады, олардың әрқайсысы ақуыздармен біріктірілген бір ДНҚ молекуласынан тұрады. Ядро ДНҚ, мРНҚ және рРНҚ синтезінің орны болып табылады. Жануарлар жасушасының құрылысы – сыртқы қабықшаның, органоидтары бар цитоплазманың, хромосомалары бар ядроның болуы.

Сыртқы, немесе плазма, мембрана – жасушаның мазмұнын қоршаған ортадан (басқа жасушалар, жасушааралық зат) шектейді, липидті және белок молекулаларынан тұрады, жасушалар арасындағы байланысты, заттардың жасушаға тасымалдануын (пиноцитоз, фагоцитоз) және сыртқа шығаруды қамтамасыз етеді. жасушаның.

Цитоплазма – ядро ​​мен онда орналасқан органоидтар арасындағы байланысты қамтамасыз ететін жасушаның ішкі жартылай сұйық ортасы. Тіршілік әрекетінің негізгі процестері цитоплазмада өтеді.