Геродоттан үзінді



бет27/47
Дата19.02.2024
өлшемі3.88 Mb.
#492388
1   ...   23   24   25   26   27   28   29   30   ...   47
ҚТ КОНТЕКСТ

Суяб, Баласағұн


  • Отырар, Сүткент

  • Қарнақ, Жент

  • Ашнас, Қарашық

    1. Мәтін бойынша Түргеш қағанатының астанасы болған қаланы анықтаңыз

    1. Сарайшық

    2. Сығанақ

    3. Шаш
    4. Суяб


    5. Сарай Бату

    1. Мәтін бойынша Х ғасырда Баласағұн қаласы туралы дерек қалдырған араб ғалымы

    1. Әл-Якуби
    2. Әл-Макдиси


    3. Әл-Идриси

    4. Ибн Хаукәл

    5. Әл-Бируни

    1. Мемлекеттерді тарихи оқиғалармен сәйкестендіріңіз

    1. Қарахан мемлекеті 2. Түргеш қағанаты 3. Қарақытай мемлекеті А.737 жылы қарлұқтармен бірлесе отырып, арабтарға соққы берді. Ә.960 жылы ислам діні мемлекеттік дін деп жариялады
    Б.1208 жылы наймандардан жеңіліс тапты
    A) 1-Ә; 2-Б; 3-А

    B) 1-Ә; 2-А; 3-Б


    C) 1-Б; 2-Ә; 3-А
    D) 1-А; 2-Б; 3-Ә
    E) 1-Б; 2-Ә; 3-А

    1. Дұрыс дәйектерді анықтаңыз

    І. Х ғасырда Суяб қаласы туралы деректері орыс жылнамаларында жазылған ІІ. Сюань Цзянь 629 жылы Үндістанға сапарында Жетісуды басып өтті
    ІІІ. ХІІІ ғ Баласағұн қаласын моңғолдар жаулап алды
    IV. Баласағұн қыпшақ хандығының сол қанатының орталығы

    1. І, ІІ
    2. ІІ, ІІІ


    3. ІІІ

    4. І

    5. ІІ

    Болса тәңiрiм екiншi өмiр қиғандай, Сығанақта көз жұмар ем қиналмай. (Қисаметдин әл-Сығанақи, ХII ғасыр)
    «Ертеде Оңтүстiк Қазақстан жерiнде, Сыр бойында пайда болған көне қалалардың бiрi –Сығанақ. ХI ғасырдан бастап ол Қыпшақ мемлекетiнiң саяси және мәдени орталығына айналды.. Отырар қаласында да қыпшақтар көпшiлiк едi. Сығанақ күннен-күнге гүлдене түстi. Қысқасын айтқанда, монғол шапқыншылығы қарсаңында Сығанақ гүлденiп тұрған әсем қала едi. 1219 жылы Шыңғысханның үлкен ұлы Жошы жер қайысқан қалың қолымен Сығанаққа жақындап келдi. Ол өз елшiлерiн жiберiп,қала тұрғындарының соғыссыз берiлуiн талап еттi. Сығанақтықтар Жошы жiберген елшiнi өлтiрiп, монғол шабуылына ерлiкпен қарсы тұрды. Шыңғысханның таңдаулы түмендерi қаланы қоршап алып қорғаушылармен жетi күн бойы соғысты. Жетi күннен соң қалаға кiрген жендеттер шаhар халқын түгелдей қырып жiбердi. Аспанмен тiлдескен
    әсем ғимараттары бар үлкен мәдениет орталығы Сығанақ мықтап қирады. Алайда қанша қирағанмен Сығанақ қаласы өмiр сүруiн тоқтатпады. Көп ұзамай қалпына келе бастады. Бату хан тұсында Дештi Қыпшақтың, яғни Алтын Орданың негiзгi iрi әкiмшiлiк орталықтарының бiрi болды. Өзбек хан тұсында (1312–1342) және оның баласы Жәнiбек хан заманында Алтын Орда керемет күшейдi. 1446 жылы Сығанақ Әбiлқайыр хан иелiгiне кiрдi. Ол өлгеннен кейiн оның ұрпағы Шайбани хан осы қалада үстемдiк жүргiздi. Алайда көп ұзамай бұл қала Қазақ хандығының құрамына ендi. Бiрнеше шайқастан соң қазақ ханы Мұрындық пен Жәнiбек хан ұрпақтарынан мықтап жеңiлген Шайбани Сығанақтан кетуге мәжбүр болды. Осы кезден бастап Сығанақ Қазақ хандығының иелiгiнде қалды. Жалғыз Сығанақ емес бүкiл Сырдария бойындағы iрi мәдениет орталықтары болған ертедегi қалалар түгелдей Қазақ хандығының құрамына ендi. Қазақ хандығы тұсында Сығанақ үлкен әкiмшiлiк, саяси, сауда және мәдени орталыққа айналды. Рузбихан Исфаханидiң тарихи мәлiметтерiне қарағанда Сығанақ ертеден-ақ гүлденген әдемi қалалардың бiрi. «Оның әсем ғимараттары мен қорғаны үлкен мәдени орталық сипатына лайық. Суармалы егiстiк жерлерi қалаға әр түрлi ауыл шаруашылық өнiмдерiн берiп тұрады».



    1. ХI ғасырдан бастап Қыпшақ мемлекетiнiң саяси және мәдени орталығына айналған қала

    1. Талғар


    2. Достарыңызбен бөлісу:
  • 1   ...   23   24   25   26   27   28   29   30   ...   47




    ©dereksiz.org 2024
    әкімшілігінің қараңыз

        Басты бет