Халықаралық ТҮркі академиясы әлішер науаи хамса ләйлі – Мәжін



Pdf көрінісі
бет25/77
Дата20.05.2024
өлшемі3 Mb.
#501480
1   ...   21   22   23   24   25   26   27   28   ...   77
Әлішер-Науаи.-ХАМСА

ЖИЫРМА ҮШІНШІ ТАРАУ
Мәжіннің Арман тауына көтеріліп, Ләйліні еске алып, 
қарақұйрықты жырға қосуы.
Дерттінің ішкі сырын кім аңдайды?
Өтпеген өз басынан біле алмайды:
Атқан таң шыққан күнге тез ұласты,
Жаралы Ибн-Сәлім көзін ашты.
Жарамай жарасымен алысуға,
Жүдеді тұрған гүлдей сарысуда.
Қалған соң аман-есен бұл жалғанда,
Былай деп бұйрық қылды тұрғандарға:
«Сауықсақ қайда барар, табылар қыз,
Қайтайық, әзірге оны не қыламыз?» 
Салып ап қозғалған көш зембілге оны,
Бел асып кете барды енді ілгері.
Ләйліні күзеткендер сөзге айналды,
Кеткенін-келгенін де сезбей қалды.
Үрпиіп, өңі қашып бозарды да,
Сүйгені келе берді көз алдына.
Мәжіннің сезіледі оған демі,
Ақ таңның ескен сайын самал желі.
Күтіп тұр махаббаттың мың қатері,
Кесесі өмірінің уға толы...
Кездесу деді Мәжін сәтті қандай,
Қауышу одан да артық тәтті балдай.


161
Көрмеген махаббаттың балын татып,
Отырды өзін-өзі таңырқатып.
Өртенді мұң отына шөп сияқты,
Рахат бұдан артық жоқ сияқты.
Тартса да қаншама күн мұңлы азапты,
Сезінді енді ғана шын ләззатты.
Арылып бойындағы бар қасірет,
Арудың демін жұтты алғаш рет.
Тағдырдың жұмбағы көп бір ісі бар,
Білдірмей балмен қоса у ұсынар.
Шығарды түскенде ауыр жанға қысым,
Қайғының іште жатқан жолбарысын.
Орнынан қозғалмайтын сан барсаң да,
Жөнелді үміт үзіп Арман тауға. 
Заңғары Арман таудың қара мұнар,
Аспанның қабатындай алабы бар.
Сыйынып жалғыз ғана Алласына,
Шыңдардың көтерілді ең басына.
Қорғамақ айдың бетін мына тұрған,
Азулы барыстардан тік атылған.
Таулардың билік құрған шың-құзына,
Қарады ол Арыстан жұлдызына.
Барыстар Арыстанға шабады бос,
Тауешкі жұлдызымен Арыстан дос.
Қаһарлы таудың үсті жап-жалаңаш,
Өспейді мұнда мәңгі гүл мен ағаш.
Шыңдардың ұшар басы бейне найза,
Қалқаннан аумай қалған толған ай да.
Тау тастар құдай қойған қатпар-қатпар,
Аспанға шығаратын баспалдақтар.


162
Бұл таудың ең биігін қаһар төккен,
«Махаббат шыңы!» деп жұрт атап кеткен.
Шыға алмас мүскін пенде мына тауға,
Тас атар жолдан тайған күнәһарға...
Өрмелеп өліп-талып қаталап тым,
Шыңына шықты шаршап махаббаттың.
Заңғардан көзі талды қарай-қарай,
Көрінді бүкіл әлем шарайнадай.
Алдына келе қалды бәрі жайнап,
Туған жер, туған үйі, ауыл-аймақ.
Аң мен құс көрінді өр мен еңістегі,
Малменен қатар өрген өрістегі.
Ләйлінің тұрған үйін танып жазбай,
Қатты да қалды содан көзін алмай.
Заматта қайғы-мұңы жеңілдеді,
Дертіне ем тапқандай көңілдегі.
Көрді де шұбап ұшқан көк түтінін,
Жүрегі аласұрған тапты тыным...
Жанарға ілінгенде шаңырағы,
Аһ ұрып, өз-өзінен аңырады.
Қасқырлар көкке қарап тынбай ұлып,
Маңында жабайы аңдар жүр жайылып.
Хайуандар тұс-тұсынан келді қаптап,
Тұрғанын білмесе де сандырақтап.
Ұшуға көк аспанға мәңгі құштар,
Шуылдап қасына кеп қонды құстар.
Адамша жетпесе де аңға тілі,
Осылар жалғандағы ең жақыны.
Күтетін жан досындай күнде асыға,
Айналды қарақұйрық мұңдасына. 


163
Ол сондай сүйкімдісі аң біткеннің,
Демейді Мәжін қайдан қаңғып келдің?
Салғандай қыл қаламмен дәл мүсінін,
Нышаны шын махаббат белгісінің.
Мөлдіреп қарақаттай қара көзі,
Аңдардың жұлдызындай жанады өзі. 
Жанындай жақсы көріп сол себепті,
Құшақтап, сүйіп-құшып еркелетті.
Аялап, сылап-сипап үсті-басын,
Көзінің құлағымен сүртті жасын.
Таң атса, мұңдасумен күн батырып,
Жанына медеу болды бұл мақұлық.
Тебіренбей қылығына тұра алмады,
Елжіреп ет жүрегі жыр арнады:
«Мұңдасы жалғыздардың серігім-ай,
Мен үшін жаратқандай сені құдай!
Мұңлыға сая болған көлеңкесі,
Өзіңсің нәзік жанды тау еркесі.
Қарасам жанарыңның тұнығына,
Қызығам судан таза қылығыңа.
Қосқан жоқ сені маған босқа сірә,
Әдемі маңдайыңның қасқасы да.
Таулардың теріп жейсің гүлін кейде,
Қып-қызыл қызғалдақтай тілің бейне.
Сүйсінем мөлдір суды ішкеніңде,
Маржандай жіпке тізген тістерің де.
Жүрген соң биік таудың бұлтын жарып,
Тұрады мүйізің де дымқылданып.
Мәңгілік бір-біріне қосылмастай,
Көздерің құдіретті асыл тастай.


164
Жанарың менен басқа кімге айта алар,
Күші бар асыл тастың у қайтарар.
Көрмесем сені дертім тереңдейді,
Көзіңнің өткір нұры мені емдейді.
Көзіңнің сиқыры бар мың құбылған,
Іздесем табылмайды бұл ғұмырдан.
Ләйлінің елесі бар бір ғажайып,
Қаламын көрген сайын нұрға байып.
Іздері тасқа түскен тұяғыңның,
Маздатар жаққан отын қиялымның.
Жырласам тұяғыңды емес бекер,
Ақ қағаз, көк сияны елестетер.
Сүйріктей сирақтарың сүп-сүйкімді,
Қаламдай төрт бөледі түн ұйқымды.
Ынтық қып сүйгеніңе Хақтағалам,
Қолыңа хат жазар ең берсе қалам!
Таудан түс, досым менің, Ләйліге бар,
Жеткізіп менен оған жайлы хабар.
Қарамай тұншықса да шаңға дала,
Алыстан бақыларсың, көп жолама.
Керек жоқ одан басқа түк те маған,
Көзіңді сала берме тіктеп оған.
Тілегін жүрегімнің сен ұғарсың,
Қайтсең де ебін тауып жолығарсың.
Барарсың шатырына сәл жақындап,
Көрерсің үй сыртынан сонда тыңдап.
Сол сәтте бола алмаймын өзіңдей мен,
Сөнеді жанарыңнан менің бейнем.
Көзіңді дидарына сала көрме,
Жата қап аяғын сүй қара жерге.


165
Тіліңмен ізін сүртіп дос болғайсың,
Дауысын үйіріңнің еске алғайсың.
Жолдаған сенен сәлем бишара мен,
Ыңылдап білдіргейсің ишарамен.
Қайғыдан қабырғамның бәрі сынды,
Маңырап жеткізгей жан дауысымды!»
Жарадай жанға маза тапқызбаған,
Осылай мұң мен зарын жеткізді оған.
Шыңдардың шуға толды үсті мүлде,
Сөйлесті құстарменен құс тілінде.
Мұңайып мұңын шағып махаббатқа,
Үздігіп жүрек сөзін жазды хатқа.
Өртеніп күйіп-жанып жан отына,
Құстардың байлады оны қанатына.
Аң мен құс тауда барда өлмес енді,
Сол таудан ұйытқи соққан желге сенді.
Есіне түсті өткізген сәтті түні,
Ләйлінің от құшағы, тәтті тілі.
Кетеді соны ойласа салы суға,
Сағынып адамдардың дауысын да...
Мәңгілік сүйгеніңмен болмасаң да,
Кездессең бақыттысың анда-санда.
Шаршаумен шартарапты шиырлаған,
Ол бақыт мен пақырға бұйырмаған...


166


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   21   22   23   24   25   26   27   28   ...   77




©dereksiz.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет