Грамматикасы


Ырықсыз етістің қолданылуы



бет62/153
Дата01.03.2024
өлшемі1.05 Mb.
#493877
1   ...   58   59   60   61   62   63   64   65   ...   153
dokumen.pub 9786012473537

Ырықсыз етістің қолданылуы


    • Ырықсыз етіс жоғарыда айтып өткендей, іс­әрекеттің иесі белгісіз болғанда немесе оның иесіне қарағанда істелген іс маңыздырақ болғанда қолданылады.

My book has been lost (Менің кітабым жоғалып қалды). The new grammar rule must be explained (Жаңа граммати­ калық ережені түсіндіру керек/Жаңа грамматикалық ереже түсіндірілуі керек).
Everybody is reguired to follow the Law (Әрбір адамнан заңды сақтау талап етіледі).
He was a three year old child when the war was begun (Соғыс басталғанда ол үш жасар бала еді).

It is stated that the Government will insrease the grants for students (Үкімет студенттердің шәкірт ақысын көбейтеді деп хабарлайды).

    • Ырықсыз етіс көбінесе ғылыми және техникалық салада жазылған еңбектерде көптеп кездеседі. Белгілі бір стилистикалық мақсатта ғылыми, техникалық мәтіндер бірінші жақта (негіз етісте) берілмейді.

Water was produced by mixing two parts of hydrogen and one part of oxygen. (Су сутегінің екі бөлшегі мен оттегінің бір бөлшегін араластыру арқылы түзіледі).

    • Ырықсыз етіс қауіп­қатерді, бірнәрседен зардап шеккен (адамды) нәрсені, затты білдіреді.

Негіз етіс формасында:
The tornado blew the roof off Mr.Halwell’s house (Құйын Халвелс мырзаның үйінің төбесін ұшырып кетті).
Ырықсыз етіс формасында:
The roof of Mr. Halwell’s house was blown off (Халвелс мырзаның үйінің төбесін ұшырып кетті).

    • Ырықсыз етіс іс­қимыл, әрекет иесінің кім екендігі сонша­ лықты маңызды болмағанда не қажеті жоқ болғанда қолданылады.

The school auditorium was built in 1912 (Мектептің оқу бөлмесі 1912 жылы салынған).
The guilty should be punished instead of the innocent (Жазықсыздың орнына кінәлі жазалануы керек).

    • Егер айтушы сол іс­әрекетке жауапты адамды не бір қолайсыз жағдайға себепкер болған адамның кім екенін атағысы келмесе, ырықсыз етіс қолданылады. Сондай­ақ әкімшілік, ресми түрде қабылданған шешімдер де ырықсыз етіс түрінде беріледі.

The proposal to raise taxes was approved (Салықты көбейту ұсынысын қолдады/Салықты көбейту ұсынысы қолданды).
These results have been comfirmed in other scientists’ works (Бұл нәтижелер басқа ғалымдардың еңбектерінде дәлелденді).
Many soldiers are injured in the battle (Шайқаста көп жауынгерлер жараланды).
The air is being polluted (Ауа ластанып жатыр).




Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   58   59   60   61   62   63   64   65   ...   153




©dereksiz.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет