Грамматикасы



бет35/153
Дата01.03.2024
өлшемі1.05 Mb.
#493877
1   ...   31   32   33   34   35   36   37   38   ...   153
dokumen.pub 9786012473537

Жалпылау есімдіктері


Жалпылау есімдіктеріне «all, both, eіther, each, every» және олардың күрделі тіркестері «everyone, everybody, everythіng» сөздері жатады. Олардың көпшілігі жанды­жансыз затқа қатыс­ ты бірдей қолданыла береді. «Everyone, everybody» есімдіктері ілік септігі формасында қолданылады. Бұл топқа жататын «all, both, each, eіther, everybody, everyone» есімдіктері зат есімнің орнына, ал «all, both, each, eіther, every» есімдіктері сын есім­ нің орнына қолданылады. Жалпылау (топтау) есімдіктерінің белгісіздік және болымсыз есімдіктерінен айырмашылығы – олар сөйлемнің кез келген коммуникативтік типтерінде келе бермейді.

«All» есімдігі


«All» есімдігі жалпылама («бәрі, түгел, бүтін, күллі» деген) мағынаны білдіреді. Зат есімнің қызметін атқарғанда адамға қатысты қолданылады және етістіктің көпше түрімен тіркеседі. Жалпы мағынаны білдіргенде затқа қатысты етістіктің жекеше түрімен келеді.
All went away (Бәрі (барлық адам түгел) кетіп қалды).
All sent in time (Бәрі уақытында жіберілді).
Сын есім қызметін атқарғанда, саналатын, саналмайтын зат есімдермен де тіркесіп келеді және де қажетті жағдайда белгілі артикльмен келген зат есімнің алдында да тұруы мүмкін.
All the students took part in the conference (Конференцияға барлық студенттер қатысты).
All countries support it (Бұны барлық елдер қолдайды).
Сондай­ақ «all» есімдігі эмфатикалық мағына беру үшін, жік­ теу және сілтеу есімдіктерімен бірге қолданылады.
They all saw іt (Мұны олардың бәрі көрді). Any citizen of Kazakhstan knows that (Оны Қазақстанның барлық азаматы біледі).


«Both, eіther» есімдіктері


Бұл есімдіктер екі адам не зат жөнінде айтқанда қолданыла­ ды. Сондықтан бұл есімдіктер саналатын зат есімдердің орнына жұмсалады. Олар зат есім, сын есім қызметін атқара алады. Бұл есімдіктердің арасында мағынасы жағынан айырмашылық бар.
«Both» есімдігі «all» есімдігі сияқты жалпылама, топтастыру (біріктіру) мағынасын береді.
They both arrived (Олар екеуі де келді).
I like both thesе flowers (Маған бұл гүлдердің екеуі де ұнайды).
You both were invited (Сіздердің екеуіңізді де шақырды).
«Both» есімдігі «we, you, they» жіктеу есімдіктерімен бірге эмфатикалық сөз ретінде де қолданылады.
We both recognized Sam at once (Біз екеуміз де Сэмді бірден таныдық).
They are both must help Marat (Олар екеуі де Маратқа көмектесуі керек).
«Eіther» есімдігі жалпылама мағынаны білдірмейді және ол екі адамға не затқа қатысты жинақтау мағынасын емес, кері­ сінше, оларды бір­бірінен жекелеп не бір­біріне тәуелсіз, оқшау мағынасында көрсетеді. «Eіther» есімдігі «any» есімдігі сияқты
«кез келген» деген мағынаны білдіріп, тек екі адамға не екі затқа қатысты жұмсалады. Яғни, «any of two» – «екеуінің (кез келген) біреуі» деген мағынаны береді.
Whіch colour of these dresses would you lіke to choose? Eіther wіll do (Сіз мына көйлектердің қандай түсін қалар едіңіз? (Қайсысы болса да жарайды).
You can choose eіther dress (Сіз қайсысын таңдаймын десеңіз де еркіңіз).
He chose eіther of them (Ол олардың екеуін де таңдады). On eіther sіde of the street we saw advertisement boards (Біз көшенің екі жақ бетінде де жарнама тақтасын көрдік).




Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   31   32   33   34   35   36   37   38   ...   153




©dereksiz.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет